Sembolê xoverdayîşê şorişê cinîyan: Sakîne Cansiz

Sakîne Cansiz ya zî  Sara ya ke ko bi ko gêraye, bîye şerwane, bîye fermendare, bîye mamosta û hemra. Sara ke vera dişmenî sereberz xover da, bîye sembol û nameyê xoverdayîşê şorişê cinîyan.

Menga çeleyî roja sîyaye  9ê Çeleyê 2013î ana vîrê merdiman.  Hîrê heskerdoxê azadîye a roje paytextê Fransa Paris de ameyî qetilkerdene. Hemrayê ci, şarê kurdî û merdimanê hîrê cinîyan ê şorişgêran verê xo da Parisî.  Pariso ke sey bajarê azadîye û eşqî yeno zanayene a roje ra nata semedê kurdan bi bajarê tarîtîye, bajarê mergî. Hîrê cinîyê şorişgêrî Sakîne, Fîdane û Leyla yê ke kewtî peyê heqîqatî bîyî hedefê dişmenî û Paris de ameyî qetilkerdene.

Şehîde Sara (Sakîne Cansiz) ronayoxa PKKyî bî. 12ê sibata 1958î de Dêrsimî de ameye dinya. Seba ke menga serdine de ameya dinya rojabîyayîşê xo sey şensî vînena. Şehîde Sara kedkeran reyde xebatî kerdî la têgêrayîşanê çepî yê Tirkîya ra çiyêk sereyê ci nêkewt û Dêrsimî ra şîyî Anqara û Apoyîyan reyde tekîlîye na ro. Dima ra 27ê teşrîna peyên a 1978î de dewa Fîsî ya qezaya Licê ya Amedî de tewrê kongreya ronayîşê PKKyî bîye. Sara di cinîyan ra yew a ke ronayîşê PKKyî de ca girewt û berzeyê têkoşînê azadîye yê cinîyan ramit.

Şehîde Sara Anqara, Çewlîg û Xarpêt de xebatî reyra berdî. 1979 de xeta Çewlîg- Xerpêtî de ameyî tepiştene. Zîndanê Amedî de îşkenceyê pîlî antî. Bi şîarê Teslîmîyet xîyanet, xoverdayîş serkewtiş ano vera îşkenceyî xover da. Sara ke sereberz vera îşkencekar Esat Oktayî serewedarit  pêro emrê xo de bêters ciwîyayî û bi têkoşînê xo semedê embazanê xo bîye nimûne. Cuya ci tim têkoşîn û şer bi. Sara rayvanê azadîye û haştîye bî, semedê cuya azade, komelê azadî têkoşîn kerd. Ewro bi hezaran cinîyê kurdan rêçê aye de dewaya ci danê domnayene.

Şehîde Sara bado ke zîndan ra vejîyaye verê xo da koyanê Kurdîstanî. Ko bi ko gêreye. Bîye şerwane, bîye fermendare, bîye mamoste û hemra. Sara ke sey cinîya şorişgêre ya dêrsimije vera dişmenî  sereberz têkoşîn kerd, bîye sembol û nameyê xoverdayîşê şorişê cinîyan. Sara ke vatêne Cuya mi tim pêrodayîş bi, Tim vera sîstemî serewedarit.

Şehîde Sara bado ke zîndan ra vejîyaye Îstanbul de ronayîşê Komeleya Cinîyan ê Welatperweran de ca girewt û tuzukê ci nuşt. Pîya bi roşnvîr û hunermendanê kurdan Merkezê Kulturî yê Mezopotamya (MKM) na ro. Rojanmeyê Ozgur Ulke û Kovarê Ozgur Halkî weşenayî. 1991 de tewrê Newroza Îstanbulî bîye û xîtabê bi hezaran kesan kerd. Sara ke 5 mengî Îstanbul de mand rixmê zextanê dewlete xebatê xo domnayî.

Sara derheqê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalnî de wina vatêne: ''Semedê mi Rayberîye bi xo şoriş o, dewa û şerê min o.'' Sara bado ke zîndan ra vejîyaye 1ê gulana 1991î de şîye Yunanistan û verê ke şiro Şam wextêko kilm Ewropa de mend. Şehîde Sara ke Şam de bi vilikan ameyî verwazîkerdene derheqê prosesê Şamî de wina vatêne: ''Gama ke ez şîya Şam seba ke ez Rayberîye vînena heyecan mi girewtbi. Mi tewr peynî  13 serrî verê cu Serek kongreya Fîsî de dîbi. Ez bi serran zîndan de menda û mi kefen dirna. Nika reseya hela tewr rinde ya çimeyê cuya xo. Nê demî de zaf çî bedilyabi la Serek sey xo bi.''

Sara ke Akademîya Mahsum Korkmazî de 6 mengî perwerde dî hinî semedê ci wextê şîyayîşî amebi. Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî hela xatirwaştiş de vat: '' Hade Sara ti koyan ra hes kena. Ez şima ra xeberanê serkewteyan pawena.''  Sara derheqê prosesê cîyabîyayîşî de wina vatêne: ''Mi Rayberîye rê vat Serekê mi ez do tim to şa bikerî û ez kewta rayîr. Rayberîye ke mi rê destê xo têşa, xeylêk wext destê ci hewa ra mend. Reyna ez bi Apoyîyî sereberz bîya.''

Sakîne Cansiz (Sara) ya ke cuyêka dekerde ciwîyaye 9ê çeleyê 2013yî de pîya bi Temsîlkara KNKyî ya Parisî Fîdane Dogan (Rojbîn) û Endama Têgêrayîşê Ciwanan ê Kurdan Leyla Şeylemez (Ronahî) paytextê Fransa Paris de ameyî qetilkerdene. Qirkerdişî 9 serrî xo dima verdayî la hema zî kiştoxî nêameyî muhakemekerdene.  9 serrî yo semedê caardişê edaletî çalakîyî yenê kerdene. Cinîyê kurdan xeta Sara de têkoşînê ci danê domnayene.