Goreyê doneyanê Wezîrîya Edaletî Tirkîya de 384 zîndanî yê bi kapasîteya 27 hezar tepişteyan est ê û tede 314 tepişteyî est ê. Seba viraştişê zîndananê neweyan zî xebatî dîyayî destpêkerdene. Goreyê planan 36 zîndanê neweyî do bêrê viraştene.

Pêro dinya de Rûsya ra dima tewr zaf Tirkîya wayîra zîndanan a. Zîndananê Tirkîya de xeylêk mesele û binpaykerdişê heqan qewimîyenê. Têna na serra peyêne de bi bahaneya janê Korona zîndanî vurîyayî îşkencexaneyan û tede mergê şikdarî qewimîyayî. 

Goreyê raporê 2021î yê Weqfa Heqanê Merdiman a Tirkîya (TÎHV) zîndanan de xeylêk heqê tepişteyan ameyî xespkerdene: ''Zîndanan de pê bahaneya janî heqê ke kêmîyayê hîna yenê kêmînayene û no çi sey 'normal' yeno ferzkerdene. Bi bahaneya janî pêvînayîşê keye û avûkatan ameyî sînordarkerdene, aktîvîteyê spor, sosyal, ûsn kêmîyayî û vera janî tedbîrî nêameyî girewtene.

Goreyê tesbîtanê Yewina Dokumantasyonî ya ÎHDyî 2021 de zîndanan de 22 tepişteyî merdî, 6 tepişteyî birîndar bîyî û nika 604ê ci nêweşê giranî bi temamî 1605 tepişteyê nêweşî est ê.

Raporê nîsane- gulane- hezîrana 2021î yê Komeleya Huqûqnasan a Seba Azadîye (OHD) yê serê zîndananê Marmara de ca dîya nê binpaykerdişan:

''-Zîndanê Cinîyan ê Bakirkoyî de tepişteyan rê cigêrayîşo rût ame ferzkerdene û îtîrazê tepişteyan ser o gefê sey 'Ma venga gardîyananê camêrdan bidê' ameyî wendene.

-Zîndanê Edîrna de tepişteyan rê cigêrayîşo rût ame ferzkerdene, wextê sewqê nêweşxane û edlîye de kelemçe ameye ferzkerdene û serê waranê hewayî pê qafesê têlî ame girewtene.

-Zîndanê Boluyî de tepişteyî têna roje de 4 saetan ameyî vetene bi warê hewagirewtişî.

-Zîndanê Edîrne de tepişteyê nêweşî sewqê nêweşxaneyan nêbenê, rewşa tepişte Abdurrahîm Demîrî bena giranêr ke wextê janî de nêamebi berdene bi nêweşxaneyî.

-Zîndanê Bakirkoyî de tepişte Dîleke Oza ke lingê ci şikîyaye yo, hucreyê yewkesî de tepişîyena û nêwedarîyena nêweşxane.     

-Zîndanê Boluyî de di velkanê Mehmet Alî Çelebî îflas kerd, tepişte wedarîya nêweşxane la dima ke agêra hucreyê yewkesî de tepişîya. Çelebîyî rê tepişte Ramazan Vural refakat keno û waştişê taloqkerdişê înfazî yê Çelebîyî rê hema cewab nêdîyayo.

-Zîndanê Sîlîvrî de tepişteyê nêweşî sewqê nêweşxane nêbenê, bibê zî 20 heta 30 rojan karantîna de manenê.''

Goreyê raporanê 2021î yê ÎHDyî Zîndanê Îmraliyî ra 20, bi temamî 89 muracatî înan rê ameyî kerdene û nê muracatan de bi temamî 2 hezar 540 binpaykerdişî ca gênê. 

Goreyê heman raporan menganê teşrîna verêne, teşrîna peyêne û kanûne yê 2021î de zîndanan de nê kesan dinyaya xo bedilnaye:

-28ê teşrîna peyêne de Zîndanê Îskenderûnî de tepişteyo nêweş Bangîne

-9ê kanûne de Zîndanê Kandira de Garîbe Gezer hucreyê yewkesî de bi hawayêkê şikdarî dinyaya xo bedilnaye. Goreyê îdareyê zîndanî aye xo kişto.

-14ê kanûne de Zîndanê Şakranî de tepişteyê nêweşî Abdulrezzak Şuyurî bi hawayêkê şikdarî dinyaya xo bedilnaye.

-15ê kanûne de Zîndanê Amedî de tepişteyê nêweşî Halîl Guneşî dinyaya xo bedilnaye.

-17ê kanûne de Zîndanê Boluyî de Îlyas Demîr, hucreyê yewkesî de bi hawayêkê şikdarî dinyaya xo bedilnaye.

-18ê kanûne de Zîndanê Antalya de Mustafa Gaffarî dinyaya xo bedilnaye. Ame îdîakerdene ke ey xo kişto.

-19ê kanûne de Zîndanê Tekîrdagî de Vedat Erkmenî dinyaya xo bedilnaye. Ame îdîakerdene ke ey xo kişto.

-28ê kanûne de Zîndanê Sîlîvrî de Ugur Demîrbay (24) netîceya krîzê qelbî de dinyaya xo bedilnaye.