Kalkan: Xoverdayîş sererastkerdişê tarîxî yo
Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî Dûran Kalkanî vat, hemleya peyêne do barbarî û hêrişkarîya faşîzmî raste ra wedaro û vat, “No çî halêko newe yo; krîtîkkerdişêko xorî û sererastkerdiş o.”
Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî Dûran Kalkanî vat, hemleya peyêne do barbarî û hêrişkarîya faşîzmî raste ra wedaro û vat, “No çî halêko newe yo; krîtîkkerdişêko xorî û sererastkerdiş o.”
Kalkan bi meymanê programê “Ulkeden” ê Medya Haber TV û cewab da persanê derheqê rojdemî.
Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî bi wesîleya serrgêra xoîdareyî ya Cizîre, şexsê Mehmet Tûnçî, Asya Yuksele, Zamanî û Axîne de şehîdanê Cizîre û şexsê înan de şehîdanê xoîdareyî yê heme herêman bi hurmet û minetdarî bi vîr ardî.
Kalkanî vat, “Seba ke ma vîrardişê înan rê wayîr vejîyê û amacê înan bi ser bifînê, ma sey şar û têgêrayîş bi hawayêkê topyekunî xover danê. Ma xoverdayîşî mîyan de yê û mîyanê xoverdayîşî de nê serkêşanê pîlan rê wayîr vejênê. Ma bi ê xoverdayoxanê xo serberz ê.”
QERARÊ MHME RAST NÊYO, LA NIZDBÎYAYÎŞÊKO NEWE YO
Kalkanî derheqê qerarê Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa (MHME) yê derheqê qirkerdişê Cizîre de ke muracatê ci bi nameyê xoverdayoxan amebi kerdene û red kerdibi, bi vîr ard ke qerar serrgêra qirkerdişî de ameyo dayene û vat, “Qeraro ke MHME dayo qerarêko rast nêyo, nêno qebûlkerdene. Labelê qerarêko newe zî nêyo, ma matmende nêbîyî. Çunke qirkerdiş verê çimanê nê sazîyan de virazîya. Veng înan ra nêvejîya. Gama ke adir na merdiman ra, merdimî vêşnayî kesêk înan ra nêvat, ‘Ma zî na dinya de ciwîyenê, wina mekerê’ û çîyêk nêkerd, naye ra tu erjê qerarê înan çino. Çunke qerarê bi nê hawayî vernîya qirkerdişanê neweyan zî nêgêno. Mesele zî no yo. Qirkerdiş verê çimanê her kesî de virazîya. Sazîyêk ke hemverê qirkerdişî de vengê xo nêvet, ecêb nêyo ke qerarêkê winayênî dayo. Xora tena temaşe kerdebî, bibî hempara qirkerdişî. Nika zî na hemparîya xo rê dewam kena.”
MHME VERÊ KURDAN DANA HUQÛQÊ FAŞÎSTÎ YÊ TIRKÎYA KE ESTBÎYAYÎŞÊ KURDAN QEBÛL NÊKENA
Kalkanî bale ante serê sebebê redkerdişê muracatî ke MHME qerarê xo de vato, “Rayîrê huqûqî yê zereyênî heta peynî nêameyê şuxulnayene.” Kalkanî vist vîrî ke qestê MHME nê vateyê “huqûqê zereyênî” ra hukmatê dewleta Tirkî yo û wina babete ser o qisey kerd: “Zereyê Yewîya Ewropa de hema vajê her kes nê huqûqî red keno, ci ra vanê; no huqûq faşîst û dîktator o. çîyêk bi nameyê huqûqî nêmendo. Mamosteyê Tayyîp Erdoganî estbi nameyê ci Erbakan. Ê vatêne, ‘Eke sîstemê huqûqî çinbo do ci ra vajê; sîstemo gûgûk.’ Birastî zî înan sîstemo gûgûk afernayo. MHME hurzenê verê muracatan dano ê hetî. Devlet Bahçelî-Tayyîp Erdogan her roje kenê barebare û vanê do Kurjdan raşte ra wedarê. Serrgêra komploye de zî no qerar ameyo dayene. Kurdî do zereyê nê huqûqî de çî rê bigêrê? MHME verê Efrînijan zî da ê hetî. To çi leze îşxalê Efrînî vîr ra kerd û qebûl kerd. Ka qaşo to huqûqê dewletan bipawitêne. Huqûqo zereyên ê Efrînî Enqere de nêyo. Qaso ke ma zanê, goreyê Neteweyê Yewbîyayeyî û qanûnanê Ewropa Efrîn zereyê sînoranê dewleta Sûrîye de yo. La MHME qerarêko wina sosret da.”
