Dayîka têkoşere: Xatune Aslan

Xatuna Aslana ke 15 serrî verî lajê ci mîyanê refanê PKKyî de şehîd bi, nêeşkaye cenazaya lajê xo cayê definî ra bigêra. Dayîka Xatuna ke çend rojî verî tepişîyaye, emrê ci pê têkoşînî derbaz bîyo.

Ger cayê dinya de hîsê dadîyan seyci yê.La cayanê îşxalkerdeyan de nê hîsî zêdêr bihêz û fîraz ê. Dadîyê ke mîyanê têkoşînê azadîye yê Kurdîstanî de ca gênê, seke awankerê têkoşînî yê. 

Dayîke Xatune Aslan (71) zî nê dadîyan ra yew a. Lajê ey Yilmaz Aslan (Piling) serra 1989î de tewrê gerîlayan bîyo û a roje ra dima dayîke Xatune xeta têkoşînê lajê xo ser o şîya.

Ma waşt fekê dayîke Xatune ra goş bidê tewir û hîkayeya aye ser. Dayîke Xatune ard ziwan ke lajê ci wexto ke Zanîngehê Dîcle de wendêne tewrê xebayanê komeleyan bi û xeylêk reyan amebi destbendkerdene, nezaret de maruzê îşkenceyî bi.

Dayîke Xatune vat: ''Wexto ke lajê mi şi koyan qasê 5 mengan mi ey ra xeberêke nêgirewte. Dima xeberêke ameye ke lajê mi weş o. Rayêk ez şîya koyan mi o û embazê ci dîyî. Ê zî zanîngehî ra embazê lajê mi bîyî. Înan pê Yilmazî yarî kerdêne û vatêne ê do pîya bibê şehîd.''

2ê adara 1998î de Licê de şerêk de Yilmaz şehîd beno. Keye televîzyonî ra museno ke Yilmaz û embazêkê ci şehîd bîyê. Keye seba cenazayan cade şino qereqolê Licê la fermandarê qereqolî nêverdeno ê cenazayan bigêrê. Dayîke Xatune hem pê şehadetê lajê xo qehirîyayêne hem zî  seba ke nêeşkayêne cenazaya xo bigêrê qehirîyayêne. Nê halî de 5 rojî a şina qereqolî la fermandar vano: ''Heta ez tîya de biba şima nêeşkenê cenazayan bigêrê.'' Cayo ke Yilmaz tede bi leşkerî pê mayinan keno de ke eke çew şoro hetê cenaza mayînî biteqê. Dayîke Xatune dewijan ra ney eşnawena û verê xo dana Serekê Verênî yê Komeleya Heqanê Merdiman (İHD) a Amedî Osman Baydemîrî. Dayîke Xatune narep pê waştişnameyê xo şina hetê fermandarî. La fermandar bi hawayêkê pîtêrî heman çi vano.

Dayîke Xatune eşkera kerd ke qasê 12 rojan seba cenazaya lajê ci a şîya qereqol. Peynî de fermandar vano eke keyeyêko bîn zî bibo ê do cenazayan danê. Dayîke Xatune xo resnena keyeyêkê bînî û pîya şinê Licê.

Dayîke Xatune û keyeyê gerîla Dara şinê qereqolî û wazenê fotografan ra domananê xo teşhîs bikerê. Semedo ke fotografê Dara çinbi têna Yilmaz ame teşhîskerdene. Fermandarê qereqolî fotograf de çeka Yilmazî nîşan dano û vano ''Ma hem dest na çeka ci ser hem zî dest na lajê to ser. Biewnê wa zerrîya to pê zêdêr bideja.'' Dayîke Xatune zî vana: ''Zerrîya mi qet nêdejîyena. Lajê mi 9 serran pê na çeke çita waşyo kerdo, resayo armancê xo, nika zî zerrîya xo rehet kerda.''

Keyeyê Dara ê wextî ra dima qet nêesayo. Rixmo ke destûr amebi girewtene û keyeyê Yilmazî serê gorê de bi seba ke keyeyê Dara nêamebi înan reyna cenazayî nêdayî. Çunke Dara û Yilmazî yew gor de ameybî definkerdene.

Dayîke Xatune vat: ''Tam 15 serran ma şîyî serê koyî de gor zîyaret kerd. Çend serran ra dima vatêne ê eşkenê Yilmaz bîyarê. La mi nêwaşt ê wirdemînan cîya bikerê. Çunke dara Yilmazî ra vatbi ke ê do pîya eynî gor de bimanê. 14 serran ra dima ez şîya Êlih, mi keyeyê Dara dî. Keyeyî çend qiseyan ra dima reyna xo da kişte. ê keyeyî de têna Dara welatperwer bîya coka keye wayîrê ci nêvejîya.''

Dayîke Xatune 1998 ra heta 2013 15 serran şîye koyan. Wexto ke dewa Sisê ya Licê de şehîdgehêk ronîya a şîye û wird cenazayî zî ardî. Aye waştêne wirdî zî yew gor de bibê la nêbi. Dayîke Xatune zî Dara û Yilmaz têkişt defin kerdî. 

Serra 2015î ra nata dewleta tirke ya faşîste 7 reyî hêrişê şehîdgehî kerd. Kerrayê goran şikîyayî, dewlete pê tanzeran dekewte şehîdgeh. Dayîke Xatune vera nê hêrişan têkoşîn kerd.

Nê roportajî ra dima Dayîke Xatune semedo ke endama MEBYA-DERî bîye tepişîyaye. Verî zî a tepişîyabî. Dayîke Xatune nika Zîndanê Cinîyan ê Amedî de tepişte ya.