IPPNW: Ganî Garê de cigêrayîş bêro kerdene

Karayilanî dabi eşnawitene ke artêşa tirke Garê de çeka kîmyewîye şuxulnaye. Nayî ser o Temsîlkara IPPNWyî ya Tirkîya Dr. Gîsele Pentekera ke ANFyî rê qisey kerd vat: ''Seba ke rêçî bêrê tesbîtkerdene ganî herême de cigêrayîş bêro kerdene.''

Badê operasyonê îşxalî yê artêşa tirke yê vera Garê yo ke mabênê tarîxanê 10-13 sibate ya 2021î de ame kerdene, Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKKyî Murat Karayilanî ke Stêrk TVyî rê qisey kerd dabi zanayene ke dewleta tirke Garê de gazo kîmyewî şuxulna û qirkerdiş kerd. Dima ra zî dîmenê ke bado ke gerîlayan herême reyna girewte binê kontrolî antî de maskeyê gazî ameybî vînayene.

Hêrişê îşxalî de 13 leşkerê tirkî yê esîrî zî merdî. Badê hêrişî Wezîrê Pawitişî yê Tirkîya Akarî ke Meclîs de qisey kerd ard ziwan ke  ''têna gazê hesiran ameyo şuxulnayene'' xora no vatiş sey îtîrafê şuxulnayîşê gazê kîmyewîyî bi. Rêxistina Qedexekerdişê Çekan ê Kîmyewîyan (OPCW) ya ke Tirkîya zî 1997î ra nata pabesteyê ci ya şuxulnayîşê her tewir gazanê ke madeyê kîmyewîyî tede yo vera sey magara cayanê qefilnayena qedexe keno.

Temsîlkara Doktorê Vernîgirewtişê Şeranê Atomî (IPPNW) ya Tirkîya Dr. Gisele Penteker ke derheqê babete de persê ANFyî cewab kerdî ard ziwan ke semedê îspatkerdişê şuxulnayîşê gazê kîmyewîyî dîmen û fotografê qîm nêkene ganî cayê pêkewtişî de heyeto pîspor cêgêrayîş bikero.

Pentekere vat: ''Ma reyna Sûrîye de dîye ke îspatkeridşê gazê kîmyewîyî zaf zehmet o. Pê fotografan têna çew eşkeno texmîn bikero. Pîsporê Neteweyanê Yewbîyayeyan şirê herême nayî îspat bikerî zî demê cezakerdişê sûcdaran zaf zehmet o. Çunku zaf rey şuxulnayîşê gazê kîmyewîyî beno qûrbanê sîyasetî.''

Dr. Pantekere bale ante ser ke rixmo ke Tirkîya endama NATO ya destê artêşa ci de beno ke çeka kîmyewîye bibo û  îfade kerd ke welatê rohelatî hemparê sûcê sîyasetê qirkerdişî yê  îqtîdarê AKP-MHPyî yê vera kurdan ê.

Pantekere vat: ''Şero peyên ê artêşa tirke yê vera kurdan de şuxulnayîşê gazê kîmyewîyî nêro îspatkerdene zî Tirkîya seba ke herra ke zereyê sînorê Sûrîye û Iraqî de ya îşxal kerde huqûqê mîyanneteweyî binpay kerd ke no goreyê ganûnanê ke dinya qebûl kerdî, sûc o. Welatê rojhelatî hemparê nê sûcî yê.''

Nê mabênî de badê qiseykerdişê Karayilanî yê ''Ganî dezgehê mîyanneteweyî bêrê herême de semedê gazê kîmyewîyî cigêrayîş bikerê'' ANFyî 24ê sibate ya 2021î de Merkezê Çapemenîye yê OPCWyî rê bi rayîrê e-posta persê ''Şima do derheqê Tirkîya hêrişê vera Garê de gaz şuxulna de cigêrayîşêk bikerê?'' persa la hema no pers nêameyo cewabkerdene.

Xora tekîlîyê leyminî yê OPCWyî û dewleta tirke serra 2019î de badê hêrişê îşxalî yê dewleta tirke yê vera Girê Sipî û Serêkanîye vejîyaybî werte. Rojanê ke eşkerayîyî ameyêne dayene ke Tirkîya hêrişan de gazê kîmyewîyî şuxulnayo de eşkera bibi ke Sersefîrê  Laheyî yê Tirkîya Şaban Dîşlîyî 30 hezar euro bexş dayo OPCWyî .