Polîsanê almanan pê kutikan eşt keyeyê Ciwan Çewlîgî ser

Polîsanê almanan Hannover de pê kutikan eşt keyeyê Hunermend Ciwan Çewlîgî ser. Çewlîgî vat, ''Şarê kurdî semedê azadîya xo têkoşîn keno, pê zextan nêeşkenê ma bitersinê.''

Bajarê Hannoverî yê Almanya de 10ê çeleyî de keyeyê endamanê meclîsê Merkezê Komelê Demokratîkî yê Kurdan saete 05:40 de hetê polîsan ra ameyî sereştene. Hunermend Ciwan Çewlîg zî tede 5 kurdî ameyî destbendkerdene. Kurdîstanijê ke saetanê veraşanî de ameyî veradayene, dest nîya telefonanê înan ser.

Hunermend Ciwan Çewlîgî derheqê sereştişî de rojnameyê Yenî Ozgur Polîtîka rê qisey kerd. Ciwan Çewlîgî ard ziwan ke keyeyê ci hetê 16 tîmanê taybetan ra ame serşetene û cigêrayîşî heta saete 09.00 dewam kerd û nê vatî:  ''Berê keyeyî hetê polîsan ra tira ame vetene.  Heme çimeyî yew bi yew ameyî cigêrayene. Seba ke înan çîyêk destnêfîna dest na hard disk, usb û telefonê mi ser. Rakerdiş û berê erebeyê mi tira raqilnayî. Kilîtê keyeyî cayê cira raqilnayî zereyê înan kontrol kerdî. Tornê/a mi polîsan ra zaf tersa/ye. Polîsan vat 'Ganî qet çew cayê xo ra meleqo, gerguş/e zî.' Ma bi saetan wina vindarnayî. Wextê tuvaletî de zî vat ganî ber akerdebo. Eynî wextî de  di keyeyî û bexçeyêk zî ameyî sereştene û serûbinkerdene.''

Ciwan Çewlîgî bale ante ser ke şefê polîsan ke eşt keyeyî ser tirk bi û wina dewam kerd: ''Şefê polîsan tirk bi. Tercumanêko dêrsimij ard bi. 40 deyîrê mi  nuştekî serê masa de bî. Tecumanî deyîrê mi ke bi lehçeyê dimilkî (zazakî) ameybî nuştene açarnayî. Gama ke ez vera kutikan vejîyaya, polîsan mi rê vat, 'Ti zanê madeyo ke tira erzîyayo keyeyê to ser yeno çi mana.'  Sereştiş de dosyaya esaranê mi, belgeyê mi yê şexsîyî û 800 euro ke keye de bî ê zî ameyî destsernayene. Mi 15 eserê xo wendbî û demoyê înan kerdbî hazir. Mi waştêna nêzdî ra nê deyîranê xo pare bikerî. Polîsan dest nê demoyan ser zî.''

Çewlîgî vat''Sereştişê keyeyan bi talîmatê Dozgerîya Celle goreyê madeyê 129byî yê  Qanûnê Ceza ya Almanî ame kerdene û nê vatî: ''Rîyê îfadeyê ke Ersin Kilitî derheqê ma de dayî, dozgerîye qerarê cigêrayîşî girewto. Ersin Kilit AKPyij o.  Ewro zî Kanîreş de bîyo namzedê şaredarî. Nê şexsî serranê ravîyarteyan de pîya bi Şaredara AKPyî ya Dîlokî Fatma Şahîn binê nameyê 'xebatkarê şaredarî Almanya de perwerde vînenê' panc otobuse însanî ardî Almanya û seba ke nê kesî peyser anêgêrayî derheqê ci de 'qeçexçîya însanan' ra dewa amebî akerdene.''

Çewlîgî zextê vera ci sey leteyêkê polîtîkaya krîmînalîzasyonî yê vera kurdan hesibnauî  û nêrazîbîyayîşî xo wina ard ziwan: ''Seba ke mi zulm dî ez ameya tîya û mi xo nimit. Wexto ke ez ameya mi meqamanê almanan rê vat ez leteyêkê têkoşînê şarê kurdî ya. Ez dejê şarê xo bi deyîran ana ziwan. Ez do nê deyîran rê dewam bikerê. Ez do tim vera neheqîye bivejîyê û wayîrê erjanê xo bivejîyê.  Ez nê zextan ra nêtersena. Ma heqdar ê. Ez karêkê bêhuqûqî nêkena. Teberê muzîkî de aktîvîteyê ke ez tewrê ci bîya, heme bidestûr ê. Şarê ma semedê azadîya xo têkoşîn keno. Ma zextan ra nêtersenê. Eke hunermendê şarê xo bîyayîş sûc o, ez razîya ke bibî sûcdaro tewr pîl. Ez na rewşe hewaleyê vîjdanê rayapêroyîye kena.''

Ciwan Çewlîg rîyê zextanê dewleta tirke ra 1996 de Almanya de îltîca keno û 1999î de beno wayîrê heqê  ronitşişê sîyasîyî. Çewlîgo ke hem xebanê hunerkî hem komelkî de ca geno 2005 de heqê roniştişî destê ci ra yeno girewtene û wextêkî ra dima reyna dîyeno ci. 2011 de reyna heqê roniştişî destê ci ra yeno girewtene û nizdê 13 serran o ke hîrê aşman de hey belgeyê ci yê musamaha (duldung) yeno dergkerdne. Heta ewro keyeyê Çewlîgî 15 rey hetê pollîsan ra ame sereştene.

Polîsanê almanan serranê 2013 û 2018î  de Hannover de eştbi komeleya kurdan ser û 2019  û 2021 de zî 12 rey eştbi keyeyanê aktîvîstanê kurdan ser.