Cizîre de 14ê kanûna 2015î de qedexeyê tebervejîyayîşî ame îlankerdene û qedexeyî 79 rojan dewam kerd. Şarê Cizîre 79 rojan maruzê qirkerdişêkê bêrehmî bi. Nê qirkerdişî de bodrumê yewînî de 31, bodrumê diyînî de 62 û bodrumê hîrêyînî de 50 kesî ameyî qirkerdene. Nê bodruman û dormeyê ci ra 177 pêlekê cenazayan kirişîyayî. Cizîre de yewê ci dergûş 41 domanî ameyî qirkerdene. Yeno texmînkerdene ke Cizîre de tewr tay 300 kesî ameyî qetilkerdene. Nînan ra têna nasnameyê 262 cenazayan ameyî tesbîtkerdene.

Wezîrê Karanê Zereyî yê ê çaxî Efkan Alayî 11ê sibata 2015î de roja 59. ya qedexeyî de pare kerd ke Cizîre de falîyetê operasyonelî qedîyayî. La qedexeyî 20 rojan dewam kerd û nê rojan de hêzanê dewlete keyeyî talan kerdî, dês û beran ra nuşteyê nîjadperest, dişmenwarî, cînsîyî nuştî.

Faîl dewlet a

Rixmê xîretanê rêxistinanê heqanê merdiman, wekîlanê HDPyî, delîlan, muracatanê seba Mehkemeya Heqanê Merdiman a Ewropa (MHME), pêvînayîşan zî Cizîre de qirkerdişî dewam kerd. No zî mojneno ke bira nê qirkerdişî hetê dewlete/hukmatî ra dîyaye.

Pêro dezgeh, sazgeh û rêxistinanê dewlete zî paştî daye nê qirkerdişî. No tewir zî parçeyêkê na bira dewlete bi.

Êlula 2014î de dima ke 'Planê Çinkerdişî' yê Dayîreyê Plananê Stratejî yê Serfermandarîya dewlete eşkera bi bira nê qirkerdişî zî vejîyaye werte. Goreyê planî şar pê zorî do bidîyo koçkerdene, tax û kuçeyan de kalekol û qereqolî do bivirazîyê, şaristanê kurdan do bigêrîyê binê ablûqa, operasyonî do bêrê kerdene. Seba ke verê xeberan bêro girewtene Med Nûçê, , Stêrk TV, Newroz TV, DÎHA, Ozgür Gun TV do bêrê qefilnayene,  îdareyê ceyran û awe do binê kontrolê selahîyetdarê operasyonî de bibê.

Bodrumê wehşetî

Qedexeyê tebervejîyayîşî ra dima keye, ban û kargehî dîyayî bombayan ver û tewr tay 100 hezar kesan koç kerd.

Roja 41. ya qedexeyî  22ê çeleyê 2016î ra dima Cizîre de qirkerdişê komkî dest pêkerd. Wehşete Bodrumî 23ê çeleyê 2016î de bîyî rojdem. Taxanê Cûdî û Sûrî yê Cizîre de 3 bodruman ra 23ê ci domanî 177 cenazayî ameyî vetene.Nê 3 bodrumî yewbînan ra qasê 200-250 metre dûrî bîyî.

Heyetê HDPyî qedexeyî ra dima 4ê adara 2016î de bodruman de cigêrayîşî kerdî. Goreyê cigêrayîşan bodruman de xeylêk guleyî estbî, esteyê domanan estbî û ame tesbîtkerdene ke wehşet de bombayî û madeyê kîmyewîyî şuxilîyayî.

Bodrumê Wehşetî yo Yewîn

23ê çeleyî de taxa Cûdîyî de bodrumê bînayêka 5 qatine netîceya hêrişê hawanan de qijîyabi û tede 2 kesî merdî û xeylêk birîndarî estbî. Wekîlê HDPyî Faysal Sariyildizî twitterî ra na agahîye daye. La hêzanê dewlete hêrişê xo kerdî giranêr, bîna girewte binê ablûqa. Dewlete nêverda ke a bîna ra kes weş û war vejîyo teber.

