Qirkerdişê Ermenîyan ke verê 104 serran qewimîya, qirkerdişanê tewr pîlan ra yew o ke Tirkîya hewna hesabê ci nêdayo. Xusûsen, razînêbîyayîşê bi kiştişê Hrant Dînkî bi sebeb ke nê qirkerdişî ser o munaqeşeyî zêde bê. AKP’yî çarçewaya ‘hemleya demokrasîyî’ de kerd ke ramojno gaman erzeno, la rastîya ci ê çi rey mesuldarîya qirkerdişî qebûl nêkerde. Tirkîya rixmo ke qirkerdişî qebûl nêkena, welatê ke qirkerdişî nas kenê zî şermezar kena.
Parlamenterê HDP’yî Garo Palyanî yo ke Ermenîyêko Tirkîyayij o, seba ke par derheqê Qirkerdişê Ermenîyan de û Qanûnê Koçberkerdişî de pêşnûmeyê qanûnî pêşkêş kerd, bi madeyê 301’î fezleke hemverê ê de ameye amadekerdene. Paylanî qirkerdişo ke 104 serrî yo hesabê ci nêameyo persayene û polîtîkayê ke bi heman hawayî ewro yenê dewamkerdene ser o ANF’yî rê qisey kerd.
Şaro Ermen 104 Serrî yo Paweyê Edaletî yo
Palyanî derheqê Qirkerdişê Ermenîyan ke menga Nîsane de sey pêşnûmeyêk Senatoyê DYA rê ame pêşkêşkerdene û tewirê Tirkîya yê hemverê welatanê ke qirkerdişî nas kenê de vat, “Şaro Ermen 104 serrî yo edaletî paweno. Bêguman ma nê edaletî Senatoyê DYA ra zî û Palamentoyê Fransa ra zî nêwazenê. Vengê ke ê cayan ra berz benê seba ma muhîm ê. Labelê tekane cayo ke birîna me derman bibo Tirkîya ya. Herinda ke têrîameyîşêk bêro kerdene, kenê ke serê mesela bigêrê.”
Paylanî 2018 de derheqê Qirkerdişî de pêşnûmeyêk dabi, la Wezaretê Edaletî derheqê ê de madeyê 301’î ra qerarê muhakemebîyayîşî dabi û vat, “Meseleyê Ermenîyan zî, meseleyê Kurdan zî problemê bingeyênî yê Tirkîya yê. Dewleta ke hesabê sûcan dimayê 104 serran zî nêdayo no yeno manaya dewamkerdişê sûcan. Tacîz û heqareto ke înan çend rojan verî Gebze de mayanê ma ser o kerd versîyonêkê nê gunayê pîlî yo.”
Çîyo ke 104 Serrî Verî Qewimîya û Çîyo ke Sûr de Qewimîya Seypê yo
Garo Paylanî bale ante ke sûcê qirkerdişî yo ke 104 serrî verî ameyo kerdene nika zî dewam keno û komkiştişê Sûr, Nisêbîn û Şirnexî nimûne dayî. Paylanî vat, “Gama merdim halo demografik ê 104 serran verî yê Sûrî biewnîro do bêro dîyene ke nîme ra vêşêr ê merkezê ci Ermen û Suryanî bî. Qirkerdişo ke 104 serrî verî virazîya hetê Walîyê Amedî Talat Paşayî ra ame kerdene û qirkerdişo ke hîrê serrî verî Sûr de ame kerdene seypê yê. Şarê Ermenî yê ê deman waştişê xo yê azadîye û demokrasîyî ardî ziwan la bi qirkerdişî înan rê cewab ame dayene. Şaro Kurd wextêko derg o mucadele keno û nê waştişê înan zî hetê sîstemê nikayênî ra nênê dîyene. Gama kes bala xo dano polîtîkayanê dewlete ser eşkeno vajo ke dewamê yewbînan ê. Sûc heta bêceza bêro verdayene tekrar beno. Qirkerdişê Ermenîyan bêceza mendo û ewro zî tekrar beno.”