Rojanê peyênan de Dêrsim de tecawuzî û hêrişê vera cinîyan ê ke bi destê dewlete yenê kerdene bîyî zêde. Hemsereka Konseya Rayberdişî ya KCKyî Besê Hozat a ke derheqê babete de ajansa ma rê qisey kerd nê vatî.
Terteleyê Dêrsimî Rayîrêkê Xoverdayîşî Akerd
''Dêrsim tarîxê Kurdîstanî de wayîrê cayêkê taybetî yo. Dêrsim de hema zî kurdayetî û elewîtîye sey eslê xo yenê ciwîyayene. Serra 1938î de seba ke nê esasî bêrê çinkerdene Terteleyê Dêrsimî ame kerdene. La armancê dewleta tirke ser nêkewt. Terteleyê Dêrsimî rayîrêkê xoverdayîşî awan kerd. Dêrsimî ra Mazlum Doganî, Sakîna Cansizî vejîyayî. Dewleta tirke tim vera Dêrsimî polîtîkayêka şerî ya taybete xebitnaye. Leşker, polîs, karmendê dewleta tirke yê Dêrsimî seba ke tecawuzî, fuhuşî, kundoxî vila bibê xebitîyenê. Xîret kenê ke bawerî, kultur û kurdayetîya Dêrsimî çin bibê.
Ganî Şarê Ma Dişmenî Baş Bişinasno
Pêrtag de leşker, polîs û cergê ajanî yê ke hetê dewlete ra yenê rêxistinkerdene nê tecawuzî kenê. Pêrtag de vera naye şarî astêke de nêrazîbîyayîşê xo mojna. Rayraşîyayîşê vera tecawuzan de cinîyêka pêrtagije waşt ke dewlete cezaya tewr girane bida nê tecawuzkeran. Mi bi hawayêkê xemgînî nê dîmenî seyr kerdî. Raştîya dişmenî ra hayîya ma çin a. Dewlete bi xo tecawuzker a, faîl dewlet a. Dewlete nê tecawuzan dana kerdene. Ti senî tecawuzkarî ra edalet pawena? xora bi destê dewlete nê tecawuzî benê. Ganî şarê ma dişmenê co baş bişinasno. Na dewlete Terteleyê Dêrsimî kerd û ewro zîhnîyetê îtîhat û terakkî dewlete îdare keno. Tecewuzê vera domanan ê ke bi destê dewlete yenê kerdene dewamê Terteleyê Dêrsimî yê. Dêrsim de xoverdayîşo komelkî esto. Coka Dêrsim çirey verê hêrişan de çok nêdano.
Ganî Şarê Ma Vera Hêrişan Werzo Payan Ser
Ganî wexto ke Pêrag de tecawuzî ameyî eşkerakerdene şar pêro meydanan dêbikerdêne, ganî pêro şar biweriştêne payan ser. Heyfo ke nêrazîbîyayîşî zaf qels bîyî. Eke rayberê şarî rolê xo nêyarê ca dewlete vera komelî her tewir hêrişan kena. Ganî şarê ma vera hêrişê dewlete xo bi xo werzo payan ser û xo bipawo.
Zanîngehê Munzurî Merkezê Qirkerdişî yo
Serebûtê Gulîstan Doku de zî nêrazîbîyayîşî qels î. Dêrsim de bi destê dewlete hêrişê vera cinîyan benê zêde. Dêrsim de cinîyî kerdoxê kulturî yê û xoverdayîş zî tewr zaf şexsê cinîyan de vejîyeno meydan. Dewleta tirke zî tehemaulê naye nêkena. Zanîngehê Munzurî seba nê armancî ame awankerdene. Uca zanîngeh nîyo, merkezê qirkerdişî yo. Merkezê asîmîlasyon û helisnayîşî yo. Xora serebutê ke qewimîyayî na raştîye baş mojnenê ra.''