Fermandar Adilî ser o kitabêk: Duelloyê Pîrozî û Lanetî

Mucadeleyê azadîye ya şarê Kurdan de xeylî fermandarî vejîyayê. Nê fermandaran ra yew zî Adil Bilîka yo. Hemrayê ê Îskan Amedî ma rê qalê şertanê ê wextî û qalê kitabe xo yê bi nameyê ‘Duelloyê Pîroz û Lanetî’ kerd.

Mucadeleyê şaran de xeylî fermandarî bîyê efsane. No hal mucadeleyê azadîya Kurdan de zî wina bîyo û mîyanê înan ra fermandarê ke nameyê xo tarîxî rê nûştê vejîyayê. Nê fermandaran ra yew zî Adil Bilîka yo. Hemrayê ê Îskan Amedî kitabê bi nameyê ‘Duelloyê Pîroz û Lanetî’ de qalê Botanî keno ke fermandar Adil tede bîyo pîl.

Îskan Amedî derheqê eleqedarîya gerîlayan a edebîyatî de vano ke “Seba gerîlayan cuye bi xo eddebîyat o. Naye ra gerîla zereyê edebîyatî de yo. Seba ke gerîla mîyanê mucadeleyêkê destanwarîyî de yo, tena gerîla eşkeno xo îfade bikero û binûso. No nêno na mana ke kesê ke teber de yê nêeşkenê behsê gerîlayan bikerê. Bê ma zî xeylî kesî estê ke eşkenê gerîla bi hawayêkê manîdarî qal bikerê.”

Îskan Amed seba îhtîyacîya nûştişê kitabêkê winayênî vano ke “Qismêko zêde yê kitabî m abi xo ciwîyayê, ma bîyê şahide ê zeman, mekan û merdiman. Nameyê ê qehremanan cîya yo, la amacê înan yew o. Gerîla hêzêko serkêş ê şarê Kurdî yo. Ê senî ciwîyenê û senî şer kenê ganî nê hetê şarî ra bêrê zanayene. Ma zî xebatêka winayêne xo rê kerde binge.”

Amed serê nameyê kitabî de vano ke “Nameyê kitabî ‘Duelloyê Pîroz û Lanetî’ yo. Şer bi xo duelloyêk o û her hetê şerî xo pîroz vîneno. La eslê xo de wina nêyo, kesê sey Erdoganî seba dewamkerdişê îqtîdarê xo şuxulênê û sey temsîlkarê lanetî vejênê vernî. Bi îşkence û qirkerdişî seba dewamkerdişê îqtîdarê xo her tewir barbarîyan kenê. Na yewe ra zî ê lanetî temsîl kenê. Hemverê nê naletî de gerîlayê Kurdan bi qehremanî xo ver danê. Seba nasname, ziwan û ercanê xo yê merdimîye mucadeleyêk danê. Hewna zî estbîyayîş û ziwanê ma nênê qebûlkerdene. Tirêm mucadeleyê hemverê nê qirkerdişî pîroz nêyo? Ma waşt ke vejîyayîşê Nûhî û newe ra aferîyayîşê cuye bi hîkayekerdişêkê Kurdan qal bikerê. Rayber Apoyî zî sey Nûhî şaro Kurd berdo Cûdî û hemverê lanetê dewleta Tirkî de şero pîroz kerdo. No mucadeleyê Rayber Apoyî yê hemverê sîstemê kapîtalîstî pîroz o. Bêguman mucadeleyêko bîn zî esto. Botan de şiwaneyêko 13-14 serre serra 1987’an de bi qanûnê leşkerîyî beno gerîla û dima ra no ciwan mîyanê şerî de beno fermandarêko pîl. Hemra Adilo ke mîyanê wextêkê kilmî de bîyo fermandar û hemverê dewleta Tirkî de çalakîyê pîlî viraştê, ancax bi nameyêkê winayênî ma eşkayêne qalê mucadeleyê ê bikerê. No kitab zî mîyanê şertanê şerî de ameyo nûştene. Mi bombardumanê 24’ê Temmuze de nûşt. Yew manîdarbîyayîşê nê kitabî zî no yo ke mîyanê şer û zehmetîyan de ameyo nûştene.”

Îskan Amedî ard ziwan ke reya ewilêne serra 2003 de ê fermandar Adil nas kerdo û vano ke “A game o fermandarê Zagrosî bi. Dima ra ma cayanê bînan de zî yewbînî dîyî. Mutewazîbîyayîş û germbîyayîşê ê, mi ser o tesîrêko pîl verda. Dima ra serra 2004 de ma pîya mendî. Vero ke ez ê nas bikerî mi qehremanî û şerwanîya ê şinawitebî. Serra 2006 de ma ravêrtî wareyê Botanî. Ma şîyî wareyê Egîdî. Ê prosesî de mi hem xebatê çapemenî û hem zî xebatê muxabereyî yê embaz Adilî rayra berdêne. Seba ke ez tim verê ê de menda, firsendê mi virazîya ke ez ê rind nas bikerî. Zaf muhîm o ke merdim ê nas bikero. Fermandar Adil 21 serrî bêmabên hemverê dişmenî de bi qehremanîye şer kerd. Performansê şerî yê embaz Adilî belkî tarîx de hetê tu fermandarî ra nêameyo bicaardene. Tarîx de qalê Îskender û Apolyonî yeno kerdene, la hêzê înan û yê dişmenê înan seypê bî. Mucadeleyê înan seba merdimîye, demokrasî û azadîye nêbi. Labelê Che Guevera, embaz Egîd û embaz Adil şexsîyetê tarîxî yê, ê yê ke ercanê merdimîya payan ser o verdanê. Heta wexto ke embaz Adil şehîd kewt ma pîya mendî.”

Îskan Amedî qalê xebatanê xo yê ameyoxî zî kerd û vat ke “Kitabê ‘Duelloyê Pîroz û Lanetî’ hetê Weşanê Merkezê Çapemenî û Îrtîbatî yê HPG’yî ra ame weşanayene. Ma umîdwar ê ke do bireso şarê ma. Teberê nê de ez nika derheqê tarîxê şerê Botanî de xebatêk kena. Mi mucadeleyê gerîlayî yê Botanî yê mabênê serranê 1980 û 1989’an sey di cildan amade kerd. Eke astengîyêk nêvejîyo, ez do tarîxê şerî yê mabênê serranê 1990 û 1999’an zî binûsî. Na xebatêka demderg a û ez do bikerî ke qalê bingeyê tarîxî û heqîqetî bikerî. Her çend tede qalê heme çîyan nêro kerdene zî goreyê ma nûştişê ci mesuldarîyêka merdibîyayîşî, mîlîtanbîyayîşî û goreyê îdeolojî û felsefeya Rayber Apoyî ciwîyayîşî ya.”