Tarîxo ke verê çimanê dinya de çin beno

Tarîxo hezar serre verê çimanê dinya de çin beno. Roniştoxê herême ca û warê xo ra benê, vera xozayî hêrişêko bitehlûke yeno kerdene.

Heskîfo 12 hezar serre beno qurbanê awbendê 50 serrî.Heskîf bi rindîya tarîxî û xozayê xo do bikewo binê awbendî. Çemê Dîcle ser o Awbendê Ilisuyî ame viraştene. Hêle bi hêle Heskîfo tarîxî binê awe de maneno û heta nika zaf bînayî binê awe de mendî. Her çiqas herêma tarîxî serra 1981î de sey ''warê pawitişê xozayî'' ame tescîlkerdene zî reyna zî herême binê awe de manena. Hukmatê AKPyî yo ke verê xo da xozayê Kurdîstanî, rîxmê nêrazîbîyayan zî serra 2010î de dest pê viraştişê Awbendê Ilisuyî kerd. Hêverî awa Çemê Dîcle ameye girewtene û awa awbendî berz bîye, her ke awe berz bîye tarîx, dewe, erd, mêrg û gorî binê awe de manenê.

Tarîx ame betonkerdene

Derheqê Heskîfî de zaf hîkayeyî estê. Yeno vatene ke wextêkî ra dima nameyê ci bi ''Heskîf.''
Heskîf Mezopotamyaya Core de ca gêno û rayîrê ci şino Anatolia. Cayêko startejîk o ke wayîrê girîngîye yo. Hem qeraxê Çemê Dîcle yo û hem zî rayîrê Heskîfî sey rayîrê bazirganîye yeno xebitnayene. Heskîf zaf şaristanan rê meymandarîye kerde. Bi hezaran şikefteyê Heskîfî estê. La heyf ke no tarîx yeno kiriştene û betonkerdene.

'Dewlete ma bêmal û mulk verdayî'

Bi berzbîyayîşê awa awbendî nêzdîyê 250 cayî û warê pabesteyê Sêrt, Mêrdîn, Êlih û Şirnexî binê awe de mendî. Hewteyêkî ra zêdêr zî awe resaye Heskîfê tarîxîyî û zaf cayê tarîxî binê awe de mendî. Semedo ke zaf bînayî binê awe de mendî roniştoxê Heskîfî bêca û bêware mendî. Nê roniştoxan ra yew zî Hedîye Tunç a ke 60 serre ya. Tunçe Heskîf de ameye dinya û qijkekîye, ciwanîye û kalbîyayîşê xo Heskîf de derbaz kerdî. Tunçe vana: ''Dewlete ma bêmal û bêmulk verdayî. 60 serr ê ez Heskîf de ya. Ma warê xo ra bîyî. Kesêk wayîrê ma nêvejîyeno. Ez û 11 domanê mi ma keyeyê şînî de manenê. Homa nê zulmî qebul nêkeno û heqê ma înan ra do bigêro. Ma nêwazenê warê xo biteriknê. Cuya ma binê awe de mende. Her oje selahîyetdarê dewlete vanê ma keye bidê şima la nêdanê. Xeymêke zî nêdaye ma.''

Hemwelatîya bi nameyê Sunmeze Er (42) a ke dewa ci binê awe de mende keyeyê merdimanê xo de manena. Ere vana: ''Zaf dew û keyeyê ma binê awe de mendî. Ma tarîxê dewe xo baş zanenê. La heyf ke dewa ma zî binê awe de mende. Ma mexdur ê Dewlete erdê ma yê tewr biqîmetî binê awe de verdena. Gorê kalikanê ma binê awe de manenê. Ma heqê xo wazenê la selahîyedarê pê ma yarî kenê. Heta nika sozêk û mesajêk nêame caardene.''

Rîxmê pêro nêrazîbîyayîşî, îtîrazî, pawitişî û nêrazîbîyayîşê rêxistinanê komelkîyan ê sivîlan, partîyanê sîyasîyan û roşnvîran zî hukmatê AKPyî bira xo de israr kerd û awbend viraşt. Bi nê hawayî senî ke pêlê awe benê zêde Heskîf zî binê awe de maneno û hêle bi hêle fatisîyeno.