Huner û kulturê kerraya erjayeye: Kehreba

Westayê xemilnayîşê kehrebayî Mehmet Atalayî pare kerd ke kerra kehrebayî seba zaf nêweşîyan derman a û vat: "Kehreba heskerdiş o. Seba dermankerdişê nêweşîyan ê sey astim, guatr, bronşît, alerjî, serdgirewtişî kerra ci yena xebitnayene."

Kehreba yo ke seba şarî sey kerrêka erjayeye û weşîye yena dîyene, hêzê daranê fosîlan o. Kehreba tewr zaf seba zînetan yeno xebitnayene û çeqerê akerdeyî ra heta rengê sûrî zaf rengê ci estî. Fosîlê lulikan o ke kehreba de esto kerranê bînan de çin o. Kehreba seba tezbîhan, gerdanîyan, goştarîyan û gişterîyan yeno xebitnayene. Tarîx de kehreba seba şîfa zî ame xebitnayene. Yeno vatene ke wextê kehreba bedenê merdimî de bibo germîye dana merdimî û hewayê serdinî zî keno germin.

Amed de hunerê xemilnayîşê kerrayan ê biqîmetan bi serran o dewam keno. Hunero ke kerraya kehreba ra yeno kerdene ser dezgehan de cayê xo gêno û zaf dikanan xemilneno. Westeyo ciwan ê kehrebayî Mehmet Atalay vano o babîyê xo ra nê karî musayo û seba nê karî heskerdiş û sebrêko pîl lazim o.

Atalayî vat: "Goreyê vatişan wextêna verênan de Amed de westeyêko yahûdî estbi û no huner kerdêne. Amed de zî 50 serre ra zêdêr her roja şemeyî û yewşemeyî bazarê kehrebayî yeno kerdene. Nika westeyê yahûdîyî nêmendî û westeyê kurdî nê karî dewam kenî. Goreyê westeyê ci erjê berhemî vurîyeno. Zaf kesî meraqdarê kehrebayî yê.  Zaf tewirê kehrebayî estê. Nê dewirî de zaf berhemê kehrebayî estê ke tozê kehrebayî ra yenê viraştene. Na sextekarî ya. Seba ke kehrebayî welatanê teberan ra yenê hêrînayene erjê înan zêde yê. Ma bi dolaran hêrînanê û emser dolar zaf bi zêde. Herême de krîzê ekonomîkî esto û kehreba zî zaf tesîrê ci de mend. Kehreba heskerdiş o. Kerraya kehrebayî seba nêweşîyan zî zaf baş a. Seba dermankerdişê tay nêweşîyan sey serdgirewtişî, astim, guatr, alerjî kerra kehrebayî yena xebitnayene. Kehreba têna mîrasêk ney dermanêk o zî."