NATO pê destê Tirkîya vera kurdan çeka kîmyewîye şuxilneno

Dr. Serbilind Dêrsimî ard ziwan ke welatê NATOyî Rûsya pê şuxilnayîşê çeka kîmyewîye sûcdar kenê la hêrişanê kîmyewîyan ê Tirkîya peygoş kenê. Dr. Dêrsimî na rewşe sey 'dirîtîye' pênase kerde.

Serbilind Dêrsimo ke mîyanê gerîlayan de doktorîye keno, derheqê hêrişanê îşxalî û hêrişanê kîmyewîyan ê dewleta tirke de ANFyî rê qisey kerd.

Qiseykerdişê Dr. Dêrsimî ra tay noqtayî wina yê:

''Par dewleta tirke hêrişanê 23ê Nîsane de ser nêkewtî, raştê xoverdayîş û têkoşînê embazan ameyî coka dest eşt metodanê bêexlaqan. Dewleta tirke nê prosesî de çekê kîmyewî yê qedexekerdeyî şuxilnayî. Rixmê ney zî embazanê ma tunelanê şerî de tedbîrê xo girewtî û hêrişî pûç kerdî. Xora dewleta tirke tay netîceyî vistî destî. La dima embazê ma pê tedbîranê xo heqê nê hêrişan ra ameyî. Coka dewleta tirke neçare mende ke xo apey bigêra.

Dewleta tirke nika zî pê pêro teknîkê xo, teyarayanê şerî, obusii helîkopter û ÎHAyan hêrişê îşxalî dayî destpêkerdene. La dewlete pê cewabê terz û taktîkanê neweyan ê gerîlayan şoq bîyî. Dewlete nê prosesê kilmî de tewr tay 200 leşkerê xo vînî kerdî. Axir dewleta tirke reyna verê xo da çekanê kîmyewîyan.

Dewlete pê çekanê kîmyewîyan embazanê ma dana bombayan ver. Embazanê ma pê tecrube û tedbîranê parî nê hêrişî pûç kerdî. Dewleta tirke do reyna nê hêrişan ra netîce megêra û no şer do bibo peynîya înan. 1993 de pê Peymana Cenevre çeka kîmyewîye amebî qedexekerdene. La reyna zî çeka kîmyewîye şuxilîyena. 1920 de vera Şêx Mehmûd Berzencîyî hetê Îngilîstanî ra, Terteleyê Dêrsimî de hetê dewleta tirke ra, 1988 de hetê Saddamî ra û serranê 90an de zî reyna hetê dewleta tirke çekê kîmyewî şuxilîyabî.

Destê dewleta tirke de yew çeka kîmyewîye est a ke pê qodê CSyî mîyanê cebilxaneyê înan de ya. Na çeke qedexekerde ya û vera peymananê mîyanneteweyîyan a. Dewleta tirke vera tunelanê ma gazê îsot şuxilnena ke no gaz cayêkê girewteyî de eşkeno merdiman bikişo. Reyna topê hawanî yê dewleta tirke zî sinifa çekanê kîmyewîyan de yê. Reyna par embazan ser o madeya bi nameyê Grînkrosî şuxilîyabî. No zî gazêko qedexekerde yo. Nê pêro destê ma de bi delîl û dîmenan est ê. Ma venga rayaumûmîya dinya danê ke wa vera Tirkîya têbigêrê. Ewro Amerîka, Fransa, Îngilîstan yanî welatê serekeyî yê NATOyî Rûsya pê şuxilnayîşê çeka kîmyewîye sûcdar kenê la hêrişanê kîmyewîyan ê Tirkîya peygoş kenê. Na dirîtî ya. NATO, bi rayîrê Tirkîya vera têgêrayîşê kurdan çeka kîmyewîyew şuxilneno.

Par PDKyî nêverda ke rêxistinî Başûr de şuxilnayîşê çeka kîmyewîye cibigêro. PDKyî nê merdimî destbend kerdî. Ma ewro reyna venga nê rêxistinan, doktoran, welatan ûsn. danê ke wa bêrê Başûr û nê hêrişanê kîmyewîyan cibigêrê û vera Tirkîya têbigêrê.

Îqtîdarê AKP-MHPyî weçînayîşê 2023yî ra verî pê hêrişan wazeno netîceyêke bigêro. La wa bizanîyo ke gerîlayî rayîr nêdanê hêrişan û her roje vera derban danê dişmenî ro. Wa her kes bizano ke PKK têgêrayîşêko nemexlûb o.''