QERARÊ MHME SEBA ŞIKTIŞÊ RÛMETÊ KURDAN O, ŞARO KURD NÊ QEBÛL NÊKENO
Dûran Kalkanî vat, ganî MHME qeraranê xo hendî verê çiman ra ravêrno û vat, “Ganî Kurdî zî nê qerarî red bikerê, protesto bikerê. No qerar seba Kurdan şikitişê rûmetî yo. Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa wa bizano qeraro ke înan dayo yeno manaya şikitişê rûmetê Kurdan û Kurdan rê heqaretêk o. Şaro Kurd kewenê nê qerarî ver, çunke verê înan dîyayo adresê zihnîyetê faşîst û qirkerdoxî. Şaro Kurd şarêk o ke hemverê faşîzmî de şer keno, merdimîya azade paweno, rûmetê xo paweno. Eke ti şarêkê winayênî ra hurzê vajê şore îcazetî faşîstan ra bigîre dima ra bêre mi het, no yew heqaret o, şikitişê rûmetî yo. Kurdî nê qebûl nêkenê, wa her kes bi nê bizano.”
SERRA 21’INE YA KOMPLOYE BI HEMLEYÊKA PÎLE DEST PÊKERDE
Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî Dûran Kalkanî dewamê qiseykerdişê xo de vat, “Serra 21’ine bi hemleyêka pîle dest pêkena. Hemle bi serkêşîya Leyla Guvene, Nasir Yagizî, xoverdayoxanê zîndanî, welatperweran, şorişgêran û demokratan ê ke Ewropa de yê rayra şina. Na yewe rayîrê umîdî akena.
Hemverê nê sîstemê tecrîd û îşkenceyî yê Îmraliyî de zî tewirêko xoverdayox û bêhempa esto. Tewirê Rayber Apoyî bi nê hawayî yo. Ez nê tewirî, nê xoverdayîşê Îmraliyî silam kena. Her kesê ke 20 serrî yo hemverê komploye de mucadele danê silam kena. Şexsê hemra Halît Oral û Aynûr Arslane de şehîdanê ma yê qehremanan ê ke bi şîyarê ‘Şima nêeşkenê rojê ma tarî bikerê’ şehîd bîbî firaz kena, silam kena. Mîyanê vîst serran de mucadeleyêko pîl ame dayene. Seba ke komploya mîyanneteweyîye, sîstemê îşkenceyî yê Îmraliyî û tecrîd wedarîyo, nizdîyê des hezarî şehîdî ameyî dayene. No xoverdayîşo tarîxî nika merheleya tewr berze de yo. Merheleya fînalî de yo.”
HEMLEYA GREVÊ VÊŞANÎYE XOKRÎTÎKKERDIŞÊ VERÊ RAYBER APOYÎ YO, XEYLÎ MUHÎM O
Kalkanî bi vîr vist, înanê ke komploya 15’ê Sibate viraşta vatêne ke ‘şeş mengî emrê têgêrayîşî esto’ û vat ke vîst serrî serê nê vatişê ‘PKK do mîyanê şeş mengan de biqedîyo’ ra ravêrtî.
