Hemserekê Konseya Rayberdişî ya KCK’yî Cemîl Bayikî derheqê Tirkîya, Vakûr, Başûr û Rojawanî de ercnayîşê muhîmî kerdî. Bayikî reaksîyon da gefanê Esadî yê hemverê QSD’yî û vat, “Wa çew nêvajo Kurdî do tenge de bimanê bêrê muhtacê ma bê, no nizdbîyayîşêko zaf teng o.  Sûrîye de kam wazeno bibo hêz ganî Kurdan dir werey bêro. Ma nê ganî vajê; Gama ke şarê Vakûrê Sûrîye organîzebîyayîşê xo yê demokratîkî xurt bikerê, her hawayî ra sîstemê xo yê demokratîkî ronê her hêz do mecbûr bimano ke nê îradeyê şaran bigêro verê çiman.” 

Bayiko ke kovara Ronahî rê qisey kerd derheqê dewleta Tirkî û PDK’yî de zî ercnayîşî kerdî û vat nizdbîyayîşê PDK’yî yê Rojawanî xelet o. Bayikî ard ziwan ke ENKS dewleta Tirkî dir kombîyayîşan virazeno û vat, “Tayê kesê remok û xayînî yê ke xo Başûrê Kurdistanî ra girê dayê pîya bi çeteyanê Sûrîyeyijan ê ke dişmenê Kurdan ê hemverê Şorişê Rojawanî de têgêrenê. Heta înan MÎT û Tayyîp Erdoganî rê mektûbî nûştê û ê ra destek waşto.   Nê wareyê PDK’yî de yenê kerdene. PDK teşebusanê winayênan ra hayîdar o. Ê PDK’yî ra cesaret gênê. Ganî PDK çîyanê winayênan rê nêbo zemîn.”

Bayikî derheqê tecrîdê serê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî de zî qisey kerd û vat, “Têgêrayîşê ma yê Azadîye hemleya ‘Ma tecrîdî bişiknê, faşîzmî birijnê û Kurdîstanî azad bikerê’ daya destpêkerdene. Leyla Guven a ke nê qerarî ra bêhayî bîye dî ke hemverê mucadeleyê azadîye de Îmrali de tecrîd yeno bicaardene û dest bi grevê vêşanîye kerd. Leyla Guvene bi pêgirewtişê xo yê bi Rayberîye û hîsanê xo yê bihêzan ê welatperwerîye bîya serkêşa na hemleye.” 

 Bayikî dewamê qiseykerdişê xo de meseleya xoverdayîşê Kobanê yê 2014’î ser o zî qisey kerd û nê vatî: “Xoverdayîşê Şengalî biserkewtişê xoverdayîşê Kobanê de bitesîr bi. Şengal de xete amî bewlîkerdene. Êzîdîyan qirkerdişî ra xelisnayîş seba Têgêrayîşê Azadîya Kurdan û Şorişê Rojawanî bi îtîbarêko pîl.   Heme şaranê dinya dî ke na xete senî hemverê DAÎŞ’î yê dişmenê merdimîye de xover dana. Tarîxê dinya de xoverdayîşê ke sempatîya hemeyê merdimîye qezenc bikerê tay ê. Naye ra xoverdayîşê Kobanê ame şibênayene bi xoverdayîşê Stalîngradî ke înan kuçe bi kuçe, keye bi keye hemverê faşîzmê Hîtlerî de xover da.”

AMERÎKA Û HÊZÊ KOALÎSYONÎ NÊEŞKAYÎ XOVERDAYÎŞÊ KOBANÊ PEYGOŞ BIKERÊ

“DYA û hêzê koalîsyonî nêeşkayî xoverdayîşê Kobanê peygoş bikerê.  Heta înan waşt ke na sempatîya şaranê dinya ra îstîfade bikerê. Reya ewilêne înan firsend dî ke kîşta şaranê dinya de bibê wayîrê tewirêkê rindî.  Teberê YPG-YPJ’yî de tu hêz nêeşkayêne hemverê DAÎŞ’î de xover bido.

Ganî ma nê vajê ke çîyo ke eslê xo de DAÎŞ bin fîna xeta cimatê demokratîkî yê cinîya azade û neteweyo demokratîk yê Rayber Apoyî bîye.  DAÎŞ hemverê na xete de bin kewt. Hêzê DAÎŞ’î yo organîzekerde yo bisîleh bi nê hawayî bin kewt.  Bêguman teyareyanê koalîsyonî zî mîyanê şerî de ca girewt. La eke şaranê Rojawanî mîyan de hêzêkê sey Şorişê Rojawanî û fehmê neteweyo demokratîk çinbîyêne bombardumanê teyareyan netîceyêk nêdayêne. Sebebo ke xeylî dewletê dinya û hêzê sîyasîyî hêzanê QSD’yî rê spas kenê no yo.

