Destpêkî ra heta peynî îhlalkerdişê kede

Wan de karkerê cinîyê ke bêqeyd xebitîyenê, îhlalkerdişê kede reyde têrî yê. Cinîyê ke ramitişê bezre ra heta wextê wedaritişê mahsulî, roje de 15 saetan xebitîyenê û yewmîyeya înan zî 60 TL ya.

Goreyê doneyanê menga gulana 2020î yê Dezgehê Îstatîstîkî yê Tirkîya (TUÎK) hûmara cinîyan ê batalan mîlyonêke û 224 hezarî ya. 2015 de eynî wextî de hûmare mîlyonêke û 76 bîye. Konfederasyonê Sendîkaya Karkeran ê Şorêşgêran (DÎSK) pare kerd ke doneyê TUÎKî raştî nêmojnenê.

Cinîyê ke bêqeydî xebitîyenê, karê giranî û heqdestê kêmî reyde têrî manenê. Taxa Sixkî ya qezaya Îpekyolî ya Wanî de cinîyê ke zafêr merdimê yewbînan ê, serê erdê Erdîşî bi yewmîyaya 60 TL  û 13-15 saetan xebitîyenê. Cinîyê ke wisarî ra dest bi xebate kenê, heta arêdayîşê berardişî xebitîyenê.

Cinîya bi nameyê Fatma Artîme nê cinîyan ra yew a. Fatma îfade kerd ke ê serê sibayî saete 05.00 de dest bi xebate kenê û rixmê ci zî heqdestêkê kêmî gênê. Fatma vat: "Ganî saete 18.00 de kar biqedîyo la xeylê rey ma heta 20.00 xebitîyenê. Ma roje de tewr tay nêzdîyê 500 kase balîcan ganî teslîm bikerê. Eke roje de ma hende arênêdê zî ma di, hîrê saetê bîn zî xebityenê.

Muhabbete Artîma ke kênaya xo dir eynî erdî de xebitîyena wina vat: "Ma serê sibayî saete 04.00 de xo amade kenê û ma yenê serê erdan. Pêro roja ma tîya derbaz bena. Ma kaseyan pirr kenê. Dima ra ma bar kenê. Ma seranserê roje de bi 60 TL xebitîyenê. Mêrdeyê mi zî şono seba karê birnayîşê kerreyan. Pereyê ke ma qezenc kenê zî ma nêzanê ke bidê werd, cil û belgan yan zî çîyê bînan. Domanê ma yê bînî zî keye de manenê. Ma zî serê erdî de yê. Reyan roje de ma di, hîrê saetan zêde xebitîyenê. La heqê ma tam nêdîyeno.''

Gulşene Artîma ke seba perwerdeyî mecbûr a bixebita ard ziwan ke a seba pereyê perwerdeyî xebitîyena û vat: "Ma heqdestê keda xo nêgênê. Nê şertê Tirkîya yê. Sewbîna îmkanê karî çin o. Ez mecbur a bêra tîya."