Kalkanî vat, komplo bi ser nêkewta, komplo nêeşkaya bireso amacê xo û qirkerdişî bica biyaro û vat, “Nêeşkayî xoverdayîşê Kurdan bin fînê. Naye ra komplo bi ser nêkewta. Hemverê komploye de mucadeleyêko pîl ame dayene. Bêguman meseleyê dewamkerdişê tecrîd û îşkenceyê Îmraliyî de xokrîtîkkerdişêko cidî ganî bêro kerdene. Birastî zî Leyla Guvene, Nasir Yagiz, xoverdayoxê zîndanan, ê ke Ewropa de yê û grevê vêşanîye de yê na rastî zaf rind arde verê çiman. Ê vanê ‘Ma nê sîstemê tecrîd û îşkenceyî qebûl nêkerd, zerrîya ma bar nêda, la ancî zî ma nê sîstemî mîyan de mendî. Vîst serrî ravêrtî. Ne vîst serrî, ganî ma vîst rojî, vîst saetî zî nê qebûl nêkerdêne. Ma xo krîtîk kenê. Bi xokrîtîkkerdişêkê winayênî ma benê wayîrê îradeyî, azad benê, hişmendî û îdîaya ma bena berze.’
SERERASTKERDIŞÊ TARÎXÎ YO
Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî Dûran Kalkanî vat, “No xoverdayîş xoverdayîşê merdimîye, rûmetî, azadîye, demokrasîye û estbîyayîşî yo. Xoverdayîşê bi serkêşîya Leyla Guvene, Nasir Yagiz, zîndanan û Ewropa de yeno kerdene, merheleya tewr berze ya nê yewî ya, fînal a. Serrgêra 20’ine ya komploye bi xoverdayîşêkê winayênî yena cikewtene. Serrgêra 20’ine de ma do komploye bin fînê. Ma do problemê Kurdan çareser bikerê, sîyaset û zihnîyeto ke çinbîyayîş û înkarkerdişî Kurdan ser o ferz keno raste ra wedarê. No sîyaset û zihnîyet do bivurîyo. Do heşê înan bêro sereyê înan, sîyasetê demokratîkî yê rastî bikerê. Sîyaset û zihnîyeto faşîst-qirkerdox do hîs û mezgî de çinê bibo. Hîs û mezg xora înan dir çino, labelê no halo barbar yo hêrişkar do raste ra wedarîyo. No xoverdayîş nê çîyî îlan keno. Halêko newe yo, xetêka newî ya. Birastî zî xokrîtîkkerdişêko newe yo. Sererastkerdiş o.”
HÊZÊ KOMPLOKARÎ GANÎ HENDÎ MESULDARÎYANÊ XO RÊ WAYÎR VEJÎYÊ
Kalkanî ard ziwan ke hêzê komplokarî ganî hendî mesuldarîyanê xo rê wayîr vejîyê û vat, “Ganî ma zî hemverê tarîxî de çîyêk vajê. Wa çew nêvajo ‘ma serdest ê, ma do Kurdan çinê bikerê.’ Kurdî xover danê û çirew komplo qebûl nêkerde. Do sîstemê îşkenceyî yê Îmraliyî bin fînê, dêsanê Îmraliyî raşanê, komploye bi temamî bin fînê û tarîxî sererast bikerê. Naye ra êyê ke para înan na komploye de esta, mesuldarê sûcê xo yê, ganî bikerê ke na yewe çareser bikerê. Ganî tayê demokratîk nizd bibê. Înan xeylî nêheqîye Kurdan rê kerde. Seba tayê menfaatanê madîyan no kerd. Mesela, DYA dereceya serekîye de qerar da û rayra berde. Wezaretê Karanê Teberî koordîne kerde. Musuldarîya ci esta. Musuldara sereke ya ke nika Rayber Apo zereyê sîstemê îşkenceyî yê Îmraliyî de yeno girewtene.”
