Cinîyê firindarî: Ganî cinîyî wayîrê ekonomîyêka xosere bibê

Cinîyê ke Pîranê Amedî de bi firindarî debara xo kenê, dîyar kerd ke dayîşê kede xozaya cinîyan de esto û vat ke ganî cinîyî xo hewceyê camêrdan nêkerê, wayîrê ekonomîyêka xoser bibê û serê linganê xo de vinderê.

Polîtîkayanê şerî yê hukmatê AKP-MHPyî ra Tirkîya û Vakurê Kurdîstanî de krîzo ekonomîk vera beno giranêr.

Qezaya Pîranî ya Amedî de cinîyî Nevîne Akgunduz û Zulfiye Umut firindarîye kenê. Cinîyan derheqê kar û keda xo de Jinnewsî rê qisey kerd û bale ante ser ke ê bi firindarîye debara xo kenê.  

Nevîne Akgunduz(58), 18 serrî verê vernîyê ke firine ci bibo, der û dorê xo rê firindarî kena û bi kedêke erjan nan pewjena. Nevîne dimayê demêke qerar da ke seba xo rê firinêk abikero. Nevîne îfade kerd ke a wazena seba cinîyan warê îstîhdamî abikero û bi nê amancî zî gamêke eşta. Nevîne wina vat: “Pîran de seba cinîyan hende cayê xebate çin bîyî. Mi waşt ez bi nê karî seba cinîyan warê xebate abikerî. Gama mi newe firin akerd, mi zahmetî ante labelê karê xo de bi israr bîya. Seba ke mi pewtişê nanî ra xeylêk hes kerdêne û çîyo ke tewr zêde mi baş kerdêne, mi waşt aver berî. Vernî de mêrdeyê mi hetkarîya mi kerdêne la dima ra mi bi tena sereyê xo na firin îdare kerd. Nika di kênayê mi zî mi dir xebitîyenê û cinîyê ke yenê firine zî hetkarî kenê. Tîya de xebatêka kolektîfe est a.

Ganî cinîyî bixebitîyê û serê linganê xo de vinderê. Cinî û camêrdî têduşt ê. Eke camêrd bieşko, cinîye zî eşkena xeylêk karan de eşkena serkewte biba. Karê ma her çiqas zehmet bo zî ma ci ra hes kenê. Pîran de hûmara cinîyê esnafan zêde bena, no zî kêfweşî û motîvasyon dano ma. Tîya de tewr zêde firinê ke cinîyî tede xebitîyenê est ê. Ma mecbûr mendî ke nane bi 4 TL biroşê. La hêzê şarî ke bi nê pereyî bigîrê çin o. Ma zî nêeşkenê xo rê ardan bigîrê. Na rewşe de hem esnafî û hem zî şar zehmetî ancenê. Sewbîna seba faturayan kes nêeşkeno lazimîyê xo zî bi ca bîyaro. Ma verê tonêke ardan bi 200-300 TL girewtêne nika tonêkê ardan nêzdîyê hezar TL yo. Ma xêrcê nan, goreyê waştişê kulîçe û lehmecûnan zî viraznenê. Sewbîna cinîyê ke mîrê xo anê eşkenê nanê xo bipewjê.”

Zulfîye Umut zî 2 serrî yo firin de xebitîyena. Zulfîye wina vat: “Xebata cayê ke camêrdî ci de çin ê zaf weş a. Ma tîya cinîyan dir sohbet û nîqaşan kenê. Cinîyê ke yenê tîya, ma înan rê sey way û embaz ê. Hem hetkarî kenê hem zî wext weş derbas bena. 2 serrî yo tîya de xebitîyena. Destpêk de no kar mi rê xeylêk zehmet ame la  êdî ez musaya û karê xo ra hes kena. Hîsêko xeylêk weş o. Lazimîyê xo bi xo eşkena bi ca bîyarî yan zî eke çîyêk mi rê lazim bi, hewce nêkeno ke mêrdeyê xo ra vajî û xo rê gênê.  O zî xobawerîyêke dano mi. Cinîyî wa  bawerîya xo bi xo bîyarê û xo hetê ekonomî de xoser bibê."