Kongreya Starî bi şîarê ''Bi ruhê têkoşînê Şorişê Cinîyan ma serewedaritişê jin, jiyan azadî biresnê serkewtişî' kongreya xo ya 9. kerde. Temsîlkarê partîyan û têgêrayîşanê bînan zî tewrê kongre bîyî.

Beşdaran ra Hemsereka Meclîsê Sûrîyeya Demokratîke (MSD) Îlhame Ehmed, Endama Konseya Hemserekîye ya PYDyî Foza Yusif û Hemsereka Têgêrayîşê Komelê Demokratîkî Rûkene Ehmed derheqê kongre de ANFyî rê qisey kerd. 

îlhame Ehmed vat: ''Kongreya 9. projeyê neweyî esas kerdî, newe ra awanbîyayîş armanc kerd û seba ney zî planê hîrayî viraştî. Sûrîye ra xeylêk cinîyî tewrê kongre bîyî. Xora no tesîrê cinîyanê Sûrîye do bikerê. Ganî cinîyê sûrîyeyîjî zî rêxistinîya xo awan bikerê. Kongre de dîya zanayene ke ganî alternatîfî bêrê awankerdene, hişmendîya camêrdan bêra vurnayene. Kongreya Starî bi nê kongre ruhê têkoşînî eşkera kerd. Aseno seserra 21. do biba seserra cinîyan. Cinîyî eşkenê tesîrê derûdor bikerê, demokrasî bîyarê, şîdetê camêrdan biqedînê, camêrdan bivurnê. Ganî rêxistinîyê cinîyan nînan ser o bixebitê. Cinîyî ganî mîyanê têkoşînê hemparî de cabigêrê.''

Foza Yusif vat: ''Na serra 13. ya Şorişê Cinîyan ê Rojawanî ya. Ma nê 13 serran de destkewteyê pîlî vistî destî. La xora şoriş temam nêbîyo. Seba vurîyayîş û vurnayîşî têkoşîn pabeyê ma yo. Coka kongreya 9. ma rê bena sey hemle. Ma bi wesîleya na kongre cinîyanê dinya de têkilîyanê xo zixm bikerê. Coka Kongreya 9. Şorişê Cinîyan de do biba safhayêka newîye. Cinîyê kurdî serkêşê şorişî yê. Kongreya Starî bîye serkêşa vurîyayîşê hişmendîya cinîyan. Rojawan de rixmê hende hêrişan cinîyan bi rêxistinîya xo qetî vera hêrişan gamêke apey nêeşte. Kongreya 9. de cinîyan reyna qerardarîya xo mojna. Cinîyî do bi qerardarî maratonê azadîya cinîyan temam bikerê. Nê maratonê 18 serrî de cinîyan bedelê giranî dayî, şehîdî dayî la reyna zî têkoşînî ra fek vera nêda. Çunke hêzê cinîyan felsefeya Rayber Apoyî ya. Maratonê azadîya cinîyan 2023 de do bireso lewe.''

Rûkene Ehmed vat: ''Kongreya Starî ke verî sey Yewîya Starî xo rêxistin kerdbî rixmê hêriş û tedayan resaye nê rojan û kongreya xo ya 9. bi qerardarî kerde. Bi taybetî prosesê winasênî de ke Qirkerdişê Parisî yo Diyîn ame kerdene kongre bi qeraranê xo do sîstemê îqtîdaran birijna. Dewleta tirke cinîyanê serêşan qetil kena û zereyê komelî de zî cînayetê cinîyan zaf ê. Kongre de babeta ma ya verêne no bi. Qirkerdişê cinîyêke qirkerdişê komelî yo. Cinîyî do serkêşîya komelî bikerê û hişmendîya serdestîya camêrdan birijnê. Ma bi şîarê 'jin, jiyan, azadî' do biresê serfîrazîye, tecrîdê vera Rayber Apoyî birijnê û azadîya Rayber Apoyî do bîyara ca.''