Mine Karakaş: Ma kurdkî her warî de bişuxulnê

Hemvervatoxa Esntituyê Ziwanê Kurdkî yê Amedî Mine Karakaş vat seba ke polîtîkayê asîmîlasyonî bêrê betalkerdene ganî kurdkî her warê cuye de bêro şuxulnayene.

WAYÎRVEJÎYAYÎŞÊ KURDKÎ

Hemvervatoxa Esntituyê Ziwanê Kurdkî yê Amedî Mine Karakaş bale ante polîtîkaya asîmîlasyonî ya seserran a vera ziwanê kurdkî ser û semedê wayîrvejîyayîşê ziwanî veng da.

Hêrişê vera kurdkî her warê cuye de dewam kenê. Merdimê ke kurdkî qisey kenê raştê hêrişanê nîjadperestan yenê, rojname û kovarê kurdkî yenê qedexekerdene, konserê hunermendan rîyê kurdkî ra yenê astengkerdene. Vera polîtîayanê asîmîlasyonî yê dewleta tirke têkoşîn zî dewam keno.

Hemvervatoxa Esntituyê Ziwanê Kurdkî yê Amedî Mine Karakaşa ke ANFyî rê qisey kerd vist vîrî ke polîtîkayê asîmîlasyonî seserrî yo vera kurdan bi hewayêkê sîstematîkî yenê rayraberdene û nê vatî: "2016î ra dima heme dezgehê ke perwerdeyê kurdkî danê ameyî qefilnayene û qiseykerdişê kurdkî kêmîya. Bi polîtîkaya asîmîlasyonî kenê ke kurdan bê nasname û kulturî biverdê û eslê ci ra bifînê dûrî. Kurdî çend ziwanê xo ra bikewê dûrî, hende kulturê xo ra, komelê xo ra kewnî dûrî. Eke ziwan çînêbo nasname û kulturê merdimî û aîdîyetê ci çîn o. Eke merdim aîdê cayêkî nêbo, beno vîn. Dewlete xora naye wazena, kena ke şima her çî ra raqilno.

Ma sey dezgehanê ziwanî bi seran o nê babaten ser xebityenê. Vera polîtîkayanê asîmîlasyonî xebatê muhîmî yenê kerdene. Ma bitaybetî lehçeya kirdkî ser o zaf vindertî ke ver bi vînîbîyayîşî şina. Bitaybetî seranê 2000î ra nata bi averşîyayîşê teknolojî polîtîkayê asîmîlasyonî xurtêr bîyî. Nika dewan de zî kreşî akerdî. Wazenê domananê 4 serran ziwanê ci ra raqilnê û asîmîle bikerê. Ma zî wazenê ke wa kurdkî bibo ziwanê perwerdeyî, wa Tirkîya de sey ziwanê fermî bêro naskerdene.

Yew ziwan heta ziwanê perwerdeyî mebo, çi heyf ke xelisnayîşê ci zaf zehmet o. Eke şima domananê xo de ziwanê dayîke de qisey mekerê, înan memusnê, hinî musayîşê ziwanî zaf beno zor. Ganî ma keye de, kuçe de her ca de ziwanê xo qisey bikerê. Ganî ma domananê xo de kurdkî qisey bikerê. Domanê ke bi ziwanê dayîke pîl mebê karanê bînan de zî serkewtiş dest nêfînenê. Ganî ma wayîrê ziwanê xo bivejîyê û her warê cuye de qisey bikerê."