Şaristananê Kurdîstanî de xizanîye û bêkarîye rêza verêne de yê

Polîtîkayê şerî yê dewleta tirke yê Kurdîstanî bi doneyanê TUÎKî reyna eşkera bîyî. Tirkîya de ke bêtêdûştîya ameyîşî û şîyayîşî estê şaristanê Kurdîstanî de bêkarîye û xizanîye zaf ê.

Goreyê doneyanê Dezgehê Îstatîstîkan ê Tirkîya (TUÎK) babeta hasilatê zereyî de şaristanê Kurdîstanî rêzanê peynîyan de yê. Goreyê naye 81 şaristanan mîyan de Wan, Agirî, Bedlîs, Colemêrg rêzanê peyênan de yê Goreyê TUÎKî hûmara bêkaran Tirkîya de 4 mîlyon û 396 hezar a. Wan û Colemêrg şaristan ê ke nêkarîye tede zaf berz ê.

Babeta hasilatê zereyî de gireyê şaristanan bi 3 mîlyar û 289 mîlyon lîra Dêrsim, bi 612 mîlyon lîra Erdexan û bi 2 mîlyar û 250 mîlyon lîra Bayburt her hîrê rêzanê peyênan de yê. Goreyê hesabanê hasilatê zereyî yê şexsan zî bi 16 hezar û 194 lîra Riha, bi 16 hezar û 68 lîra Wan û bi 15 hezar û 121 lîra Agirî her hîrê rêzanê peyênan de yê.

Hasilatê zereyî yê serê şexsêkî de goreyê doneyan 'Yewîna Herême ya Îstatîstîkî' de bi 26 hezar û 428 lîra TRB1 (Meletî, Xarpêt, Çewlîg û Dêrsim), bi 21 hezar û 868 lîra herêma TRC3 (Mêrdîn, Êlih, Şirnex û Sêrt) herêma TRA2 (Agirî, Qers, Îdir, Erdexan), bi 18 hezar û 106 lîra herêma TRC2 (Riha, Amed), rêza peyêne de zî bi 17 hezar û 841 lîra herêma TRB2 (Wan, Mûş, Bedlîs, Colemêrg) ca gênê. Goreyê şaristanan, para tewr zêde Îstanbul, Anqara û Îzmîrî rê şino. Se ra 46,2  hasilatê zereyî yê serra 2018î Îstanbul, Anqara û Îzmîr rê şî.

Ameyîş û şîyayîşê serê şexsan de şaristanê Kurdîstanî rêzanê peyênan de, şaristanê rojawanî yê Tirkîya zî rêzanê verênan de cagênê. Tirkîya de ke bêtêdûştîya ameyîş û şîyayîşî zaf zêde ya şaristanê Kurdîstanî de bêkarîye û xizanîye bi giranî vejîyenê meydan. Ambargoyê ekonomîkî yo ke îqtîdarê AKP-MHPyî şaristananê Kurdîstanî de kenê bîyî semedê bêkarîye û xizanîye.

Şero ke îqtîdarê AKP-MHPyî herême de keno qedexekerdişê bazirganîya sînorî û qedexekerdişê şîyayîşê wareyan bîyî semed ke bêkarîye û xizanîye bibê zêdêr. Qedexekerdişê wareyan ra bi des hezaran kesî neçare mendî ke heywandarîye ra fek vera bidê. Şaristananê sînorî yê Wan, Colemêrg, agirî, Îdir û Şirnexî de bazirganîya sînorî çimeyo verên ê debarî yo. Labelê qedexekerdişê bazirganîye sînorî kerd ke bêkarîye biba zêdêr.