Dima ke cemaxaneyan rê faturayê zêdeyî ameyî birnayene statuyê înan newe ra bi rojdem. Rixmo ke biranê Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa (MHME) Tirkîya statuyê 'îbadetxaneyî' nêdana cemxaneyan û nînan sey 'tîcaretxane' pênase kena.

Seba ke faturayî goreyê nê pênaseyê tîcaretxaneyî yenê birnayene xeylêk zêde yenê û cemxaneyî nêeşkenê budçeya Serekîya Dîyanetî ra îstîfade bikerê. 

Dezgeh û komeleyanê elewîyan vera faturayanê peyênan nêrazîbîyayîşê xo da û bire daye ke faturayan medê. Hukmatî pare kerd ke na babete de vurnayîşêk bikero û amadekarîyê ci estê. La wina pawîyeno ke hukmat têna pênaseyê 'tîcaretxaneyî' bivurno la reyna statuyê 'îbadetxaneyî' nêdo cemxaneyan.

Serekê Weqfa Kulturî ya Anatolia ya Haci Bektaşî Velîyî Ercan Geçmezî û Wekîlê HDPyî Alî Kenanogluyî derheqê babete de ANFyî rê qisey kerd.

Serekê Weqfa Kulturî ya Anatolia ya Haci Bektaşî Velîyî Ercan Geçmezî dewaya ke 2010 de derheqê statuyê cemxaneyî de amebî akerdene viste vîrî. Geçmezî vat: ''Na meseleyêka newîye nîya. Bi serran o ma bi tarîfeya tîcaretxaneyî heqê ceyranî danê. 2010 de ma derheqê na babete de dewayêke akerde la ser nêkewtî. Mehkemeya Şêwirmendîye zî vera ma bire daye. Peynîya peyêne de Serekîya Dîyanetî do bire bida ke cemxane îbadetxane yo yan nê. Dîyanetî vat cemxane îbadetxane nîyo. Ma babete viste rojdemê hukmatî. Ma waşt ke heqê ceyranî medê. 2021 ra dima teşrîna peyêne de ma muracatê Heyetê Bazarê Enerjî kerd. Înan zî heman cewab da. Ma nêvanê ke fatura medê. Ma vera tarîfeya 'tîcaretxaneyî' têgêrenê.''

Wekîlê HDPyî Alî Kenanogluyî bale ante meseleya pênaseyê statuyî ser û vat: ''Na meseleya heqî ya. Nika seke tîcaretxane yê cemxaneyan rê fatura yena birnayene. Meseleya ma ya esase na ya ke cemxane nêkenê îbadetxane. Xora wina yew nîyetê îqtîdarî çin o. Nika ra pey ganî komeleyê elewîyan faturayan nêdê. Dewlete senî nêzdîyê camîyan bena ganî o qayde nêzdîyê cemxaneyan biba. Pênaseyê tîcaretxaneyî elewîyan rê heqaret o. Ganî raşt bêro pênasekerdene; cemxane îbadetxane yo. Heta ke no nêbo çareserîye zî nêbena.''