WA HER KES BIZANO; AŞITÎ Û CUYA PÎYAYE ANCAX BI SERKÊŞÎYA RAYBER APOYÎ EŞKENA BIBO
Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKK’yî Dûran Kalkanî dewamê qiseykerdişî nê vatî: “Îmrali zîndanêk nêyo, ûca tepiştişêk zî çino. Muhakemekerdiş û cezakerdiş zî nêyo. Ûca metodêkê îdareyî esto. Zihnîyet û sîyaseto faşîst, şoven, nijadperest û neteweperest ûca qanûn o, beno qerar, beno îdare û hemverê Kurdan û hemverê Tirkîya de yenê şuxulnayene. Naye ra sîstemê tecrîd û îşkenceyî yê İmraliyî îşkenceyê hemverê her kesî yo, tecrîdkerdişê her kesî yo.
Kesê ke hemverê nê sîstemî de nêvejênê nêeşkenê bibê demokrat, azadîperwer. Nêeşkenê hemverê faşîzmî de mucadele bidê û sîstemêkê demorkatîkî biafernê. Wa her kes bizano ke eke do aşitî mabênê Kurd û Tirkan de virazîyo, eke do demorkasî virazîyo, demokrasîya Kurd û Tirkan, cuya pîyaye ya Kurd û Tirkan virazîyo, do serkêşê ci Rayber Apo bo. Do serê xeta demokratîke ya Rayber Apoyî de bica bêro. Naye ra ganî her kes, xusûsen şarê Tirkîya, cinî, ciwan, hêzê şorişgêrî Kurdan ra vêşêr hemverê komploye de hurzê. Înan ra vêşêr hemverê sîstemê tecrîd û îşkenceyî yê Îmraliyî de vejîyê.”
KURDAN BI XOVERDAYÎŞÎ ‘PLANÊ BINFÎNAYÎŞÎ’ BIN FÎNAYÎ
Derheqê planê binfînayîşî yê 24’ê Hezîrane yê dewleta Tirkî de Kalkanî nê vatî: “Planê binfînayîşî planê qirkerdişê Kurdan o. Verî zî planê înan ê bi nê hawayî estbî. Vejîya werte ke înan ê ke plan viraşto Fermandarîya Pêroyîye û Musteşarîya Asayîşî bîyî ke nê sazîyan heman wextî de pêvînayîşanê Îmraliyî organîze kerdêne. Gama ke man o dî ma matmende mendî. Hende fêl, hîle û kayî ganî nêbîyêne. La bi, hêzê hemverê ma hêzêko winayên o. La ez bawer a no belge newe ameyo hadrekerdene. Eşkera yo ke planê înan bin kewtê. Ganî her kes nê bivîno Kurdan bi xoverdayîşê xo planê sereyênî bin fîna. Beno ke planê bînî zî estê û ameyê binfînayene.”
WA EWROPA ‘PLANÊ BINFÎNAYÎŞÎ’ BIWEKÊNO; EŞKERA BI KE BELGEYÊ ŞERÎ YO
Kalkanî vat, “Bi nê planî vejîyayo werte ke faşîzmê AKP-MHP’yî merdimî bi zor û pereyan, la zafane bi zor înan ser o qirkerdiş ferz kerdo. Gefê ‘Eke şima cayanê cîyayan ê Kurdistanî de qirkerdişan nêkerê, ma do şima bikişê’ werdo. Bi vînayîşê mi MHME, hêzê Ewropa, hêzê demokratî wa nê belgeyî biwekênê û bivîne ke aya ke ci ra dewleta Tirkî yena vatene çiqas eleqeya xo bi dewletbîyayîşî dir esta. Çinya. Şer kenê, vanê ‘ma halê seferberîye de yê.’ E, no yew belgeyê şerî yo, no eşkera yo. ‘Seferberî’ vateyêko leşkerî yo. Gama ke ti cimatî bi temamî bikerê mîyanê şerî ci ra ‘seferberî’ yeno vatene. Ma zî xoverdayîşî de seferber bîyê. Ma vanê ke ma mîyanê ‘xoverdayîşê topyekunî de yê.’ Çunke hêrişêko winayên hemverê ma de yeno kerdene. Halo mewcûd seferberî ya. Yanî şer o. A game ganî hetî goreyê huqûqê şerî tê bigêrê. Mesela, ganî hêzê mîyanneteweyîyî nê ferz bikerê. Eke hetî bi yewbînan nêeşkê, a game eşkenê rayîranê cîyayan rê bigêrê.”
