Endamê Meclîsê Parlamenteran ê Konseya Ewropa, Parlamenterê Parlamentoyê Neteweyî yê Swîsre û endamê Komîsyonê Karanê Teberî Manuel Tornareyî ANF’yî rê qisey kerd.

ERDOGANÎ DÎKTATORÎYE YA KE NETEWPERESTÎYE RA HÊZ GENA AWAN KERDA

Tornareyî derheqê rewşa ewroyî ya Tirkîya de wina va: ”Ma verî derheqê Tirkîya de laîkîye ra qal kerdêne. La bi Erdoganî no hawa vurîya û Erdoganî dîn û siyaset kerd têmîyan. Ewro Tirkîya demokrasîyo ke Ataturkî awan kerdbi ra zaf zaf kewta dûrî. Erdoganî Tirkîya de erjê demokratîkî çin kerdî. Bitaybetî zî, bi bahaneye derbeya peyêne ya nêna zanayene ke hetê kamî ra ameya viraştene, xeylî kesê ke alaqaya xo bi derbeye çin a eştî hepisxaneyan. Erdoganî derbeye ra dima, kes û hetê muxalîfî girewtî û vengê muxalîfan birna. Erdogan wayîrê hêzê otorîterî yo. Wazeno ke her çiyî bigîro xo dest. Estbîyayîşê seraye zî delîlê na otorîterîye ya.

Erdogan hîsîyatê netewperestîye baş şuxulnayê û dîktatorîye awan kerda. Merdim ke agêro tarîx de biewno, nimûneyanê winasîyan zaf vîneno. Pêro dîktatoranê faşîstan no sîstem cerebnayo. Rejîmê ke bi polîtîkayanê netewperestîye payan ser o vindenê, timûtim dişmenê teberî wazenê û bi no qeyde şarî dormeyê xo de danê arê. Erdogan zî her tim teber ra xo rê yew dişmen vîneno. Seba ey yew roje Armenîyî, roja bîne Îsraîl, her roj Kurdî, ge-ge zî Ewropa dişmenê. Dişmenanê winasîyan peyda keno û bi hawayê netewperestîye dîktatorîya xo domneno.

EZ TERSENA ÇIYO KE ARMENÎYAN RÊ AMEYO KERDENE, BÊRO KURDAN SER

Ez her tim vana, Tirkîya eke qetilbîyayîşê Armenîyan ke qebûl bikero, seba amayoxê aye şansêko pîl virazîyeno. Înkarkerdiş, verê Tirkîya de sey yew problemî timûtim astengîye do bivirazo. Biewnê Almanya ra, xetayê xo qebûl kerdî û handê şeranê giranan ra dima wariştê payan ser. Reyna Fransa xetayê xo yê Cezayîrî qebûl kerdî. Fransa û Almanya tarîxê xo de ameyî têrî û bi no qeyde ewro sey welatê demokratîkî yenê zanayene. Ganî Tirkîya qetlbîyayîşê Armenîyan qebûl bikero û bi Armenîyan yew masaye de ronîşo. Eke wina bikero bena demokratîke û aver şona. Înkarîye verê qewimîyayîşanê neweyan akena. Ez tersena ke Tirkîya çiyê ke Armenîyan rê kerdê, wazena bîyaro Kurdan ser zî.

NETEWPERESTÎYE YENA MANAYA ŞERÎ

Ez Cenewre de wezîfeyê şaredarîye de bîya. O wext malûmatê mi bi qewimîyayîşanê Kurdîstanî bi. Netewperestîye yena manaya şerî. Ez welatperwer a, netewperestîye ra nefret kena. Yew ke welatê xo de bi polîtîkayanê netewperestîye payan ser o vindero, yew welatê bînî de rastê netewperestîyêka bîne yeno û no beno sebebê şerî. Yewîya Ewropa, seba ke netewperestîye mabên ra wedarîyo ameya awankerdene. Ewro welatê mî de 4 ziwanî sey ziwananê fermîyan ameyê qebûlkerdene, bawerîyê cîya-cîyayî bi haştîye ciwîyenê û ez naye ver serêberz a. Ewro Swîsre bi demokrasîyê winasîyî payan ser o vindena.”

