Kovara Psychology Kurdî ke tarîxê kurdan de reya ewilên a aşma vîyartî de hûmara xo ya 7. vete. Kovare hûmara newî de babeta „şexsîyet“î gêna xo dest. Xebatkarê kovare heme zerrî ra xebetênê. Edîtoranê kovare vat: „Ganî kurdkî nê waran de zî cayê xo bigîro. Kurdî ganî bi ziwanê maya xo persanê xo yê psîkolojîkan rê cewaban bivînê.“    

Kovara Psychology Kurdî persê ANFyî rê cewab dayî.

Fikrê vetişê kovara psîkolojî kurdkî ça ra ame?

Seva ke warê psîkolojî de bi kurdkî verê cû xebatêk çinêbî, nê warî de îhtîyacîyêka pîle estbî, ma zî netîceyê na îhtîyacîye de na kovare vete. Heta nika ma 7 hûmarî vetî.

Heta nika şima kamcîn babetî girewtî xo dest?

Babeta ewilêne ya kovara ma „Doman, Şerr û Trawma“ bî. Ma Prof. Jan Îlhan Kizilhanî ke Almanya de akademîsyen o û warê xo de pispor o reyde roportaj viraşt.

Verê hûmara ma ya tewr peyêne, babeta ma ya kovara şeşine “Tîryak û Pabesteyîya Tîryakî” bîye.

Babeta hûmara ma ya hewtine ya tewr peyêne zî „Şexsîyet“î ser o bîye û ma Prof. Dr. Dogan Şahînî dir na babete bi detay qisey kerde.

Şima hûmara xo ya ewilêne de îstîsmarê domanan ra heta psîkolojî de muhîmîya ziwanî zî tede xeylî nûşteyê ercayeyî weşanayî. Do tîya ra tepîya zî nûşteyê şima yê derheqê kurd, kurdkî û trawmayanê cimatkîyan ê ke kurdî ciwîyenê de bibê?

Babetî helbet do unîversal bê, labelê ma hetê cimatkî, kulturkî zî hendeyê hetê îlimkîyî vejenê planê vernî. Na yewe ra ma babetanê sey şerr, ziwanê maye û trawmaye ser o xeylî vindertî. Ma do hûmaranê xo ameyokan de zî amac bikerê ke termanê bingeyênan ê psîkolojî û babetanê ci bi kurdkî bidê.

Na kovare xebatêka kolektîf a, şima eşkenê mitbaxa nê karî qal bikerê?

E, na xebatêka kolektîf a. Nûşteyê ke yenê ma pîya înan gênê xo dest û ancî pîya qerar danê kamcîn bêrê weşanayene. Ma bawer kenê ke na kovare berhemêkê xebata ekîpe ya û krîtîkê ke ma rê zî yenê bi nê hawayî yê.

Şima babetanê xo senî bewlî kenê?

Ma wazenê ke heme babetanê psîkolojî ser o vinderê. Ma pêhesnayîşanê xo yê derheqê babetan de dima ke medyaya sosyale ra û kovara xo ser o kenê vila nûşteyê ke yenê ê nûşteyan ercnenê.  

Îhtîyacîya kurdan bi kovarêka winayêne estbî, havilêka senêne kena?

Eslê xo de xebatêk a ke erey amîya destpêkerdene, ganî hende erey nêkewtêne. Bi nê zanayîşî ma na xebate da destpêkerdene. Teberê nê warî de xebatanê sey felsefe û sosyolojîye rê zî îhtîyacî esta.

Wexto ke kovara psîkolojî yena vatene termê têmîyanekî yenê vîrî. Kurdkî hemverê nê termanê têmîyanekan de wendoxanê xo rê çi pêşkêş kena?

Merdimza bi xo organîzmayêko têmîyanek o. Famkerdişê nê organîzmayê têmîyanekî zî karê merdimanê zanayan o. Psîkolojî zî warê famkerdişê nê estbîyayîşê têmîyanekî ya. Ma nê karî bi kurdkî kenê û heta ma dest ra yeno wazemê termanê ci bidê famkerdene.

Kesê ke ê bi xo û ziwanê înan binê hêrişî de yo, gama ke na kovare biwanê do perçeyêk xo ra tede bivînê?

Eke ê zî bawer kenê ke ê bi xo û ziwanê înan binê hêrişî de yo ganî kovara ma akerê biwanê û wayîr ro ci vejîyê. Gama kes binê hêrişî de yo çîyo ke keweno vileyê ci ramotişê reaksîyonî yo.

Pawitişê şima çîyê?

Amacê vetişê ma yê kovare bi her hawayî bi kurdkî qiseykerdişê psîkolojî yo. Ma ferq kenê ke bi her kovara xo ma hîna zaf resenê nê amacî. Pawitişê ma no yo ke kurdî wayîr ro na kovare vejîyê, bi krîtîk û nûşteyanê xo paştî bidê. Ma qe wayîrê waştişê maddîyan de nêbî.  Ma bi rayîrê şima wazenê ke kurdê ke welat de yê yan zî yê ke teberê welatî de yê bi nûşte, açarnayîş, fikir û krîtîkanê xo havile bikerê.