Mîyanê welatanê Ewropa de tewr zêde kurdî Almanya de yê. Xoverdayîşêkê ra dima heqê perwerdeyê kurdkî sey dersa vîjnaye ameye qezenç kerdene. La goreyê humara kurdistanijê ke Almanya de yê, dersa kurdkî rê eleqe tay o.

‘PERWERDEYÊ KURDKÎ RÊ ELEQE KÊMÎ YO‘

Hemserekê Yewîya Malimanê Kurdkî ya Ewropa (YMK) Abdulkadir Ûlûmaskanî babete ser o cewab dayî persê rojnameyê Yenî Ozgur Polîtîka. Ulumaskanî wina va: "Tena Almanya de 2 hezar 200 wendakarî tewrê dersa kurdkî benê û çi heyf o ke xeylê welatanê Ewropa de dersa kurdkî çin a. Pêroyîya Ewropa ra tena Swêd de rewşa kurdî hol a. Swêd de 200 malimî û 12 hezar wendekarî estî. 3 eyelatanê Almanya (NRW, Niedersachsen û Bremen) de nizdîyê 50 mekteban de 25 malimî bi hawayo fermî derse danê. Pêroyîya Almanya de 2 hezar 200 wendekarî û 25 malimê ma estî. Swêd de 80 hezar Kurdî cuyenê; 200 malimî û 12 hezar wendekarî estî."

‘HER MALIMÎ RÊ 150 - 200 WENDEKARÎ KEWENÊ‘

Ûlûmaskanî vist vîr ke hûmara qican çend şino, zêdîyeno û wina va: "Bitaybetî bi ameyîşê rojawanijan ra dima hûmara qican zêdîyaya. Nika tena eyaletê NRWyî de 1000 wendekaran semedê dersa kurdî muracat kerdo. La bi sebebo ke malimî çin ê, nê qicî nêşkenê derse bivînê. Cayê ke derse dîyena zî malimî kemî yê. Her malimî rê 150 -200 wendekarî kewenê. Dersê ke hewteyêk de reyêk dîyenê, seatê înan zî kemîyenê. Çîyo winasî zî tesîrêko xirab keno."

‘ALMANYA DERSA KURDKÎ RÊ ASTENGÎYE VEJENA‘

Ûlûmaskanî qiseykerdişê xo rê wina dewam kerd: "Almanya çiqas destur bida dersa kurdî zî, hende zî astengî vejena. Seba ke ma no heqê xo meşuxulnê, hem keyeyan, hem maliman û hem zî dezgeyanê ma rê astengîye vejenê. Çi heyf o ke na mesela de kemanîya ma zî zêde ya. Keyeyî, dezgeyî û rexistinê ma wayîrê heqê xo yê perwerdeyî nêvejîyenê û no zî yeno hesabê îdarekaranê almanan. Ma seba ke kêmanîya malimanê binate ra wedarnî projeyêk da Unîversîteya Essenî û înan zî projeyê ma qebul kerd. La rixmê naye hîrê serrî yo Wezîrîya Perwerdeyî ya NRWyî destûr nêdana ma. Ma rê wina astengî vejenê la seba tirkî her unîversîte de dersê resnayîşê maliman esta."

‘KURDÎ WAYÎRÊ HEQÊ XO YÊ PERWERDEYÎ NÊVEJÎYENÊ‘

Ûlûmaskanî va: "Xora dewleta alman ra ver, ma xo rê astengîyan vejenê. Ma kurdî seba heqê perwerdeyî gelç nêvejenê. Ma sey YMK wayîrê 60 -70 endaman ê û her endamê ma aşme de 5 - 10 Euro aîdat dano. Pê naye ganî ma se bikerî? Bi naye ma nêşkenê unîversîte de beşa kurdkî abikerî. La eke pêroyîya dezge û rêxistinê ma bibê yew ma eşkenê unîversîteyêka xosere zî abikerî. Her serre xeylê kampanyayî yenî viraştene. Eke înan ra yew zî seba kurdî virazîyo, gureyê ma binena beno rehet."

'NO QIRKERDIŞÊK O‘

Abdulkadîr Ûlûmaskanî qiseykerdişê xo pê nê vatişan qedêna: "Esasê xo de ma bi xo wayîrê ziwanê xo nêvejîyenê. Verê çimanê ma de qicê ma, gencê ma çinî benê. Gencê ma estene û ameyeyê şarêkî yê. Eke merdimêk ziwanê xo vinî bikero, cuye û hîsê ci zî qedîyenê. Ganî no qederê ma kurdan mebo. Xora heta nika xeylê gencê ma bîyê alman. Rojêk do gencê ma, bipersê, vajê ‘ez kam a?' cirmê nayî kamî mil de yo? No qirkerdişêk o. Ma pêro no halo tal ra berpirsîyar ê.”