Destpêkê şerê zereyî yê Sûrîye, Rojawan de bi rayberîya şarê Kurdî şaranê herême giranîye daye serê xopawitişî. Pawitişê komelî yê ke dimayê qirkerdişê Qamişlo yê serra 2004 bingeyê ci ameyî viraştene, bîyo hêzo destpêk ê sazkerdiş û pawitişê şorişê Rojawanî.

No sîstemo ke seba pawitişê estbîyayîşê şarî, erdî, nasnameyî û kulturî bi, wextêkî ra dima bi nameyê Hêzanê Pawitişî yê Komelî (HPC) xo vurna sîstemêk. No sîstem, dewe, tax, kuçe û şaristanan de saz bîyo û şar tewrê ci bîyo. Seba pawitişê şorişî û destkewteyan nê sîstemî fedakarîyêka pîle kerde.

HPC nika zî verba hêrişanê îşxalkarîye yê Dewleta Tirkî wezîfeyanê xo yê welatperwerîye ano ca. Tehdîtanê îşxalkarîye yê dewleta Tirkî ra dima şarê herême zêdêr giranîye danê HPC'yî. Rojawan de hema hema her keyeyî de yeleg û çekê HPC'yî esto. Rojawan de Serêkanîye ê cayanê ra yew a ke verba hêrişan xo ver da. Serra 2013 de dewleta Tirkî bi rayberîya El-Nusra verê çeteyanê xo da herême. Serêkanîye de verba nê çeteyan xoverdayîşêko pîl ame nîşankerdene.

Endamanê HPC'yî yê şaristanî ra Emîne Mihemed Hesen parbe kerd ke ê îşxalkarîye qet qebûl nêkenê û vat: "Heta çilka peyêne ya gonîya xo ma, ma do xo ver bidê. Qijkek yan zî pîl, cinî yan zî camêrd, Kurd yan zî Ereb ma do pêro verba tehdîtan xo ver bidê, ma ser payan ê û yew veng ê."

Xezal Mustafa zî vat: "Sey vizêr ma ewro zî ser payan ê. Senî ke ma verê cû xo ver da ma seba xoverdayîşî nika zî amade yê. Ma wayîrê canêkî yê, ma do ey zî erdê xo rê feda bikê. Ma do erdê xo qet Erdoganî rê nêverdê."

Meryem Qasime zî vat ma heta peynî kişta şerwananê xo de yê. Ma herra çewî de nêyî. Na herra ma ya û ma do heta peynî erdê xo bipawê.

Berfa Hemîd Ehmede zî vera tehdît û hêrişanê dewleta Tirkî hêrsê xo ard ziwan û va:’’  Eke semedê pawitişê herra ma bedel hewce keno ma do nê bedelî bidê. Ma Erdoganî ra nêtersenê. Ma na herre ra ameyî û do reyna agêrê na herre. Ya serkewtiş ya zî mergo bi anor.’’