Varto: Konseptê 5’ê Nîsane şikêno

Endamê Komîteya Karanê Teberî yê KCK’yî Serhed Varto’yî vat ke hêrişê hukmatê AKP-MHP’yî yê hemverê şarê Kurdî bi 5’ê Nîsane 2015 de bi tecrîdê serê Ocalanî dest pêkerd, la rixmê nê 4 serran de zî şaro Kurd payra yo û do bi grevanê vêşanîye ser bikewo.

Serhed Varto’yî vat “Beno ke netîceyê weçînitişan rengê polîtîkayan bewlî bikerê.    Naye ra ganî weçînitişî sey wareyêkê mucadeleyê demokratîkî bêrê dîyene û zaf muhîm o ke îqtîdarê AKP-MHP’yî bi nê hawayî bêro binfînayene.”

Endamê Komîteya Karanê Teberî yê KCK’yî Serhed Varto’yî derheqê krîzo sîyasî û ekonomî yê Tirkîya, weçînitişan, halê grevanê vêşanîye yê ke zîndanan de bi serkêşîya Leyla Guvene ameyê destpêkerdene, netîceyê polîtîkî yê hetê leşkerîyî ra vîndîkerdişê DAÎŞ’î û tesîrê nê îqtîdarê AKP-MHP’yî ser o ANF’yî rê qisey kerd.  

CAYO KE DEST PÊKERDO DE  PEYNÎ CI RÊ ANO

Varto’yî vat ke grevê vêşanîye hetê prosesê destpêkerdişê xo ra û senênîye ra xeylî muhîm ê û nê vatî:  “Hukmatê AKP-MHP’yî hêrişê xo yê hemverê şarê Kurdî 5’ê Nîsane de bi tecrîdê serê Rayberîye dayîdestpêkerdene. Nuqtaya destpêke ya hêrişanê qirkerdişî Îmrali bi. Ê ra dima bi hawayêkê zaf kesifî hemverê gerîla, wareyê cimatkî û sîyasetê demokratîkî de hêrişî virazîyayî. No eşkera yo bi serkewtişê xoverdayîşê grevê vêşanîye konsepto ke 5’ê Nîsane 2015 de amebi destpêkerdene do birijyo. No zaf zelal o. Naye ra na çalakî bi netîceyanê xo zaf muhîm û tarîxî ya. Bi şikitişê tecrîdê serê Rayberîye konseptê qirkerdişî zî do bişikîyo.”

XOVERDAYÎŞÊ KURDAN PAYAN SER O YO

Varto’yî wina dewam kerd: “Tirkîya wazena zere de bi viraştişê îttîfaqêkê faşîstî, teber de zî bi tasfîyerkerdişê Kurdan, bi îttîfaqanê teberî Têgêrayîşê Azadîye raste ra wedaro.   Waşt ke Rojawan de, Vakûr de û Başûr de heme destkewteyan raste ra wedaro. Mesela gama ke Tirkîya nê hêrişî dayî destpêkerdene Reqa, Dêrazor û Minbîc destê DAÎŞ’î de bî. Têkilîyê mîyanneteweyîyî yê Kurdan Rojawan de hende aver nêbî. Nika wareyêko zaf hîra gîrîyayo binê kontrolî û îttîfaqê zaf hîrayî ameyê viraştene. Vakûrê Kurdistanî de zî rixmê heme hêrişanê dewlete de Kurdî payan ser o yê.”

ÎTTÎFAQÊ AKP-MHP’YÎ BI ZORÎ VINDENO

Varto’yî dewamê qiseykerdişê xo de nê vatî: “Tirkîya waşt ke Rûsya, Îran û rejimê Sûrîye dir têkilî rono û Kurdan tasfîye bikero.  DYA û YE girewtî hemverê xo û krîzêko cidî ciwîyaye. Erebistanê Siûdî, Misir û welatanê Behrî dir amî hemverê yewbînan. A polîtîkaya ci ra zî netîceyêk nêvejîya. Nika resaya peynîya rayîrî. Eke nê sîyasetî de israr bêro kerdene eşkera yo ke do halê ci hîna bibo xirab. Ganî tîya ra tepîya tayê tercîhan bikero.  Problemê Idlîbî, S-400 û F-35’an werte de yo. Problemê aye yê Amerîka û Rûsya hewna hal nêbîyo. Ganî polîtîkaya xo ya Îranî de hendî qerarêk bido. Bi nê heme çîyan halo mewcûd nêeşkeno bêro domnayene. Seba naye ganî hendî qerar bido.”

NETÎCEYÊ WEÇÎNITIŞÎ DO BEWLÎ BIKERÊ

Varto’yî wina qisey kerd: “Eke weçînitiş hetê hêzanê demokrasî ra bi serkewtiş bêro ravêrtene reyêk do no vejîyo werte ke polîtîkayê mewcûdî yê Tirkîya bin kewyê û hêzanê îqtîdarî kerdo vîndî. Dima ra do hem zereyê AKP’yî de û hem zî zereyê MHP’yî de problemê zaf cidîyî vejîyê. Çunke sere ra hem AKP de û hem zî MHP de êyê ke hemverê nê îttîfaqî yê estê. Eslê xo de xora no îttîfaq sey konseptêkê dewlete ame viraştene. Eke ê nê weçînitişan ra netîce nêgêrê do xo mîyan de bikewê pê û yewbînan sûcdar bikerê. Bitaybetî Kurdistan de nê weçînitişan de ganî şarê ma bi hawayêkê xurtî îradeyê xo hemverê qeyûman û polîtîkayanê înkar û îmha yê dewlete ramojno, no do xo reyde netîceyanê muhîman bîyaro. Bi pêroyî nê weçînitişî de eke AKP û MHP bêrê peydefînayene qe nêbo do no tayê netîceyanê kilmwext û mîyanwextan xo reyde bîyaro.”

