Serkêşa Çapemenîya Azade: Gurbetellî Ersoz

Gurbetellî Ersoza ke sey cinîya verêne ya Mudira Weşanê Pêroyî yê Rojnameyî morê xo da binê çapemenîya Tirkîya ro, 7ê têşrîna verêne de tewrê kerwanê şehîdan bîye. Na roje sey ''Roja Rojnamegeranê Cinîyan ê Kurdan'' ameye îlankerdene.

Gurbetellî Ersoz 11ê temmuz a1965î de dewa Zivêrî ya qezaya Pali yê Xaprêtî de yena dinya. Seba ke wextê bîyayîşê ci de babîyê aye sey xebatkarî Almanya de yo nayemê Gubetellî (xerbîye de ciwîyayîş) nîyeno pa. Hema qijtîya ci de keyeyê ci bar keno şino Adana. Wextê dibistanî de ferq kerdêne ke çîyêko eceb esto. Çekuyê kurdkî yê ke aye miyanê qiseykerdişê xo de şuxulnayêne hetê embaz û mehlimanê ci ra nêameyêne fehmkerdene. Seba ke persê ke sereyê ci de yê cewab bikero zaf wendene.   

 

Gurbetellîya ke bi rikîya xo ameyêne naskerdene  hema ke dibistan de ya Quran xitim kena la mektebê mîyanênî de seba ke wendişi xo fehm nêkena, cavêrdena. Gubetellî wazena ke çapemenî-weşan, huqûq ya zî sîyasalî biwano la xo Beşê Kîmya yê Fatulteyê Fen Edabîyatî yê Unîversîteya Çukurova de vînena. Badê perwerdeyê lîsansî Enstîtuyê Zanayîşanê Fenî yê Çukurova de dest pê lîsansê berzî yê Dorme û Enerjî kena.

Rojêke mehlimê Gurbetellî yo ke vîneno ke a zaf laboratuvarî ra hes kena ci ra wina vano: ‘‘ Heskerdişê to yê laboratuvarî semedê bîyayîşê merdimê/a zanîstî şerto verên o la to ganî xo vîrî ra mekerî ke çîyê ke to musaya eke ê bînan pare merkerî qet manayê ci çîno.‘‘ Gubetellî nê mezgê xo de qeyd kena û parkerdiş û têkoşînî xo rê esas gena. Gurbetellîya ke Çernobîl û Qirkerdişê Helebçe ser zaf tesîr kenê dormeyê kovara Hedefî de têkoşînî nas kena. Gurbetellî 1989î de rîyê fîkranê xo yê sîyasîyan ra yena tepiştene, 15 rojî nezaret de îşkenceyanê giranan vînena û 2 serrî Zîndanê Meletî de manena.

Gurbetellî badê zîndanî Rojnameyê Ozgur Gundemî de dest pê xebate kena û bena Mudira Weşanê Pêroyî yê Rojnameyî. Sey cinîya verêne ya  mudira  weşanê pêroyî morê xo dana binê tarîxê çapemenî yê Tirkîya ro.

Gurbetellî roportajêkê xo Mudirîya Weşanê Pêroyî yê Rojnameyî ya verêne ya welatî sey qezencê têkoşînê cinîyan ê kurdan name kena.

Embaza ci Erene Keskîne zî Gurbetellî wina pênas kena: ''Gurbetellî raşta zî rojnamegerîya cinîyan de sîmgeyêk a. Sîmgeyê rojnamegerîya ke bîat nêkena ya. Tim wina vîrê mi de ya.''

 

Embazê Gurbetellî Huseyîn Aykol wina qala ci keno: ''Eslê xo de fa erqê ci de nêbî ke senî rojnameyo ke rixmê hêrişê dewlete vejîyeno de tarîx nusena. Kombîyayîşan de meseleyî zaf hol goştarî kerdêne, not kerdêne û peyê înan canêverdayêne. Tekîlîyanê xo yê merdiman de zî zaf germin û samîmî bî.''

Gultene Kişanaka ke zî pê nê çekuyan kesayetîya Gurbetellî ana ziwan: ''Gurbetellî qet karêkê xo peyde nêeştene û bêçare nêverdayêne. Tim teqizeyê ci bibe. Wexto ke aye îdarekarîya waşenê pêroyî kerdêne rojnamegerî adirî ra îşlig bi. Hemraya ma pêrune bî û hêzê dayêne ma. Cuya semedê aye raywanîya caardişê îdealan bî.''

Gurbetellî rojnameyê ci yo ke tarîtîye rê meydan waneno wîna tarîf kerdêne: ''Ozgur Gundem rojnameyanê bînan ra cîya yo. Ma xîret kenê ke cîya biewnîyê meseleyan rê. No cesaret wazeno. Ma mukemel nêbî zî cîya yê. Ma sey rojnameyê kurdan name kerd. Ame vatene ke meseleya kurdî çîn a. Ma va 'na yewe raştîye ya' nina çapemenî zî vana 'meseleyê kurdî esta.' Eke çapemenî raştîye binuştayêne hendê kesî nêmerdêne.''

 

10ê kanûn a 1993yî de Roja Heqanê Merdiman ê Dinya de bi seyan polîsî erzenê rojnameyê Ozgur Gundemî ser. Gurbetellîya ke pîya bi emzanê xo yê bînan yena destbenkerdene badê 13 rojanê nezaretî yena tepiştene û şawîyena Zîndanê Sagmalcilarî. Gurbetellî hezîran a 1994î de yena tehlîkerdene û xebatanê xo yê rojnamegerîye rê dewam kena.

Birayê ci Dr. Orhan Ersoz 1994 de Amed de pêkewtişêk de pîya bi 11 embazanê xo yenê kiştene. Rixmê heme xîretkerdişê keyeyî cenazaya ey nîna girewtene.

Ê rojanê 90yan ê ke rojnamegerî îşkence û zextanê dewlete ra nefes nêgene de Gurbetellî qerar gena ke têkoşînê xo warêkê bînî de bido domnayene. Gurbetelî semedê tewrbîyayîşê têkoşînê çekdarî bajaran ra xatir wazena û verê xo dana koyanê Kurdîstanî.

 

Gurbetellî wina vatêne: ''Mi rê hend îşkence kerd ke ya ez merdêne û ya zî bîyêne PKKyîje. Mi cuye vîjnaye.''

Gurbetellîya ke 1995 de warê Rayberîye de Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî de yena têhet, tewir û nizdîbîyayîşê ci yê şorişî zî beno zelal. Coka Ocalan aye rê vano: ''Ti hînî Gurbetellî nîya, ti bîya Vatanellî.''

Gurbetellî 7ê teşrîna verên a 1997î de pêkewtişêkê Herêma Kurdîstanî de bi paşdayîşê PDKyî yena şehîd kerdene.

Rojaneyê Gurbetellî badê şehadetê ci bi nameyê ''Mi Zerrîya Xo Koyan rê Neqş Kerde'' ame kitabkerdene.

Ferda Çetîn vateyo verên ê kitabî de derheqê aye de wina vano:  ''Vîrê cinîyêke çi yê? Wazena se bikero? Senî ciwîyena? Senî bena azade? Gurbetellî Ersoz cewabê nê pêrun a.''

Çewkuyê peyênî yê rojaneyê Gurbetellî wina yê: ''Afernayîşê warê cuya azade de ganî gonî û ganê mi zî bibo.''