Moderatorê TeN TV’yî Dr. Neşet Dîhîleyî belgeyê şêrî yê stratejîkî yê dewleta Tirkî yo ke vera Kurdan kerdo amade weşanaye. Qaso ke belge de ca gêno, dewleta Tirkî bi pêro hêzanê xo yê şer û psîkolojîkî, amadekarîya şêrî kena. Îşxalkerdişê Rojawanî û Başurê Kurdîstanî de perrê xo yo psîkolojîk, rijnayîş û çinkerdişê bajaran, operasyonê ke do vera Kurdan bêrê kerdene, nê belgeyî de ca gênê. Reyna belge de nusyayîyo ke, çapemenîya Tirkîya zî nê şerî de do bibo elemana tewr muhîme.

Dewlete serra 1997 de, Yewîya Ewropa de peyman viraşt û goreyê ney qerarî, PKK ke biancîyo marjê “teroro ke yeno kontrolkerdene “ çarçewaya heqanê şexsîyî ya  Kurdan de do dewlete zî gaman bierzo. Seba ke Kurdî bêdewlete, dewleta Tirkî ganî biameyêne demokratîkkerdene û Kurdan zî na dewlete de sey hempar ca bigirewêne. La her çiqas ke nê ameyîbî îstîsmarkerdene zî Kurdî vera hedefê xo bi gamanê pîtan avêr şîyî. Dewleta Tirke, weçînayîşê serra 2007’î de avêrşîyayîşê Kurdan ferq kerd, hem bi operasyonanê sîyasî û leşkerî, hem zî Ocalanî ser waşt ke rizaya Kurdan girewtene bicerebno. Şoreşê Rojawanî ke dest pêkerd, ‘ Alayanê Tayyîbî‘ rê ca nêmend û Rojawanî, rotaya xo, goreyê waştena şarê Kurdî xêz kerde. Reyna dewlete waşt ke  şexsê HDP‘yî de sîyasetê legalî yê Kurdan terbîye bikero û Kurd û Kurdîstanîye ra bikero dûrî û bigîro binê kontrolê xo. No xêretê dewlete zî hetê Kurdan ra ame puçkerdene.

Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî, serra 2013’î de, bi deklarasyonê Newroze, meseleya Kurdan de çareserîya demokratîke daye destpêkerdene û ney prosesî 2 serrî  dewam kerd. Wexto ke prosesê dîyalog û çareserîye dewamkerdêne, Êlûle ya 2014’î de bî eşkera ke dewlete bi plan û sîmulasyonan amadekarîya şerî kena. Menga Êlûle ya 2014‘î de hetê Musteşarîya Ewlehî û Nîzamê Umûmî ra ‘Planê Çokdayişî’ame amadekerdene. Musteşarîye no plan pêşkêşê Serekîya Erkanê pêroyîyî kerd. Plano ke 42-43 rîpelî yo bi îbareyê ’nimiteyî’ hukmatê AKP‘yî rê zî ame pêşkêşkerdiş û hetê AKP’yî ra ame qebûlkerdene.

* Goreyê planî, tîmê taybetî, leşkerê perwerdeyî yê taybetî û TSK do dormeyê bajaran bigîro û tax û pêro waranê ciwîyayîşî de operasyonan bivirazo.

* Fermandarîya Cendirmeyan a Bajaran do bibo merkezê koordînasyonê hêrişan. Eke hewce bikero teyareyê şerî zî do bêrê şuxulnayene.

*Bi abluka, ca û warê ke ameyî girewtene, ê cayan de her çî bêro texrîbkerdene û peyser agêrayîşê şarî rê do şert û mercî nêrê veradayene

* Îmhayê girseyî, tepiştiş û vengkerdişî do bêrê kerdene.

* Weşanê sey televîzyonanê Med Nûçe, Stêrk, Ronahî, ÎMC û Ozgur Gunî do bêrê qutkerdene û weşanê rojnameyê Ozgur Gundemî do bêro betalkerdene.

* Yewînê weşîye û nêweşxaneyî do bibê teyaqquz .

* Xetereyê birîndarbîyayîşan ver, seba wesayîtanê hewayîyan do cayê ewleheyîyî bêrê kifşkerdene.

* Walî, qeymeqam û leşkerê rutbeyînî do parlamenteranê HDP‘yî de  pêvînayîşan nêkerê.

*Tanq û wesayîtê zirxinî do cayanê munasîban de bêrê vindertene.