BINKEWTIŞÊ DAÎŞ’Î PEYDEFÎNAYÎŞÊ AKP’YÎ YO

Varto‘yî ard ziwan ke înan waşt bi DAÎŞ û organîzasyonanê radîkalan di çîyan bidê kerdene:

* Başûr de, Rojawan de û Vakûr de do mucadeleyê azadîye biameyêne tasfîyekerdene.

* Bingeyê Osmanîperwerîya newî de do Rojakewtena Mîyanêne ser o serdestîyêka cidîye awan bikerdêne.

Varto’yî vat: “Hemverê nê hêrişan de hêzê azadîye yê Rojawanî û Têgêrayîşê Azadîya Kurdan xo ver da, şexsê DAÎŞ’î de no şer hendî bi şerê mabênê Têgêrayîşê Azadîya Kurdan û AKP’yî. Naye ra AKP hende hêriş keno. Heta 2014 şerê Kobanê DAÎŞ’î bi nameyê AKP’yî şer kerd. Dimayo ke Kobanê de DAÎŞ bin kewt Tirkîya hendî raste rast dest bi hêrişan kerd. Peydefînayîşê DAÎŞ’î peydefînayîşê AKP’yî yo û çeteyê DAÎŞ’i tewr peynî Baxoz de bin kewt. Nê dir eleqedar bi eşkera aseno ke AKP hewto halêkê xeylî zorî mîyan. Binkewtişê DAÎŞ’î ame manaya peydefînayîşê AKP’yî.”

EKE AKP-MHP BÊRI ŞIKITENE DO DAÎŞ TAM BIQEDÎYO

Varto’yî dewam de nê vatî:  “Eke îttîfaqê AKP-MHP’yî bêro şikitene o wext DAÎŞ tena do hetê leşkerîyî ra nê hetê îdeolojîk, kulturkî û ekonomîkî ra zî bêro şikitene. Çîyo ke esas derbe bido DAÎŞ’î ro no yo.  Têgêrayîşanê Îslamî sîyasîyî de di beşî vejênê vernî: oyo yewin mutedîl o û yo dîyin zî radîkal o. Nînan ra AKP û têgêrayîşê sey Îxwanî beşê yewinî temsîl kerdêne, DAÎŞ û El Nûsra zî beşê dîyinî. Têgêrayîşê Azadîya Kurdan Vakûr de, Rojakewtene de, Başûr de û Rojawan de nê her di beşî zî bin fînayî. Nezdê hetgêranê înan de vîndîkerdişê her diyan zî bi sebebê şikitişê xeyalî.”

GANÎ HÊZÊ DEMOKRATÎKÎ BÊRÊ PAŞTÎDAYENE

Varto’yî vat, “Polîtîkayê hêzanê rojawanijan bihêzkerdişê demokrasîyî ra vêrşêr seba menfaatan a û wazena ke xo rê hemkaran virazo. Na babete de welatê rojawanijî samîmî nêyê. Seba naye zî gama ke newe ra dîzaynêk dîyeno Rojakewtena Mîyanêne ganî hêê demokratîkî bêrê paştîdayene, no mucadeleyê hemverê DAÎŞ’î de şertanê tewr muhîman ra yew o.”

BÊ HÊZANÊ DEMOKRATÎKAN NÊBENO

Varto’yî nê ardî ziwan:  “Her çende Sûrîye de hewna çaresereyêka tame  nêamîya dîyene zî beno ke bibê wayîrê astêk Qewimîyayîşanê heta ewroyî ramot ke heme cehdê ke zereyê înan de QSD û îdareyê Vakûr-Rojakewtene ca nêgênê netîceyêk nêgênê.  Eslê xo de êyê ke nê karan rayra benê, înan zî na rastîye xeylî rind zanayêne. Nê hêzî hem prosesê Soçî, Astana û hem zî prsosesê Cenevre de bî, înan nê hîna zaf sey manewrayê sîyasîye û mucadeleyê taktîkî wendî.   Sey netîce gama ma qalê problemê Sûrîye kenê û  yan zî qalê çareserkerdişê nê problemî kenê qetî do hêzê Vakûr-Roakewtena Sûrîye zereyê prosesî de cayê xo bigîrê. Beno ke hemver de ca bigîro, beno ke kîşte de, yan zî mîyanê têkilî û xîlafêk de bo, la teqez do cayê xo bigêro.”

KOALÎSYON MUHAKEMEKERDIŞÊ DAİŞ’ÎYAN RA MESULDAR O.

Varto’yî qiseykerdişê xo bi nê vatişan qedîna:  “Meseleyê çeteyanê DAÎŞ’î merheleyêk ra dima bi meseleyêko mîyanneteweyî, DAÎŞ hetê her kesî ra sey organîzasyonêkê terorî yo mîyanneteweyî yeno zanayene tena problemê Vakûr-Rojakewtena Sûrîye nêyo. Hêzê mîyanneteweyî zî perçeyêkê şerî yê QSD’yî yê. Meseleyê DAÎŞ’îyan ê tepişteyan, tirêm do kamca bêrê muhakemekerdene, ganî îdareyê Vakûr-Rojakewtena Sûrîye dir nê ser o têkilî roonîyo  Sazî û hêzê mîyanneteweyîyî ganî mesuldarîya malî, asayîş, muhakemekerdiş û huqûqî bica bîyarê.”