Wexto ke projeyê keyeyê fîrketînî yê Îdlîbî kewt rojdem verî ke Merkele û Erdogan pêvînayîş bikerê ÎHHyî dest pê viraştişê keyeyan kerd. Yeno vatene ke Kizilayê Tirkîya 25 mîlyon euro Almanya ra girewt û ÎHHyî rê erşawit.

Nuştoxê rojanemeyê Yeni Ozgur Politika Ferda Çetînî hewteyê vîyarteyî de bi serrnameyê 'Keyeyê fîrketînî yê Merkele yê Sûrîye' xebera analîzî nuştbi. Ferda Çetîn da zanayene ke Îdlîb de 50 hezar keyeyê fîrketînî virazîyayî. Goreyê cigêrayîşê ANFyî Almanya fînansorîya nê keyeyan kena û aqîbetê pereyî hetê meqamanê Almanya de nêame cigêrayene.

24ê çeleyê 2020î de wexto ke Merkele Tirkîya zîyaret kerde Erdoganî reyde kombîyayîşêkê çapemenîye de pare kerd ke 'ê do seba îdlîbijan hetkarîya keyeyî bikerê.' Erdoganî zî vat ke Kizilay û AFAD nê projeyê viraştişê keyeyan bi pereyê Almanya do bîyarê ca. La nê kombîyayîşî ra rojêke verî Wefa Hetkarîya Merdimîye (ÎHH) proje sîteyê xo de îlan kerdbi.

31ê çeleyê 2020î de Wezaretê Karanê Teberî yê Almanya pê hesna ke ê do hetkarîya 25 mîlyon euroyî do bierşawê Kizilayê Tirkîya. La Kizilay o çax pê skandalêk rojdem de bi. Kizilay qasê 8 mîlyar dolar dabi Weqfa Ensarî ke na weqife de serebûtê tecawuzî qewimîyabî.

Hukmatê Merkele par menga gulane de cewab da vernîyazê persê Partîya Çepe û da zanayene ke ê do 463 hezar euro hetkarî bidê Kizilay. Yewîya Ewropa zî mîlyarêk û 600 mîlyon da Kizilay ke hetkarîya domananê Sûrîye bikero.

ÎHH serra 2010 de seba ke pê pereyî paştî dano Hamas Almanya de amebi qedexekerdene. Rixmê îtîrazê AKPyî zî serra 2018î de Mehkemeya Qanûnê Bingeyî ya Federale pê vatişê 'qedexeyê ÎHHyî dûştê qanûnê bingeyî nîyo' qedexe kerd mende.