Hîkayeya pêşinasnayîşê Mazlûm Dogan û Mahsum Korkmazî

Waya Mahsum Korkmazî Maşallahe: Mazlûm Dogan yeno Êlih, birayê mi perseno. Dima şino otêla babîyê mi, xebatkarê otêle birayê mi rê vane ke meymanêk ey perseno. Wirdî zî uca de ronişenê û dest pê nîqaşêkê xurtî kenê.

Serranê 1970an de 13ê çeleyê 1977î de sînemaya Ramanî ya Êlihî pirr bîye. Pêro merdiman bi baldarî kayêk seyr kerdêne. Kay de kayê bi nameyê 'Doktorî' de ciwanêk rolê doktorêkê tirkî kay kerdêne. Nê doktorî nêweşê ke bi tirkî nêzaneyêne derman nêkerdêne, pê înan heqaret kerdêne.

'Doktor' ê rojan de sembolê asîmîlasyonî bi. Wexto ke kay qedîya seykerdoxî yew fekî ra qîrayî: 'Bimiro koledarî', 'Bimiro kolonyalîzm.' Kayî tesîrê pêro ciwan, kokim, cinî û merdiman kerd. No keso ke rolê 'doktorî' kay kerd, Mahsum Korkmaz bi xo bi ke 'guleyo verên'  eştbi. Rolê 'hetkarê doktorî' hetê Mahmut Tanrikulu ra ame kaykerdene ke 14ê temmuza 1990î de dewa Îvanî yê Kerboranî de sey fermandarê gerîlayan şehîd bi.A roje Ahmet Kurt zî vejîyabi sehne ser ke 'Xoverdayîşê Sikestûnî' de nameyê xo tarîxê têkoşînî ser o nuşt.

Heman koma kayê Doktorî pêro kuçeyanê Êlihî de kayê 'Reşo Axa' û 'Qeçaxçî' zî kay kerd. Na kome hende bale ante xo ser ke rojnameyanê herêmîyan ca da ci. Oyo ke ciwanî dormeyê xo de ardbî pêser, vatbi 'Kurdîstan kolonyal o', Lîs-Der awan kerdbi Mazlûm Dogan bi.

Meydan: Palas Otêle

Semedo ke zafê ci wendekarê lîse û zanîngehî bîyî destpêk de nê ciwanan rê talebe, dima şorişgêrê Kurdîstanî û xoverdayîşê deşta Riha ra dima 'Apogîrî' vajîyayî. M Mazlûm Doganî ra verî Hakî Karer şibî Êlih, dima zî derbazê Dîlokî bi. Yeno vatene ke Hakî Karer 1976 de wexto ke mîsyonê xo yê Êlihî teslîmê Mazlûm Doganî kerd tira vat'A raşt Êlih de ciwanêk esto. Eke ti ey rêxistin bikerî ti do pêro Êlihî rêxistin bikerî.' Ciwano ke Hakî Karerî qala ci kerde Mahsûm Korkmaz bi.

Waya Mahsûm Korkmazî Maşallahe Korkmaz qala birayê xo kerde. Maşallahe vat ke Mahsûm Korkmaz seba ke bi kurmanckî qisey kerdêne dibistana bipansîyonî ra erzîyabi, dibistana diyîne de zî seba ke kurdan ra behs nêkeno mamostayê 'tarîx-cografya' reyde nîqaşî kerdî û lîseyê Êlihî de zî alaya tirkan dîrekî ra vete herinda ci de alaya Kurdîstanî berz kerde ke na çalakîya ci rojnameyanê neteweyîyan de bîye xebere.

Maşallehe wina behsê birayê xo kerd: ''Ciwanê bi nameyê Mazlûm Doganî yeno Êlih, şino çayxaneyê apê Edîp Solmazî de birayê mi perseno. Domano çayger otêla babîyê mi mojneno. Dima şino otêla babîyê mi, xebatkarê otêle birayê mi rê vane ke meymanêk ey perseno. Wirdî zî uca de ronişenê û dest pê nîqaşêkê xurtî kenê. Birayê mi Egîd vano 'Eke şima rêxistinêka kurdan a çira ti kurd nîyî û kurdkî nêzanenî?' Mazlûm Dogan vano 'Ez kurd a û kurdkî zanena.' Dima bêvengîyêke virazîyena û birayê mi vano 'Hol o, o çax ez zî şima het de ya.' ''

Goreyê rîvayetêkê bînî Mazlûm Dogan seba Mahsum Korkmazî Kemal Pîr û Xeyrî Durmuşî rê vano ''Zaf jîhat, marîfetîn o. Ey ra fermandarêko baş û lîderêko xurt beno.''

Mahsum Korkmaz 1956 de dewa Gulazare ya Farqînî de dadîya xo ra beno. Mahsum Korkmaz Farqîn de dest pê dibistane keno la dima keyeyê ci koçê êlihî keno. Babîyê Mahsum Korkmazî Êlih de Otêla Palasî dewr gêno. Otêle o çax bena cayê kombîyayîşî yê şorişgêran. Sîyasetmedaro kurd Lutfî Baksî qala ci keno ke na otêle de senî Mahsum Korkmaz dîyo:

''Eke ez şaş nêbîya serra 1974 yan zî 1973 bi. Ma lobîya otêle de meymanan reyde xoşebere kerdêne. Xoşebera ma de çekûyê 'kurdan û Kurdîstanî' zaf derbaz bîyêne. Nişka ra ciwanê 15-16 serrî vat: 'Apo mi gore ewro wina berzî ra qisey mekerê, ewro tîya de polîsî zaf ê. Na otêle yê babîyê min a û o zî ewnîyeno karê xo.' Dima ez musaya ke nameyê nê ciwanî Mahsum Korkmazî yo û a roje Necatî Gultekîno ke generalîye ra îstîfa kerdbi û MHPyî ra namzet bibi ekîpa xo reyde uca de yo.''

Mahsum Korkmaz û Mazlum Dogan têna na otêla Şeyhmus Korkmazo ke babîyê Mahsumî bi û 12ê Êlule de pê îşkenceyî kişîya, yewbîn nêdîbî. Mazlûm Doganî pê hîrê kîbrîtan 21ê Adara 1982î de Zîndanê Amedî de  vera zulmî sere wedarit. Ê rojan de teber de zî Mahsum Korkmazî xoverdayîşêk da destpêkerdene û 15ê Tebaxa 1984î de Dih de bi fermandarê 'guleyê verênî' û 28ê adare de Gabar de şehîd bi.

Partîya Karkeran a Kurdîstanî (PKK) Kongreya 3. ya 1986î de hewteyê mabênê 21-28ê adare seba vîrameyîşê Mazlûm Dogan û Mahsum Korkmazî sey 'Hewteyê Çêrîye' îlan kerd.