Dewleta tirke 100 serrê xo pey de verdayî. Mîyanê nê se serran de zî dewleta tirke qetî polîtîkaya xo ya şer û qirkerdişî ra fek vera nêda. Zanîngehê Zurichî ra tarîxnas, cigêrayox-nuştox Dr. Toros Korkmazî babete ANFyî rê ercnaye.

Toros Korkmazî dîyar kerd ke dewleta tirke mîrasê Osmanîyan ser o awan bîya û seba şaran û bawerîyan dewamê qirkerdişî yo. Korkmazî îfade kerd ke dewleta tirke qirkerdişê wextê Osmanîyan rê zî dewam kerdo. Korkmazî vat: ''Asîmîlasyon, yew tîpkerdişî û neteweperestîya tirkan îdeolojîya fermî ya komara Tirkîya yê. Dewleta Osmanîyan nasnameyê misilmanîye xo rê esas kerdêne. Dewleta tirke de sentezê 'tirk-îslamî' vejîya werte. Yanî dewleta tirke înkarê kurdan û neteweyanê bînan ser o ronîyaya.''

Korkmazî da zanayene ke rayîrê afernayîşê têkilîya pozîtîfe ya dewleta tirkan a bi kurdan newe ra ronayîşê masaya haştîye yo. Korkmazî vat: ''Seba ney zî ganî dewlete Abdullah Ocalanî de têkilîye viraza, sîyasetmedarê kurdî yê tepişteyî vera bidîyê, qeyûmî nêrê tayînkerdene û heqê kurdan bêrê dayene. La heyf ke rejîmo nikayên herinda ke nînan bikero bi îtîfaqê HUDA-PARî-Hîzbullahî plan keno ke kurdan parçe bikero. Îqtîdar Rojawanî dano bombayan ver û beno sebebê mergê bi hezaran kesan.

Bi taybetî nê 20 serranê peyênan de dewleta tirke her babeta heqanê merdiman û demokrasî de apey kewta. Referandumê 2017î ra dima zî dewleta tirke derbazê rejîmê yewcamêrdî bîye. Sûnî-Îslamî ra ber pêro bawerîyî binê teda de yê. Laîkîya Tirkîya zî binê tehlukeyî de ya. Dewleta tirke serranê peyênan de seba pêro herême bîya tehluke. Heta ke AKP-MHP îqtîdar de bibo zî dewletê cîranî do xo nêzdîyê Tirkîya nêkerê.''