FEHMÊ NETEWEYO DEMOKRATÎK HUZÛR ANO

Şaranê Sûrîye dîyo ke ê eşkenê pîya sey bira biciwîyê. Dînperwerî, mezhepperwerî û neteweperestî nê fehmê neteweyo demokratîk do huzûr bîyaro.

Nê prosesî de ame dîyene ke Kurdî kemera tewr muhîme ya yewîya Sûrîyeya demokratîke yê. Naye ra eke xoserîya demokratîke seba heme şaran bêro awankerdene, yewîya Sûrîye do hîna bibo xurte.   Şarê Vakûrê Sûrîye do biwazê ke xeta neteweyê demokratîkî, bi fehmê sîyasî û cimatkîyî newe ra xo saz bikero.

Do no serkewtişo ke bi xeta îdeolojîke Vakûrê Sûrîye de hemverê DAÎŞ’î de ameyo destfînayene hemeyê Rojakewtena Mîyanêne ser o zî tesîr bikero.     Çareyê problemanê Rojakewtena Mîyanêne projeyê Rayber Apoyî yo. Ne hêzê teberî ne zî hêzanê herêmîyan dir zîhnîyet û projeyêk ke bieşko problemanê Rojakewtena Mîyanêne hal bikero esto.  Nê hetî ra xeta Rayber Apoyî bêreqîb a.

ÇARE ŞARANÊ ROJAKEWTENA MÎYANÊNE BI XO DIR O

Bêguman polîtîkayê hêzanê teberî estê. Nê sey tesîrê îlacanê ke dejî qey wextêk vindarnenê kenê. Rayber Apoyî heme şîfreyê tarîxê 5 hezar serrî yê Rojakewtena Mîyanêne deşîfre kerdê. Hem çime û hem zî çareyê probleman ramotê. Rayber Apo ekspertêkê Rojakewtena Mîyanêne yo. Şima eşkenê nê ra vacê doktoro îdeolojîk-polîtîk ê Rojakewtena Mîyanêne zî.

Teberê neteweyê demokratîkî ke xo seperneno cimatê demokratîkî de çareyêk çinyo. Çi keso ke aşitî û îstîqrar wazeno nêeşkeno hemverê vînayîşanê Rayber Apoyî de vecîyo. Rayber Apo tam Rojakewtena Mîyanênijêk o. Perspektîfê ê ta sere ra serê halkerdişê problemanê Rojakewtena Mîyanêne de yê.

Kesê ke wazenê problemanê Rojakewtena Mîyanêne rê çareyan bivînê ganî biewnîrê perspektîfanê Rayber Apoyî ra û pêşnîyarîyê ke ê seba Rojakewtena Mîyanêne kerdê, biewnîrê înan ra. Gama ke kes ewnêno çîyanê ke dewleta Tirkî Efrîn de kerdê vîneno ke hedefo esas Kurd ê.   Vakûrê Sûrîye seba faşîzmê AKP-MHP’yî sey wareyêkê sîlik a û destpêkê vîndîkerdişê înan a.

Hetêna ra Tirkîya endama NATO ya. Naye ra DYA senî ke Idlîb de Tirkîya pawite; wazena aye dir karê xo bidomno. Labelê polîtîkayê Tirkîya yê hemverê Kurdan seba DYA zî benê sebebê probleman. Çunke DYA biqesawet a ke polîtîkaya Rojawanî ya AKP her çîyî serûbin bikero.

Îqtîdarê AKP-MHP’yî yo ke Vakûrê Kurdistanî de dişmenê Kurdan o her ca de dişmenîya Kurdan keno. Tirkîya wazena hem hetê DYA û hem zî hetê Rûsya de kay bikero. La cambazîyêka winayêne cayêk sey Sûrîye de nêeşkena zêde fayde biresno.   

HÊZÊK KE BI HEZARAN ŞEHÎDÊ CI ESTÊ, Ê NÊEŞKENÊ HER WAŞTIŞÊ XO Ê SER O FERZ BIKERÊ

Di hezarî ra vêşêrê ci Ereb, tewr tay 10 hezarî şehîd ameyo dayene; di hendeyê nê zî birîndarî bîyê. Hêzêkê winayênî rê her hêz nêeşkeno çîyo ke biwazo ê ser o ferz bikero.  DYA û Rûsya zî zanê ke Tirkîya NATO ra nêvejêna. Her di zî polîtîkayanê xo nê ser o înşa kenê. Tirkîya tena hêzêk a ke yena şuxulnayene.  

