Raştîya hêrişê vera Cemxaneyan

No hêriş hetê Suleyman Soyluyî ra ame plankerdene. Hêrişkar zî merdimê înan o. Pê nê hêrişî kenê ke tay elewîyan biancê hetê xo.

Rojanê ke rojeyê Muharremî dest pêkerd de cemxaneyê Anqara raştê hêrişan ameyî. Çend rojî dima  Îstanbul de hêrişêk bi. Hêrişkarê Anqara cade ame tepiştene û hukmatî hêriş şermezar kerd û qala yewîye û pîyayîye kerde.  Vateyê ke keyfê elewîyan tede yeno şuxulnayî. Wextê nê hêrişî, cade tepiştişê hêrişkarî û vateyê ke ameyî vatene cade şik ante xo ser. Dezgehanê eleweîyan û dormeyanê demokratîkan bale ante ser ke nê hêrişî rîyê polîtîkaya hêrişkare ya îqtîdarê AKP-MHPyî ra bîyî.

Eke çew wextê nê hêrişan ser videro nê hêrişî qey û senî bîyî yenê famkerdene. Demê nêzdîyî de pê dest û îmkananê dewlete ame waştene ke pîrê elewîyan bişawîyê Kerbela. Reyna berdişê ciwananê elewîyan ê Haci Bektaşî kewt dewre. Îqtîdar seba ke elewîyan bigêro binê kontrole dewlete, dahîna raştîya ci binê kontrolê xo xebatî zêdînayî.

Baldar o ke kesê ko na babete de aktîf o wezîrê karanê sûcan Suleyman Soylu yo. Verê hêrişanê peyênan talîmat dano ke wa walîyî menga Muharremî de cemxaneyan zîyaret bikerê. Senî ke eseno, Soyluyî polîtîkaya elewîyan girewta xo ser. Bêşik na polîtîkaya, polîtîkaya asîmîlekerdişê elewîyan a.

Suleyman Soyluyo ke şervanêko taybet o, dişmenê heme hêzanê demokratîkan o û înan rê şer akeno, nê do senî bikero? No faşîst keno ke qismêkê elewîyan bianco hetê xo. Êyê ke goreyê polîtîkaya ci tênêgêrenê bi rayîr û metodanê cîya cîyayan do şiro serê înaN û krîmînalîze bikero. Zafê dezgehanê elewîyan do pabestê dezgehanê dewelete û  seba ke peyser game bidê eştene ê bînan rê zî do zext bikerê. Eke ma nê îqtîdarî û Suleyman Soyluyî nas kenê, vervînayîşê kerdişanê înan kehanet nîyo.

Îqtîdar û wezîrê ci yê karanê sûcan qey polîtîkayê winayên vera elewîyan fînayî dewre? Ganî no zî hol bêro zanayene. Îqtîdaro faşîst wazeno Tirkîya goreyê xo dîzayn bikero. La hêzê demokrasîyî verê naye de tim asteng ê. Elewîyî zî tim kiştê hêzanê demokrasîyî de ca genê û têkoşîn kenê. Çunke zanê ke heta ke Tirkîya demokratîk nêbo ê nêeşkenê bawerîya xo azad biciwîye û estbîyayîşê xo bipawê. Eke demokratîkbîyayîş çînêbi heme nasname û bawerîyê bînî do arêyê asîmîlasyonî de bitehîyê. Elewîyê raştkînî tehlukeyî vînenî coka her wextî ra zafêr tekoşîn kenê.

Hukmatê AKP-MHPyî wazeno ke elewîyan mîyanê têkoşînê demokrasîyî ra vejo.  Semedê payra verdayîşê îqtîdarê xo her rayîrî ceribneno. Tarîtîya Anqara de vera elewîyan konseptêk amade kerdo.  Berpirsîyarê caardişê planî Suleyman Soylu bi zî hayîya Tayîp Erdogan, Dewlet Bahçelî û tay şefanê şerê taybetî zî pê est a û înan plan tesdîq kerdo. Qewimîyayîşê peyênî pêro pabesteyê nê planî yê.

Hêrişê vera cemxaneyî zî sey leteyêkê nê planî ame caardene. Çew eşkeno vajê ke hêrişê vera cemxaneyî netîceya polîtîkaya hêrişkare ya îqtîdarî  ya ke dişmenîye bawerî û nasnameyê bînan kena, de ame kerdene. Bêşik hêrişê verênî zî na çarçewe de bîyî. La eke ma hêrişê peyênî raşt fam mekerê ma nêeşeknê polîtîkaya asîmîlasyonî ya newî ya vera elewîyan fam bikerê û elewîyî zafêr binê karda asîmîlasyon û qirkerdişî de mardîyenî ra. Çunke eke hêriş raşt mero famkerdene têkoşîno raşt nîno kerdene.

No hêriş hetê Suleyman Soyluyî ra ame plankerdene û rêxistinkerdene. Hêrişkar zî merdimê înan o. Hêrişkarî no hêriş zerrîya safî ra kerd. Îxtîmalo pîlo ke amancê hêrişî zî zano. Badê hêrişî tepiştişê ci û îfadeyîşê ci zî verî ra ameyo amadekerdene. Pê nê hêrişî kenê tay elewîyan biancê hetê xo. Goreyê planî hukmat badê hêrişî dejê xo ano ziwan û wayîrê elewîyan vejîyeno û  wîna qeyde elewîyê ke vera hukmatî yê xo mîyan de benê cîya.

Hûmara elewîyan 25-30 mîlyon a. Zafê înan mîyanê têkoşînî demokrasîyî de ca genê. Coka semedê  dişmenê demokrasîyî no tehlukeyêk o.  Îqtîdaro ke yewna qeyde nêeşkeno elewîyan qezenc bikero verî hêriş plan keno dima ra wayîrê ci vejîyeno bi nê rayîrî wazeno înan bianco hetê xo.  Goreyê hesabê înan ê eşkenê tay elewîyan bidê xapî ro. Badê hêrişî Erdogan şi cemxane û loqma zî wird. Selehîyatdaranê hukmatî sey provokasyonêk kerd ke nê hêrişî bikerê milê dormeyanê çepgîran. Elewîyî ganî bivînê ke înan ser o kayêk yeno kaykerdene. Bi metodanê cîya cîyayan do bêrê elewîyan ser. Ewro ra tepîya zî hêrişê vera elewîyan û kampanyayê qerkerdişê vera dezgeh û şexsîyetanê elewîyan sey leteyêkê nê konseptî do bêrê kerdene.