Onlu: Serebirnayîş adetêkê dewleta tirke yo?

Wekîlê HDPyî Onluyî caardişê serebirnayîşî yê ke vîrameyîşê leşkerê Terteleyê Dêrsimî de ca girewtêne ard meclîsî û persa: "38î de Dêrsimî de 90an de şaristananê kurdan de û nika zî Sûrîye de. Serebirnayîş adetêkê dewlete yo?"

Wekîlê HDPyî yê Dêrsimî Alîcan Onluyî dokumentê Terteleyê Dêrsimî yo ke hetê tarîxnase Zeynepe Turkyilmaz ra ame parekerdene ard rojdemê meclîsî. Onluyî vernîyazê persî de ca da tewiranê qirkerdişî yê ke rojaneyê leşkerêkê Terteleyê Dêrsimî de vîyartêne.

Vernîyaz de ca ame dayene notanê rojaneyê leşker ê Samsunijî yê bi nameyê Yusuf Kenan Akimî:

 "Êlule. Ma ewro zî koyan û daristanan ra ameyî deşte. Yewîna ma sereyê Şeytan Elîyî û zaf merdiman birnayî û ma rê ardî.

3ê êlule. Saete 7î de ma redayî kiştê awe. La seba ke zereyê dere bi meyîtan pirr bi ma têşanîye ra merdî.

11ê êlule. Ma ewro zî erzenê koyan ser. Meyîtan ra çew nêeşkeno dekewo dereyan.

12ê êlule. Ewro ma rew weriştî. Ma reyna erzenê koyan ser. Ma her roja xo bi serebirnayîşan derbaz kenê.

10ê êlule. Ewro ma eşt daristanan û koyan ser. Yewîna ma ra kesêkî sereyê merdimêkî ard. Yewna kesêkî zî sereyê Seyîdxanî ard. Yewîna ma de kesêkê bi nameyê Ruşenî esto. O sereyan birneno."

Onluyî derheqê babete de nê persî persa Hetkarê Serekkomarî kerdî:

"-Çarçewa nê dokumentan de şima do cigêrayîş bikê û rastîye de rî bi rî bibê ke 38î de Dêrsimî de çi qewimîya?

-Şima sere de arşîvanê dewlete arşîvanê bînan ê Terteleyê Dêrsimî do rayaumûmîye reyde pare bikê? Seba ke vîarameyîş û eşkerayîyanê nuştekîyan ê şahîdanê terteleyî bêrê aredayene şima do xebatêk bikê?

-37-38î de leşkerê bipereyî yê bi nameyê ''seydwanê kelleyî'' amebî erşawitene Dêrsimî? Seba serebirnayîş pere yan zî dîyarî amebî dayene leşkeran? Seba naye butçeyê dewlete ra çimeyêk ame dayene?

-37-38î de ferman amebi dayene ke cergê sivîlî sereyê dêrsimijan bibirnê? Nê sucî bi fermanan ameyî kerdene? Derheqê nê sucadaran de tehqîqatêk yan zî humkerdişêk amebi kerdene?

- Zaf çimeyan de derbaz keno ke sereyê rayberanê Dêrsim û Qoçgirî Elîşer û Zerîfa amebî birnayene û sereyê înan seba walîyê ê dewrî Abdullah Alpdoganî amebî teslîmkerdene. Bi metodê ''serebirnayîşî'' amebî waştene ke şarê Dêrsimî bêro cezakerdene? Walî Abdullah Alpdoganî seba sereyanê Elîşerî û Zerîfa xelatêke daye? Eke daye kamyew butçe ra daye?

-Caardişê serebirnayîşî yo ke rojaneyê leşkerî de derbaz beno 37-38î de Dêrsimî de, 90an de şaristananê kurdan de ame kerdene û nê rojan de zî hetê OSO yo ke mutefîqê Tirkîya yo ra Sûrîye de yenê kerdene. No caardiş adetêkê dewleta tirke yo?

-Terteleyê Dersimî de bi temamî çend dewî amebî vêşnayene û çend kesî amebî qetlkerdene?

-Verê cû dokumentan de ke hetê rojnameyê Dêrsimî ra amebî parekerdene vejîya meydan ke seba Terteleyê Dêrsimî Tirkîya Almanyaya Nazîyan ra gazê jehrinî hêrînayî. No rast o ke nê gazî dinya de reya verêne vera Dêrsimijan amebî xebitnayene?

-Wezîfedarêkê dewlete yan zî leşkerêk esto ke derheqê sucanê xo yê vera dêrsimijan de amebi hukmkerdene?

-Şima seba hukmkerdişê kesanê ke Terteleyê Dêrsimî de cinîyî, domanî, kalûpirî qetil kerdî, gazê jehrinî xebitnnayî, bombayî varnayî do se bikê?