Çîyêk ke Rûsya bido Tirkîya û Tirkîya zî bido Rûsya nêmendo. Tirkîya esasê xo de wazena ke bi bicaardişê polîtîkayanê DYA tayê çîyan bi dest bifîno. Nika na polîtîka ser o şina; la polîtîkayê mewcûdî yê îqtîdarê AKP-MHP’yî na polîtîka rê zî zêde îmkan nêdana. Naye ra çi projeyê Sûrîye ke Tirkîya tede ca bigêro yeno manaya pêkewtişî. Sûrîye de kam polîtîka rayra beno wa bero eke bê Tirkîya rayra şiro do netîce bigêro. Îqtîdaro faşîst ê AKP-MHP’yî sey Efrînî wazeno ke rojakewtena Firatî zî îşxal bikero.   Seba ke Tirkîya hem dişmenê demokrasî ya û hem zî yê Kurdan a rojakewtena Firatî hedef gêna.

Tena hedefê ci rojakewtena Firatî nêyo, heman wextî de nêwazena ke Sûrîye bibo demokratîke zî. Çunke eke Sûrîye bibo demokratîke do problemê Kurdan ê ûcayî çareser bibo. Naye ra DYA û Rûsya dir têkilîye ronana ke averşîyayîşê demokrasîyî yê ûcayî vindarno. Seba naye Tirkîya heme îmkananê xo seferber kena. 

Sereyê serekê Sûrîye tayê hetan ra têroginaye yo; hetêk ra ano ziwan ke Tayyîp û îqtîdarê AKP’yî çende zirar dayo Sûrîye ro, vano wa Sûrîye ra xo biancê. Hetêna ra ercnayîşanê ke eleqeyê înan rastîyan dir çinyo keno û bi nê hawayî keweno halê îqtîdarê faşîstî yê AKP-MHP’yî. Her kes nê rind zano ke eke Kurdî û şarê ke Vakûrê Sûrîye de yê hemverê DAÎŞ û El-Nûsra de şer nêkerdêne îqtîdarê Sûrîye ewro pay ra nêmendêne. Eke na rastî nêro dîyene do no înkarkerdiş bo.

Rayber Apo Kurdan ra waşt ke Sûrîye de mîyanê yewiya Sûrîye de çare bigêrê. Ma zî şarê Kurdî û şaranê Sûrîye nê hetî ser o teşwîq kenê. Ganî her kes hêz bido cehdanê ma yê nê hetî. Ma hem Sûrîye rê hem zî sere de yê Kurdan hêzanê sîyasîyan ra wazenê ke bi nizdbîyayîşêkê demokratîkî mîyanê yewîya Sûrîye de problemanê xo rê çareyan bivînê. Ganî rejimê Sûrîye yo mewcûd xo bihêz û Kurdan zî bêhêz nêvîno.

Ganî nêkewo mîyanê fikrêkê xeletî yê sey do Kurdî muhtacê mi bibê. Sûrîye de kam wazeno bibo hêz ganî Kurdan dir werey bêro. Senî ke qezencê Rojawanî girêdayeyê perçeyanê bînan ê Kurdistanî yo, garantîya Başûrê Kurdistanî zî sere de Vakûrê Kurdistanî girêdayeyê perçeyanê bînan o. Eke ma bi nê hawayî nizd bibê, nizdbîyayîşê PDK’yî yê Şorişê Rojawanî şaş o. Birêz Mesûd Barzanîyî beyanatêkê şaşî yê sey Rojawan de şoriş nêvirazîyayo dabi. Ganî PDK hemverê paştîgirêdayîşê ENKS’yî yê dewleta Tirkan de vengê xo bivetêne.

Eksê nê de ma şinawenê ke PDK û ENKS’yî nizd ra kombîyayîşî kerdê. Tayê remok û xayînê ke Başûrê Kurdistanî de manenê zî pîya bi çeteyanê dişmenanê Kurdan Sûrîye de hemverê Şorişê Rojawanî de pîya têgêrenê. Heta înan MÎT û Tayyîp Erdoganî rê mektûbî nûştê û ê ra destek waşto. Wazenê ke destkewteyanê Kurdan ê Sûrîye raste ra wedarê. Nê wareyê PDK’yî de yenê kerdene. PDK teşebusanê winayênan ra hayîdar o. Ê PDK’yî ra cesaret gênê. Ganî PDK çîyanê winayênan rê nêbo zemîn.

