Konferansê Cinîyan ê Êzidîyan ra seba Şingalî vengdayîş

Peynînameyê Konferansê Cinîyan ê Êzidîyan de bi 15 madeyan ame vengdayene ke wa seba vergirewtişê qirkerdişanê vera êzidîyan her kes wezîfeyê xo bîyaro ca.

Parlamenteyê Ewropa yê Bruksel de hetê dezgehanê cinîyan ê êzdinîyan ra konferanê di rojan ame organîzekerdene. Konferans de qala qirkerdişanê vera êzidîyan de ame kerdene. Bitaybetî Fermanê 74. yo ke çeteyanê DAÎŞî 2014 de kerd nê ser o ame qiseykerdene. Derheqê înşayê Îdareyê Xoserî, statuyê Şingalî û peyseragêrayîşan de ame qiseykerdene.

Konferans de  veng dîya Neteweyanê Yewbîyayeyan û Mehkemeya Sûcanê Şerî ya Mîyanneteweyî ya Laheyî ke wa trajedîya ke êzidîyî ciwîyayî sey qirkerdişî pênas bikerê û semedê asayîşê êzidîyan û pawitişê heqanê cinîyan, estbîyayîşê kulturkî cade lazebez çîyêk bikerê.

Peynînameyê konferansî de derheqê qirkerdişê 2014î de nê ameyî vatene: ''Bi hezaran serran o ke cinîyê êzidîyan Kurdsîtan û Rojhelatê Mîyanênî de kultur, ziwan û nasnamseyê êzidîyan pawenê. Cinîyê êzidîyan vîr, bawerî û nasnameyê êzidîyan pawenê.  Qirkerdiş û qirkerdişê vera cinîyan pîya ameyî kerdene. No zî mojneno ke komelê êzidîyan binê tehlukeyê pîlî de yo. Ewro hema zî welatanê cîya cîyayan de  cinîyê êzidîyan bazaran de sey koleyan yenê rotene. Iraq û Îdareyê Herême Kurdîstanî zî berpirsîyarê qirkerdişî yê.''

Konferans de seba ke Şingal de verê qirkerdişan bêro girewtene nê qerarî ameyî girewtene:

1-Hêrişê vera êzidîyan hetê Neteweyanê Yewbîyayeyan, Parlamentoyê Ewropa û xeylêk meclîsanê neteweyîyan ra sey qirkerdişî qebulkerdene. Ma veng danê dezgehanê mîyanteweyî yê bînan zî wa nê qerarî bîgêrê. Reyna welatanê ke qirkerdiş pênas kerdo wa wezîfeyanê xo bîyarî ca. Seba ke cinîyê ke hema  destê çeteyan de bêrê veradayene û şaro ke erdê xo ra vejîyayo peyser bigêro a ganî nê dezgehî wezîfeyê xo bîyarî ca.

2. Wa veng bidîyo PDKyî ke wa verê şarê Şingalî de yo ke agêreno herra xo,astengîyan mevejo. Ma veng danê heme hêzanê mîyannetweyî ke wa her hetî ra paştî bidê Şigalî ke kampî mayînan ra bêrê pakerdene û bajar newera bêro înşakerdene.

3. Sere de Tirkîya de welatê ke Paştî danê DAÎŞî nînê muhakemekerdene û no zî verê hêrişanê bînan akeno. Raporê YJCyî yê 2022yî yo ke derheqê na babete ame hazirkerdene muhîm o.

4.   Konferans welatê ke Fermanê 74ine sey qirkerdişî pênas kerd, selam keno û  veng dano ke bi rayîrê sîyaset, dîplomasî û huqûqî wa verê hêrişanê dewleta tirke bêro vindarnayene.

5.  Konferans veng dano Neteweyanê Yewbîyayeyan û Parlamentoyê Ewropa ke wa hêrişê ke 2014 de û dima ra vera êzidîyan ameyî kerdene wa nînan ser vinderê û berpirsîyaranê qirkerdişê vera êzidîyan muhakeme bikerê.

6.  Konferans veng dano ke wa Pêkerdişê 9ê Teşrîna Verêne  yo ke sey dewamê konseptê îmhakeridşê êzidîyan û qirkerdişê vera cinîyan ame hazirkerdene, bêro betalkerdene. Çareserî bi rêxistinanê êzidîyan ê Şingalî û dezgehanê ci beno.

7. Konferans veng dano Neteweyanê Yewbîyayeyan û Komîsyonê Cinîyan ê Yewîya Ewropa ke wa welatê ke tede tîcaretê cinîyan û domananê kênayan ê êzidîyan yeno kerdene, bêrê tesbîtkerdene û derheqê înan de cipersayîşo taybet bêro destpêkerdene.

8. Konferans veng dano Parlamentoyê Ewropa ke wa 3ê Tebaxe sey roja feminisîdî ya vera cinîyan qebul bikero.

9. Konferans veng dano welatanê ke qirkerdişê vera êzidîyan  sey fermî qebul kerdo, wa berpirsîyarîya xo bîyarê ca  ke wa êzidîyî mîyanê sînorê Iraqî de qederê xo bi xo tayîn bikerê.

10. Seba ke êzidîyî her warî de biasayîşî biciwîyê wa binawanîyê ke 2014 de xesar dîyo bêrê newekerdene.

11. Konferansî veng da ke seba ke êzidîyê ke kampanê Başûrê Kurdîstanî de sey esîran yenê tepiştene wa agêrê herra xo ganî PDK tehdîtan û zextan caverdo û verê agêrayîşê şarê Şingalî abikero.

12. Konferans veng dano ka wa firdayîşê teyarayanê şerî yê serê Şingalî bêro qedexekerdene û hêrişê droneyanê çekdaran ê vera sîvîlan bîgêrê binê kontrolî û bêrê vindarnayene.

13. Konferans veng dano ke  wa polîtîkaya ke têkoşînê azadîye yê şarê Kurdîstanî sey 'alîyetanê terorî' ramojnena bêro caverdayene.

14. Konferans veng dano UNESCOyî ke wa kultur û tarîxê êzidîyan sey Mîrasê Dinya qebul bikero û semedê pawitişê ci xebatan bikero.

15. Konferans veng dano ke wa bawerîya êzidîyan sere de Iraq de heme dinya de sey fermî bêro qebulkerdene.