TECRÎDÊ SERÊ OCLANÎ NÊNO QEBÛLKERDENE

Tornareyî derheqê grevanê vêşanîye û Leyla Guvene de zî wina qisey kerd: ''Ez zaf nêzdî ra mezana zî fehm kena ke, çalakîyê winasîyî, seba ke verê demokrasîyî bêro akerdene yenê kerdene. Eke seba muxalefetî ke rayîrî nêmanê, netîceyê winasîyî vejînê meydan. Ewropa ganî derheqê  heqanê merdiman de giranîya xo bido Tirkîya ser û hetê çareserîye ra Tirkîya îqna bikero. Ocalan seba Kurdan lîderêko tarîxî yo. Ez îdeolojîyê ey ê komînîstî qebul nêkena, la tecrîdê serê ey zî nêno qebulkerdene. No çiyêko normal nîyo. No îxlalê heqê merdiman o. Nê kerdenî kerdenê dewleta faşiste yê. Bîewnê Yûnanîstan de serranê 1967-1974’î de Georgîos Papadopulos o faşist îqtîdar de bi. Ewro çiyo ke Erdogan Ocalanî rê keno, o wext Papadopulosî Theodorrakîsî rê kerdêne. Yanê ez wazena ke vaja pêro dîktatorê faşîstî muxalîfanê xo rê wina kenê. Hukmatê Enqere ganî Ocalanî de qisey bikero û newe ra dest bi prosesê haştiye bikero. Swîsre no derheq de eşkeno seba wereardişî rol bigîro. Eynî çiyî mabênê Fransa û Cezayîrî de zî qewimîyayî. Her di hetan yewbînî sey terorîstan dîyî. Her çiyî ra ver ganî pêvînayîşî bêrê destpêkerdene û seba haştîye game bêro eştene. La çi heyf ke Tirkîya keso ke tede pêvînayîşê haştîye ganî bêro qiseykerdene girewto binê tecrîdî û verê pêvînayîşan xitimnayo.”

Senî ke yeno zanayene Meclîsê Parlamenteranê Konseya Ewropa, derheqê Tirkîya de mahîyetê peşnîyazan de qerarî girewtî û Tornareyî no derheq de zî wina qisey kerd: “A roje, bi ê qeraran, Konseyê Ewropa kerd eşkera ke Tirkîya bi kerdenanê xo resta nûqtaya peyêne. Yewîya Ewropa, Konseyê Ewropa ra hîna cayêko berz de ya û qerarê Yewîya Ewropa hîna muhîm ê. Qerarê Konseya Ewropa sey peşnîyazan yenê  qebûlkerdene.  No demo peyên de vera hukmatê Erdoganî tayê reaksîyonî ameyî dayene û no derheq de zî Tirkîya de qrîzê ekonomîkî vejîya. Ekonomî ke hîna bibo xirab seba Erdoganî beno xetereyêko pîl. Ekonomî ke bibo xirab, kesê ke paştdarîye danê Erdoganî xo peyser ancenê û Erdogan o wext hêzî ra keweno.  Ma eşkenê wina vajê, qerarê ke seba Tirkîya ameyê girewtene, îmajê Tirkîya yê mîyanneteweyîyî kenê xirab. Kes nêwazeno welato ke îmajê xo xirabo de kar bikero.

ENDAMÎYA TIRKÎYA YA YE’YÎ MUMKIN NÊASENA

Ez endamê Komîsyona Ewropa ya û mi verî waştêne ke Tirkîya bikewo Yewîya Ewropa. La çi heyf ke ewro ez nêwazena hukmatê Erdoganî bikewo Yewîya Ewropa û xora çiyo winasî zî mumkin nêaseno. Çunke Erdogan pêroyê krîteranê YE’yî keno binpay û nas nêkeno. Wina bifikirîyê ke kesê Kurd yan zî Tirkî yê ke Konseya Ewropa de xebetînê û embazê min  ê, hetê Erdoganî ra yenê tehdîtkerdene. Yewîya Ewropa dîktatorê winasîyî hîna zî tolere kena. Na seba YE’yî polîtîkaya raste nîya. Ez seba ke Tirkîya musluman a qet nêtersaya. Çunke Ewropa de nufuso tewr zêde yo diyîn musluman ê. Ez polîtîkayanê Erdoganî yê Tirkîya ra tersena. Heqê cinîyan yenê çinkerdene, laîkîye yena çinkerdene, heqê merdiman ameyî pinpaykerdene, welatêko winasî senî bibo endamê YE’yî…”

TENAVERADAYÎŞÊ KURDAN POLÎTÎKAYÊKA QILÊRINE YA

Kurdan şerê Surîye de rolêko muhîm girewt. Herêmê xo pawitî û kerdî azad. Çiyo tewr muhîm vera DAÎŞ’î şer kerd û peynîya DAÎŞ’î arde. Bi taybetî zî cinîyanê Kurdan mucadeleyêko bêemsal da û no mücadele pêroyê dinyaye de bi teqdîr ame dîyayene. Wextêko winasî de Kurdan ke tena biverdê, xeletîyêka pîle kenê. Na polîtîka qilêrin û qefçile ya. Kurdan tena terorîzmê herême nê, kesê ke Tirkîya erşawitê zî kerdî pak. DYA’yî hîna no fehm nêkerdo. Tirkîya Surîye de hiqûqê mîyanneteweyîyî îxlal kerd.''