29ê çeleyî rojnameger Rohat Aktaş û Endamê Meclîsê Partî yê DBPyî Mehmet Yavuzelî fotografê ê kesanê ke bodrum de têşanî û vêşanî ra bêhal bibî Faysal Sariyildizî rê erşawitî. Nê kesî bi temamî 31 kesî bîyî. Nê kesan 29ê çeleyî de da zanayene ke hêzê dewlete nêzdîyê înan bîyî û qiseykerdişê înan eşnawîyeno. Nê 31 kesan ra 6 kesî verî ameyî qetilkerdene.

Masaya Krîzî û Koordînasyonî  30ê çeleyî de ambulansî erşawitî nêzdîyê bîna. Ambulansî pabeyê tesdîqê Masa bîyî. A hele bomba û guleyî erzîyayî bîna. Êyê ke bodrum de bîyî veng û qîrayîşê înan eşnawîyêne. Nînan vatêne: ''Guleyî erzîyenê ma, bomba erzîyaye. Ma do bikişîyê, hetkarî bikerê.''

A hele Yavuzelî û Merale Daniş Beştaş pê telefonî qisey kerdêne. Vengê qirkerdişî wina ameyî qeydkerdene. Wextê nê hêrişî de birîndaran ra Sultane Irmak wexto ke bîna ra şîyêne ambulans ameye qetilkerdene. Bi nê hawayî a bîna de 7 kesî ameyî qetilkerdene.

Seba ke birîndar û cenazayî bêrê girewtene heyetê 10 cinîyan pê alaya sipîye ver bi a bîna şi la nê cinîyî ameyî destbendkerdene.

Hemserekê HDPyî Selahattîn Demîrtaşî 3ê sibate de Mêrdînî ra da zanayene ke ê wazenê şorê a bîna û birîndaran bigêrê. La cewabêk nêdîya waştişê Demîrtaşî. Binê hawayî ê bodrumî ra kesêk zî nêxelisîya.

Bodrumê Wehşetî yo Diyîn

Bodrumê Wehşetî yo Diyîn taxa Cûdîyî de kuçeyê Narîne de bînaya bi hûmara 6. bi. Hemserekê Meclîsê Şarî yê Cizîre Mehmet Tunçî 4ê sibate de Ozgur Gun TVyî reyde pare kerd ke bodrumê bîna de 62 kesî estê. Tunçî wina qala bodrumî kerde: ''Nika tîya sey Otêla Madimakî ya. Şewat vejîya. Dû bi temamî zere girewto. Cor de zî şewatêko pîl esto. Ez venga pêro merdimîye dana ke wa îtfaîya bêra. Tîya de domanî û merdimê birîndarî estê. Ê do bivêşê. Şewat pê hewan, bomba, tankan vejîya.''

Tunçî 5ê sibate de zî Med Nûçe reyde qisey kerd û vat: ''Tîya de çekê konvensîyonel û lawî şuxilîyenê. 9 kesî vêşayî û merdî. Ez zanena ke siba AKP do bi lezî nê cenazayan defin bikero. Ez pê bawer a ke tîya de çekê qedexekerdeyî şuxilîyayî. Rî û destê mi zî bi temamî vêşayî. Ez venga Neteweyanê Yewbîyayeyan û merdimîye dana ke ganî tîya de cigêrayîşan bikerê. Ê tîya de qestî ra bodruman kenê hedef. Nika tîya de 28-29 birîndarî estê û 9 zî cenaza estê. Ekrem Sogulgen û Mehmet Aslan nê doman ê û rîyê înan vêşayî. Ez 60 rojan ra nata vana. Erey nîyo beno ke nê merdimî eşkenê bixelisê. Nika Cizîre de beno ke 100 kesî binê bodruman de mendî. Nê merdimî vera merg û wextî şer kenê.''

6ê sibate Walîtîya Şirnexî îdîa kerd ke 'terorîstanê ke remayî bîna daye adirî ver.'

7ê sibate de Mehmet Tunç reya peyêne Med Nûçe rê qisey kerd û cewab da îdîayan.

Heman roje bîna de teqayîşêko bişîdet qewimîya. TRTyî a şewe xebera '60 terorîstî ameyî pasîfîzekerdene' daye. Wextêkî ra dima na xebere wedarîyaye.

8ê sibate goreyê TRTyî 30 goreyê Walîtî û serfermandarîya dewlete zî 10 kesî bîna de merdî. La bîna ra 10 ra zêdêr cenazayî vejîyayî. HDPyî aqîbetê ê cenazayan ê bînan persa la no pers zî bêcewab mend. 9 û 10ê çeleyî de 39 cenazayî ameyî berdene bi Nêweşxaneyê Dewlete yê Cizîrî.