* Herêma Operasyonî de cikewtiş û vejîyayîş do bêro girewtene

*Faalîyetê şîrketanê elektrîk, awe û gazî do bi ferman bêrê viraştene.

* Karê yewînê îdareyan û şaredarîye do dewrê Walîtîye bibê.

* Plan de merdişê 15 hezar kesan, birîndarbîyayîşê 8 hezar kesan, tepîştişê 5 – 7 hezar kesan, surgunbîyayîyê 300 hezar kesan yeno texmînkerdene.

* Seba ke plan bêro caardene,kesê leşkerî yê rutbeyîne ke JÎTEM Û Ergenekonî de ca girewto do herême de bibê îdarekar.

* Personelê umûmî yê sivîlî do herême ra bêrê vetene.

* Awahîye umûmîyî do bidîyê hêzanê operasyonî

* Qendîlî ser, operasyonê hewayîyî do bêmabên bêrê kerdene

* her çiqas ke rêxistin adirbirnayîşo tekhet zî îlan bikero, plan do bêro ramitene.

KOMBÎYAYÎŞÊ MGK’YÎ YÊ TEŞRÎNA VERÊNE

Planê Çokdayîşî menga Teşrîna verêne de, kombîyayîşê MGK‘yî de ame qebulkerdene. Kombîyayîş 2 saet û 20 deqa ramit û badê ci beyanat ame dayene. Beyanat de wina ame vatene: “Kombîyayîş de prosesê çareserîye yê hetê şumûlê mucadeleyê vera terorî ya hîraye ameye nirxnayene.  Seba ke hewayo baş o ke proses de awan bîyo û huzuro ke tesîs bîyo nêro provakekerdiş, derheqê nîzamê umûmî û ewlehî de qerardarîye ameya teyîtkerdene.“ Ney kombîyayîşî ra dima prosesî dewam kerd la amadekarîya şerî zî game bi game ame dîyayene. Çunke qerarê şerî amebi girewtene. Hemserekê HDP’ yî yê wextî Selahattîn Demîrtaşî zî beyanat dabi rojnameger Hayrî Demîrî û beyanatê xo de no kombîyayîş nîşan dabi û vatbi ey kombîyayîşî de qerarê tasfîyekerdişê prosesê haştîye û destpêkerdişê şerî ame girewtene. Demîrtaşî beyanatê xo de reyna va AKP‘yî qerarê şerî, mutabaqatê Dolmabahçeyî ra ver girewtbi. Reyna Hemserekîya Konseya Rayberdişî ya KCK‘yî zî beyanatê xo yê ê wextî de vatbî kombîyayîşê MGK’yî yê Teşrîna verêne ya 2014‘î de qerarê şerî ameyo girewtene.

KOMBÎYAYÎŞÊ MGK‘YÎ RA VER SE BIBI?

Dewlete bi israr waştene ke PKK çêkan caverdo, Surîye û Rojawan de, goreyê polîtîkayanê Tirkîya tê bigêro. Xoverdayîşê Gezîyî ameyo derbazkerdene û operasyonê verî yê Grûba Fetullah Gulenî amebî tasfîyekerdene. Dîyalog dewam keno; HDP û PYD‘yî de pêvînayîşî yenê kerdene, Îmralî de parlamenterê HDP û Musteşarê MÎT’î pîya pêvînayîşan kenê.

Deklarasyonê Ocalanî yê Newroza Amedî rê dewlete zî îtîraz nêkerdene. Ocalanî deklarasyon de bale antene pareda şîrigîya şaran ser û mumkinîya haştî, azadî û demokrasîyî ser vindetene. Ocalanî va “ Ma wexto ke xoverdayene nêtersayî û ma do haştbîyayîşî ra zî nêtersê“ û rayîrê demokrasîyê radîkalî nîşan dayene.

Newroze ra dima weçîniyiş ame kerdene û DBP bi ferqê xeylî reyan 103 şaredarîyî girewtî û dewlete na rewşe ver zaf bîye acize.

Viraştişê qereqol û qelaqolan bileze ame kerdene. 5-7ê Hezîrane de, Licê de,protestoyan de 2 kesî ameyî qetlkerdene

Erdoganî weçîniyişê 10’ê Tebaxe se ra 52 qezenc kerd Ahmet Davutoglu kerd Serekê AKP‘yî û serekwezîr.

