HDPyî verpawitişê xo de bale ante bêhuqûqîye ser

HDPyî derheqê verpawitişê xo yo ke teqdîmê Mehkemeya Qanûnê Bingeyî kerd de eşkerayîye daye. Eşkerayîye de ame vatene ke na dewayêka meşrû nîya, îqtîdar wazeno pê na dewa emrê xo derg bikero.

Komîsyonê Huqûq û Heqanê Merdiman ê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP)  derheqê verpawitişê xo yo ke teqdîmê Mehkemeya Qanûnê Bingeyî (AYM) kerd de banê merkezê partîye de kombîyayîşê çapemenîye kerde.

Hetkarê Hemserekan ê Pêroyîyan êHDPyî Umît Dede, Avûkata Komîsyonê Huqûqî Mavîşe Aydin, Endamê Meclîsê Partîye Avûkat Dogan Erbaş û wekîlanê huqûqnasan ê partîye ra Mehmet Tiryakî tewrê kombîyayîşî bîyî.

Avûkate Mavîşe Aydina ke kombîyayîş de qisey kerd ard ziwan ke înan verpawitoxê hendê 173 pelan teqdîmê Mehkemeya Qanûnê Bingeyî kerd û vat: ''Nizdê 4 mengan o ma pîya bi huquqnas û akademîsyananê muhîman derheqê dewaya qefilnayîşî de gurîyayî û vera qefilnayîşî verpawitişê xo amade kerd.''

Dima ra Hetkarê Hemserekan ê Pêroyîyan ê HDPyî Umît Dedeyî  derheqê verpawitişî de qisey kerd. Dedeyî ard ziwan ke na dewaya verêne nîya verî zî derheqê partîyanê sîyasîyan de qerarê qefilnayîşî ameyî girewtene û vat: ''Ma verî vist virî ke goreyê madeyê 102. yê qanûnê partîyanê sîyasîyan ganî verê dewayê qefilnayîşî partîya ma biameyêne hîşyarkerdene ke ma rê hîşyarî nêame. Coka ganî na dewa nêameyêne akerdene. Derheqê 451 kesan de qedexeyê sîyasetî yeno waştene û vatiş û kerdişê înan semedê qefilnayîşê partîye sey  deliş yenê mojnayene. 69 kesan rê qedexeyo sîyasî nêro waştene zî partî înan ra sey berpirsîyare yena tepiştene.''

Dedeyî vat: ''Ganî AYM verî madeyan bigîro dest û tesbît bikero ke ê goreyê Qanûnê Bingeyî yê ya nê. Bado ke qerarê nê girewt hema derheqê îdîanemeyî de qerar bigîro. Madeyê 82. madeyêko problemin o ke semedê qefilnayîşê xeylêk partîyan ameyo şuxulnayene. Qerarê ke huqûqê zereyî û mîyanneteweyî binpay kenê estê. Semedê betalkerdişê nê qanûnan xeylêk raporî ameyî amadekerdene. Qerarê dewaya Demîrtaş Tirkîya yê Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa (MHME) de bale ameya naye ser antene û qerarê wedaritişê nê madeyî ameyo girewtene.''

Umît Dedeyî wina dewam kerd: ''Geroyê qanûnî eke dadger prosesê cipersayîşî de cipersayîş rayra berdo nêeşkeno tewrê muhakemekerdişî bibo. Coka Îrfan Fîdan hetê qanûnî ra mumkun nîyo ke bieşko tewrê na dewa bibo. AYM ganî verê derheqê naye de qerarêk bigîro. Heta nika dewayanê qefilnayîşê partîyanê sîyasîyan de muracatê şexsî nêameyêne girewtene. Reya verêne AYMyî muracatê şexsîyî girewtî û dewa ameye akerdene. AYM ganî naye ser o zî vindero. Cipersayîşê derehqê 451 embazanê ma nêeşkenê bibê delîlê qefilnayîşê dewa. Çîyo winayên ramojneno ke mehkemeyî xoser nîyê. Ganî AYM verî nê babetan bîgiro dest.''

Dedeyî vat: ''Nê merhaleyan de ma cewabê heme îdîanemeyî nêda. Badê  ciperasyîşî hetê Serdozgerîya Komare ya  Mehkemeya Berze ra  mutalaa do bêro dayene.  Ma o wext pawitişê xo danê.  Xora ma pawenê ke verê mutalaa dewa do bêro betalkerdene. Goreyê AYMyî û pêkerdişanê mîyanneteweyî partîye sîyasîyî gerîyayî binê asayîşî. Dewaya qefilnayîşî qanûnî  û meşrû nîya. Ma cehd kerd ke naye bîyarê ziwan.

Ma tewr zaf zî muhîmîya rolê HDPyî ser vindertî ke meseleya kurdî de tim rolê xo ano ca. Xora tewr zaf zî rîyê nê waştişan ra qefilnayîşê ci yeno waştene. Cehdkerdişê HDPyî yê semedê çarekerdişî yê wextê prosesê çareserî û badê ci ganî çirey mebê sebebê muhakemekerdişî. Qanûnê 6551î verê naye de asteng o. Îqtîdar 5 serrî yo pê destê hukmî vera HDPyî operasyonan keno. Pawitişê xo de ma bale ante naye zî ser. Na dewayêka meşrû nîya îqtîdar wazeno pê na dewa emrê xo derg bikero. Ma qerarê MHME yê derheqê DTPyî zî teqdîmê AYMyî kerd. Ganî verê mutalaaya dozgerî muhakemekerdişê HDPyî bêro vindarnayene. Ma pê bawer ê ke AYM do wina yew qerar bigîro.''