Polîtîkayê talankerdişî yê dewleta tirke vera berhem û cayanê tarîxîyan dewam kenê.Qezaya Sûrî û Baxçeyê Hewselî yê Amedî seba rantî ameyî akerdene û binê nameyê modernîzmî de şaristan de qirkerdişo sosyo-kulturel yeno kerdene. Xoverdayîşê xoîdarekerdişî ra dima 6 taxanê Sûrî de pê nameyê 'vurnayîşê şaristanî' tarîxêk yeno çinkerdene.
Mîmar Şerefxan Aydinî pare kerd ke şaristan yeno rijnayene û vat: ''Serranê 80an de Sûrî rê koçê pîlî ameyî kerdene coka nufusê Sûrî polîtîk o. Xora hayîya dewlete pê naye estbî. Coka dewlete mudaxleyê Sûrî kerd. 15 serranê peyênan de Sûr bi warê rantî. Ney zî vêşanîya dewlete û sermîyanan zêdînaye. Coka ganî pêro kerdişî hem hetê ekonomîk û hem zî hetê polîtîkî ra sey çinkerdişê vîrî bêrê dîyene.''
Aydinî vist vîrî ke verî zî Baxçeyê Hewselî ser o tay nîyetê rantî estbî la xoverdayîşê şarî verê nê nîyetan girewt. Aydinî vat: ''Baxçeyê Hewselî Lîsteya Mîrasê Kulturelî de yê. Eke verê ci nêro girewtene Bexçeyanê Hewselî de zî taxa Sen û Benî de zî talanê pîlî do bêrê kerdene. Sûr nika binê pawitişê UNESCOyî de yo la ganî warê bînî yê Amedî zî binê nê pawitişî de bibê. Eşkera bibi ke Tirkîya Sûrî ser o raporî waştî la Tirkîya raporê xeletî erşawitê. Coka UNESCO do heyetêk bierşawo şaristanî.''