Hema badê ci Musteşarê MÎT’î Hakan Fîdan şi Îmralî û Ocalanî de pêvînayîş kerd. HDP’yî zî pêvînayîş ra dima şîyî Qendîl û rewşe pare kerde.

Davutogluyî 10’ê Êlûle de HDP’yîyan de pêvînayîş kerd û bi hewayêko bîn waşt ke wa PKK pêroyê faalîyetanê xo bido vindertene. 5 rojî pey cû DAIŞ ramit bi Kobanê ser. 2’yê Teşrîna verêne de tezkere Meclîs ra derbaz bîye û şer derbazê Rojawanî bi. Tirkîya bi gef û heqaretan waşt ke wa Kobanê warogino.  6-7-8‘ê Teşrîna Verêne de Kurdî seba ke paştdarîye bidê Kobanê, bi çalakîyan dewleta Tirke protesto kerde. Hêzanê dewlete bi desan kesî qetl kerdî. Her hetê welat û teberê welatî ra ciwanî şîyî Kobanê û beşdarê YPG‘yî bîyî.  

Serekwezîr 19’ê Teşrîna Verêne de Heyetê Merdimanê Akîlan reyde pêvînayîş kerd û heman roje Musteşarê MÎT’î Hakan Fîdan zî şî Îmralî. Gef û şantajan dewam kerd.

YPG‘yî bi pêro bêîmkanîye dest bi şerî kerd, Amerîka zî  20’ê Teşrîna verêne de hewa ra malzemeyê hetkarîye dayî şerwanan û bi no qeyde gamêka neweye ame eştene.

Kombîyayîşê MGK‘yî 30’ê Teşrîna Verêne hewayêko winasî de ame viraştene û senaryoya şerî sey qerar ameye girewtene.

28‘3e Sibate de mutabaqatê Dolmabahçeyî pêroyîya umûmîye de ame parekerdene. Pey cû no hetê Serekkomar û hukmatî ra ame înkarkerdene û masaya prosesê çareserîye ameye dêmdayene.Leşkerîya Tirkî bi desan teyareyanê şerî, 24’ê Temmuze de hêrişê Warê Pawitişî yê Medya kerd. Bi no qeyde prosesî berêko newe akerd. Serekwezîr Ahmet Davutogluyî va “qerarê ey operasyonî hetê mi ra ame girewtene“. KCK‘yî zî bombardumanî ra dima yew beyanat da û va “24ê Temmuze do, sey xetaya tewr pîle ya AKP‘yî, rîpelanê tarîxî de cayê xo bigîro“

TELEVÎZYONÊ MISIRÎ DE BELGEYÊ ŞERÎ

Moderatorê TeN TY’yî Dr. Neşet Dîhîleyî programê xo yê peyênî de belgeya şêrî ya stratejîke ya dewleta Tirkî ya ke vera Kurdan kerda amade weşanaye. Dr. Dîhîleyî dîmenê belgeyî zî weşanayî. Qaso ke belge de ca gêno, dewleta Tirkîya bi pêro hêzanê xo yê şer û psîkolojîkî, amadekarîya şêrî virazena. Îşxalkerdişê Rojawanî û Başurê Kurdîstanî de perrê xo yo psîkolojîk, rijnayîş û çinkerdişê bajaran, operasyonê ke do vera Kurdan bêrê kerdene, na belge de ca gênê. Reyna belge de nusyayî yo ke, çapemenîya Tirkîya zî no şer de do bibo elemana tewr muhîme.

24’ê Temmuze ya 2015’î ra dima, 12 bajarê Kurdan ameyî rijnayene,bi seyan kesî ameyî qetlkerdene. Operasyonê qirkerdişê sîyasîyan reyde operasyonê îmxakerdişî zî ameyî domnayene. Sîyasetmedarê Kurdan rehîn ameyî girewtene,şaredarîyi ameyî gaspkerdene û destkewteyê legalî yê Kurdan ê 40 serreyî ameyî çinkerdene. Hukmat bi şerê Vakurî nêvinet û Başûrê Kurdîstanî û Rojawa de bajarî îşxal kerdî. Prosesê şerî yo ke 24’ê Temmuze ya 2015’î de ameyo destpêkerdiş, her çiqas ke 3 serran pey de biverdo zî hîna her het ra dewam keno. Kurdî û îtîfaqê Kurdan zî, ney prosesî ver xoverdayîşê xo domnenê.