Rojawan de şorişêk ke 7 serrî yo dewam keno û destkewteyî estê. Ma umîd kenê ke PDK nê bivîno û Şorişê Rojawanî dir bikewo mîyanê dostîye. Bi serran o ke ma anê ziwan ke ma hemverê îşxalê dewleta Tirkî yê Başûrê Kurdistanî de yê. Ma waşt ke şarê Başûrî zî hemverê nê îşxalî de vejîyê.   Wextê referandûm û krîzê Kerkukî de tewirê Tayyîp Erdoganî û îqtîdarê AKP’yî anorşikitox bi.   Naye ra tewiro ke hetê şarê Başûrî ra ame ramotene tewirêko rast bi. Şarê Başûrî zî şarêko polîtîk o.  Ê zanê ke senî dewleta Tirkî dişmenîya Kurdan kena. Tewr eşkera no referandûm de vejîya werte.

Tecrîdê serê Rayber Apoyî açarîyayo qirkerdişê Kurdan; açarîyayo eciqnayîşê hêzanê demokrasî û azadîye yê ke Tirkîya û Rojakewtena Mîyanêne de yê. Têgêrayîşê ma yo ke na rastîye dîye bi qerarê ‘Ma tecrîdî bişiknê, faşîzmî birijnê, Kurdistanî azad bikerê’ hemleyêk daye destpêkerdene.  Leyla Guven a ke nê qerarî ra bêhayî bîye dî ke hemverê mucadeleyê azadîye de Îmrali de tecrîd yeno bicaardene û dest bi grevê vêşanîye kerd. Leyla Guvene bi pêgirewtişê xo yê bi Rayberîye û hîsanê xo yê bihêzan ê welatperwerîye bîya serkêşa na hemleye.” 

Bayikî qiseykerdişê xo wina domna:

“Mucadeleyê azadîye yê şarê Kurdî de demê zorî bi hemleyanê xoverdayîşî yê fedaîyan ameyê ravêrtene û mucadeleyê azadîye ameyo averberdene. Çalakîyê tarîxîyî yê zîndanan û hemrayê ma yê sey Leyla Guvene yê ke ruhê xo ra azadîye dormeyê xo rê kenê vila do hêrişanê faşîzmî veng vejê, têgêrayîşanê şarî vejê werte.    Hemleya ‘Ma tecrîdî bişiknê, faşîzmî birijnê, Kurdistanî azad bikerê’ nê demî ra dima do açarîyo bêvindertişî û bi hawayêkê qetîyî bireso hedefê xo.

Lazimî esta ke Rayber Apo hem cimatê Kurdan de hem zî Rojakewtena Mîyanêne de hîna rind bidîyo famkerdene. Seba ke modernîteya demokratîke hemverê modernîteya kapîtalîste ya ke sey janê barîyî cimatî ser o vila bîya bi ser bikewo ganî xeta Rayber Apoyî bi heme rehendanê xo bêro qalkerdene. Xelasîya Rojakewtena Mîyanêne nê de ya. Eke wina nêbo do modernîteya kapîtalîste Rojakewtena Mîyanêne zî bikero pûç. Xeta Rayber Apoyî tena seba Kurdan nêya. Seba hemeyê şaranê Rojakewtena Mîyanêne ya.”

Bayikî peynîya qiseykerdişê xo de derheqê Efrînî de qisey kerd û nê vatî:

“Efrîn nika tena binê îşxalî de nêyo. Efrîn se ra 90 bajarê Kurdan bi. Nika Kurdî tede bîyê kemhûmarî. Ûca polîtîkaya bê Kurdkerdişî û qirkerdişê Kurdan yena rayraberdene.    No qirkerdiş verê çimanê dinya de yeno kerdene. Hetê ke nê qirkerdişî rê bêveng mendê bîyê hemparê nê qirkerdişî.  Tena Rûsya nê, DYA û Ewropa zî hemparê nê qirkerdişî yê. 

Şexsîyetê Nûrî Dêrsimî yo ke bibi sembolê welatperwerîye û mucadeleyî yê seserra 20’ine virazîyayîşê şexsîyetê welatperwerî yê Efrînî de tesîrêko pîl kerdo. Rayber Apoyî zî nê zemînî ser o welatperwerîya Efrînî bihêz kerda, cimatêko demokratîk û organîzekerde afarnayo.

Nûrî Dêrsimî waşto ke dewleta Tirkî ya îşxalkare ra qesas bêro girewtene. Bi îşxalê Efrînî ganî no hîsê qesasî çend hendeyî vêşî bibo.    Ganî teberê xelasîya Efrînî de rojdemêko bîn ê ciwanan çinbo. Efrîn ganî bêwayîr nêro verdayene. Ciwanî ci rê wayîr vejîyê. 

Xelasîya Efrînî tim rojdemê ma de ya zî. Ma do xoverdayîşêk ke ûca ra berz bibo rê dereceya tewr berze de paştî bidê. Rayber Apo zî wazeno ke Efrîn bêro azadkerdene. Vengdayîşê heme şehîdanê ma û yê Nûrî Dêrsimîyî zî no yo.”