ÇÎYO KE DERALÛK Û ŞÊLADIZÊ DE BI ŞORIŞ BI
Kalkanî ard ziwan ke dewleta Tirkî goreyê huqûqê şerî tê nêgêrena û vat, “Ganî her kes nê bivîno, çunke çîyo ke yeno kerdene hemverê merdimîye de yo. Belgeyo ke eşkera bîyo belgeyê komploye yo. Ramojneno ke sîstemê îşkence û tecrîdî yê Îmraliyî Kurdistan, Tirkîya û Rojakewtena mîyanêne de ameyo vilakerdene. Wazenê ke dewletanê dinya bikerê hemparê sûcê xo yê qirkerdişê Kurdan.
Rasta ci ganî merdim çîyê ke Dêralûk û Şêladizê de virazîyayî înan ra nêvajo serewedartiş. Çîyo ke ûca virazîya şoriş bi. Şorişê Başûrî şorişê hemeyê Kurdistanî yo. No şorişê hîsan bi, şorişê binfînayîşê tersî bi û şorişê zihnîyet û sîyasetê faşîst-qirkerdoxî ra visyayîşî bi. Ez eşkera vana; ê şarî qalê nan û awe nêkerd. Înan waştişê rûmetî û azadîye ard ziwan. Tayê herinda ke wayîr ci rê vejîyê, hemverê ci de vejênê. Tayê îdarekarê PDK’yî vanê; îhtîyacîya ma bi nanî esta, Tirkîya ra yeno, no hal ma fîneno tenge mîyan, şar nan wazeno, şar nan wazeno. Şar nan nêwazeno.”
GANÎ ÎDAREKARÊ HEWLÊRÎ BIVÎNÊ: ŞAR ŞEREF, AZADÎ Û YEWÎYE WAZENO
Kalkanî îdarekaranê Hewlêrî serekwezîrê Îdareyê Herêma Başûrê Kurdistanî Nêçirvan Berzanîyî ra vat, “Şar verê heme çîyî şeref û rûmetî wazeno, azadî û yewîye wazeno. Na rastîye bivîne.”
Kalkanî peynîya qiseykerdişê xo de zî nê vatî: “Kam beno wa bibo keso ke nê zextan hemverê şarê ma de bikero do bin de bimano. Cimat do înan nêbexşno. Birastî zî ûca mesajêko pîl ame dayene, o mesajê şorişî bi. Înan vat ‘Kurdistan yew o, Kurdî yew ê.’ Xusûsen ganî îdarekarê YNK û PDK’yî nê mesajê şarî şaş fam nêkerê, her game gefan şarî rê nêwerê û nevajê ‘şima do vêşan bimanê. Ganî şeref, azadîye û rûmetî bidê cimatî. Erdê Kurdistanî dewlend o, şar eşkeno pê weyî bibo.’ Dima ra vanê ke ‘PKK’yî wina kerd, PKK’yî da têro.’ Îdareyê PDK’yî her kesî ra rindêr zano ke tu organîzasyon û karêkê PKK’yî ûca çino. La PKK mucadeleyê Kurdê azadî dano kesê ke azadîye wazenê PKK’yî şinawenê û PKK înan ser o tesîr keno. Ma çar perçeyanê Kurdistanî de û teberê welatî de Kurdêk esto ke PKK’yî înan ser o tesîr nêkerdo? Îdareyê ê organîzasyonan zî tede. Ez eşkera vana; înan dir zî rehêka PKK’yî esta. PKK’yî o nêkerd. O tewirê şarî bi. Tewirêko xeylî xozayî bi, tewirêko xeylî birûmet bi. Rasta ci ê çîyî tewir û wesfê hemeyê perçeyanê Kurdistanî ramot. Mesaj seba ma heminan bi.”
Kalkanî bi na wesîleye veng da her kesî ke rast fam bikerê, derse ci ra vejê û goreyê naye ra tewirêkê azadîperwer, demokratîk û yewîye ramojnê.