Kursanê Quranî de mergo bêguman ê domananê kurdan

Polîtîkaya asîmîlasyonî ya ke 'YÎBO'yan (Dibistana Dewlete ya Bêpere) kerdêne nika Kursanê Quranî kenê. Nê wextanê peyênan de kursanê Quranî de mergê şikdarî yê domananê kurdan bale ancenê.

Kursê Quranî yê qezaya Pazarî yê Rîze de mîyanê 4 serran de di domanê kurdê ke merdimê yewbînan bîyî xeniqîyayî. Eşkera bi ke Bêrîtane Acarî gerr vet û nêerşawîya keye. Selahîyetdaranê kursî pê vateyê 'awa dengizî gerrî kena weş' Bêrîtana ke asnawekerdiş nêzanayêne kerd dengiz. Bêrîtan dengiz de hele mende ke bixeniqa.

Xeberanê xokiştişê şikdarî û îstîsmarê cînsî ra dima reyna serebûtê Bêrîtane Acar reyna bale ante. Merdimê Acare yo nêzdî Asim Bîlmez serra 2017î de dengiz de xeniqîya û merd. Nê serebûtî zî îdîaya 'nêxeniqîyayo xo kişto' xurtêr kerde.

Bêrîtane Acara 16 serre  serebûtê xeniqîyayîşî ra dima wedarîyaye nêweşxaneyê dewlete yê Rîze. Bêrîtane nika servîsê ciewnîyayîşê giranî de cuya nebatkî de ya. Goreyê şahîdan Bêrîtane û xeylêk wendekarê bînî semedê rewşa xirabe ya hîjyen, werdişî ra Kursê Quranî yê Pazarî de gerr bîyî. Xocayanê kursî bire daye ke Bêrîtabe bierşawê hetê keyeyê ci Mûşî. La Bêrîtane nêwazena şora uca û vana 'Awa dengizî gerrî rê hol a. Ez şina kewena dengizî.' Îskeleyê Pazarî de Bêrîtane kincanê xo vejena û kewena dengizî. Masêwanî pê hesîyenê ke Bêrîtane xeniqîyena, aye xelisnenê û benê nêweşxane.

Goreyê agahîyan kursê Pazarî de xeylêk nêweşî û janî estê. La wendekarî tersî ra û semedo ke bêpere wanenê keyeyanê xo rê çîyêk nêvanê. Keyeyan verî zî gerreyê kursî kerd la selahîyetdaran derheqê nê kursan de çîyêk nêkerd.

Rîzeya ke memleketê Erdoganî ya her dewa ci de kursê quranî estê. Bi taybetî kursanê Kederlî û Pazarî de domanê kurdî binê nameyê dînî d eyenê asîmîlekerdene. Tarîkatî dewanê Kurdîstanî ra gêrenê û domananê kurdan benê şaristananê sey Rîze. Keso bi nameyê M.A.yo ke 20 serrî verî tewrê nê tarîkatan bîyo Saray de keyeyan ra gêreno û domanan beno  Rîze.

Nê komî keyeyan pê perwerdeyê dînî yê beleşî xapînenî. Armancê înan o esas asîmîlekerdişê domanan ê kurdan o. Asîmîlasyono ke verî YÎBOyan kerdêne nika nê kurdan dewr girewt. 

Keyeyê domanêkî/ nêwaşt nameyê xo bido û wina vat: ''Merdimê ma yê feqîrî şuxilîyenê, domanê înan yenê berdene nê kurdan. Nê domanan ra 5-6 tenî gerr bîyî. Domana ke xeniqîya dermanxaneyî ra derman girewt û şîya kewta dengiz. Masêwanan domane dîye û ci rê mudaxele kerd. EKîpa AKUTî a dengize ra vete. Nê kursanê quranî de qet kontrol çin o.''