Destpêkê menga teşrîna peyêne bi. Hêrişê Dewleta Tirke yê vera Rojawanî newe dest pêkerdibi. Nê erdê bereketênî de hewa germ bi.

Dewêka viraşteye bifikîrê. Merkezê herême de şerî de ameye awankerdene. Dewe mîyanê şer û gefê çinkerdişî de manena çi? Gelo dewêka winasêne bena? Heya, bena. Barbarîye reyde zî dewêka aramî û haştîyane ya? Heya, çira nêba. Labelê nê pêro nêeşkenê orjînalîya dewe eşkera bikê. Ma hê behsê dewa cinîyan kenê, dewe hetê cinîyan ra yena awankerdene, pawitene, îdarekerdene. Roniştoxê dewe keyeyan awan kenê, daran nanê ro, sebzeyan ramenê, engure arê danê û heywanan weye kenê.

Dewêka Ekolojîke

Dewe cayêkê ziwa  de bi hawayêkê ekolojîkî ameye awankerdene. Dewe de keyeyî kerpîçan ra ameyî awankerdene. Endama Komîteya Jinwarî ya ke binê sîwana Akademîya Jineolojîyî de ya Embaze Rûmete vana, ''Nê keyeyî hem seba serdî hem zî seba germî bêhempa yê. Zimistanî de germ ê, hamnanî de serd ê."

Baxçeyanê dewe de, warê kolektîfî de firingî, îsot, xîyar, bamya, zeytun, ispanak ûsb. yenê ramitene. Mişmiş, genim, hinar zî yenê ramitene. Her çi ekolojîk ê. Cinîyî wazenê ekonomîyêkê xoserî awan bikê.  Embaze Nîmete vana: "Dewe nêzdîyê arazîyê zîretî de cayêkê ziwayî de ameye awankerdene û tede darî ameyî ronayene (darî yenê ronayene û denayene). Bi baxçeyanê xo sey cenet o."

Dewa Jinwarî rojawanê şaristanê Dirbesîye yê kantonê Heseke de ya.Projeyê dewe adara 2017î de dest pêkerd. Dewe mîyanneteweyî ya çunke tede cinîyê erebî, êzidî, xiristîyanî, kurdî, erebî û neteweyê cîyayî estê. Gore hempeymana komelkî dewe 30 keyeyî, dibistanêke, akademîyêke, merkezê weşîye, seba kaykerdişê domanan warêk, cayê heywanan, depoyêk, baxçeyêkê tede 1400 darî estê ra yena meydan

Embaze Rûmete vana: "Heta nika 28 cinîyan muracat kerd û ameyî dewe. Bi seyan cinîyî tewrê muneqeşayê nê cayî bîyî. 18 cinîyan tede ca girewt. Dewe de 40 domanî estî. Înan ra 28 Jinwarî de wanenê. Dewa ma warê cuye ya, modelêka demokratîke û hempar a. Sîstemê xo awan kerd. Têna cinîyî ney camêrdî zî tewrê muneqeşayan benê û perspektîfêk peyda kenê. Seba doman û cinîyanê Jinwarî mengêke wextê musayîşî yo. Mengêke ra dima eke cinîyî nêwazê tîya de bimanê agêrenê şonê. Bi taybetî wazena vaja ke kesêke anêgêra."

Meclîsê Cinîyan

Prosesê musayîşî de cinîyî di mengî tewrê meclîsê dewe benê ke seba ke pîya bifikîrê û cuya Jinwarî pîya plan bikê kom benê. Meclîs her menge bi hawayêkê demokratîkî vervatoxanê  xo eşkera keno. Sîstemê pawitişî û asayîşê dewe zî hetê meclîsî ra yeno sazkerdene. Xora karê meclîsî têna asayîş nîyo. Embaze Rûmete vana: "Dibistane de perwerdeyê bi kurdkî û erebkî esto. Labelê seba domananê ke neteweyanê cîyayan ra yê do ca biderîyo ziwananê bînan zî.

Dewa cinîyan a ke şertanê şerî, zehmetîye û gefwendişan de bîye modelêke, bi hêrişanê ke 9ê teşrîna verêne de dest pêkerdibi tehlûkeyê gefwerdişî reyde têrî mende. Vera hêriş û zehmetîyan de zî dewe payan ser a.