Bodrumê Wehşetî yo Hîrêyîn

Bodrumo hîreyîn kuçeyê Akdenîzî yê taxa Sûrî de bi.  Hemsereka verêne ya HDPyî ya Mîlasî Derya Koç ÎMCyî reyde pare kerd ke ê 3 rojan ra nata bodrum de yê û hêzanê dewlete benzîn eşt zereyê bîna. Koçe îfade kerd ke benzînî ra semed şewat vejîya û 20-25 kesî vejîyayî qata corine. Dîya zanayene ke bîna de tewr tay 50 kesî estê. Emele Ayhan û Firat Malgazî 10ê sibate de Masaya Enformasyonî ya HDPyî reyde têkilîye naye ro. Malgazî vat: ''Gaz erzîyeno zere ma nêeşkenê nefes bigêrê. Ma bîyê şahîdê ci ke merdimî ameyî vêşnayene. Eke ma nêeşkê tîya ra vejîyê ê do ma înfaz bikerê.''

Derya Koç zî Med Nûçe rê nê agahîyî dayî: ''Cêr de 20 embazê ma estbî. Benzîn erzîya înan ser û nê embazê ma ameyî vêşnayene. Ma qîrayîşê înan eşnawit.Wexto ke ma cor de bîyî pê doçka, bomba û hawanan înan hêrişê ma kerd. Ma tîya de 25 embaz ê. Tayê înan birîndar ê. Hema zî hêrişê vera bîna dewam kenê. Saete 8.00 de dest pêkerd, saetêke û nêm ra nata embazê ma vêşenê. Ma veng danê ke hînî nê vengê çekan bêrê qedînayene.''

11ê sibate de cenazaya Derya Koç ameye berdene bi depoyê Mudirîya Gumrukê Haburî.

Cinîyêka ke ê bodrumê hîrêyînî ra weş û war xelisîyaye wina qala wehşetî kerde: ''Roja çarşemeyî embazê ma ameyî qetilkerdene. Leşkeran guleyê lawî eşt bodrumî. Ma waştêne Orhan Tunç wa bixêliso.Çunke dergûşê ci 15 roje bi. Leşkeran pê şîşeyanê petan benzîn eşt bodrum. Ma pêro sivîl bîyî. Ma tersayêne û qisey nêkerdêne. Çunke leşkerî nêzdîyê ma bibî.''

Şahîdêkê bînî zî wina vatêne: ''Embazêkî mi ra vat Faysal Sairyildizî ambulans waşt û ambulansî 7ê şanî de do bêrê. Dima ame vatene ke ambulansî serê sibayî saete 9 de bêrê. Serê sibayî paletan dormeyê ma girewt. Ma vat ke ma sivîl ê. Embazî şîyî la ez nêşîya. Ma şîyî qata diyîne. Teberî ra vengê guleyan ameyêne. Embazê ke şîbî teber ameyî kiştene. Dima vengê bombayan ameyî. A hele saete 9 bîye. Ambulansî nêameyî. Saete 9 de ma ameyî qirkerdene. Vengê leşkeran ameyêne înan vatêne 'Keye de 299, camîde zî yew cenazayî estê.' ''

Wezîrê Karanê Zereyî yê ê çaxî Efkan Alayî 11ê sibata 2015î de roja 59. ya qedexeyî de pare kerd ke Cizîre de falîyetê operasyonelî qedîyayî. La qedexeyî 20 rojan dewam kerd û nê rojan de hêzanê dewlete keyeyî talan kerdî, dês û beran ra nuşteyê nîjadperest, dişmenwarî, cînsîyî nuştî. Nê faelîyetê operasyonelî Cizîre de 5 serran ra nata dewam kenê.

Vîro kolektîf ê kurdan ser kewt

Cizîre de erjê merdimîye, heqê ciwîyayîş, heqê xoresnayîşê xizmetê weşîye ameyî binpaykerdene. Cizîre de polîtîkaya qirkerdiş û hêrişî ameye caardene. Dewlete wazena nê qirkerdişî bida vîrakerdene û çin bikera. Şarê Cizîre vera naye seba ke vîrê xo bipawo xo ver dano.