22 ciwananê ke 26-27ê teşrîna peyêne ya 1978î de dewa Fîsî ya qezaya Licê ya Amedî de keyeyêk de bi hawayêkê nimiteyî ameyî pêser, têna seba Kurdîstanî nê seba pêro Rojhelatê Mîyanênî verê vurîyayîşanê pîlan akerd. Nê ciwanan wexto ke bire daye ke Partîya Karkeranê Kurdîstanî (PKK) awan bikerê rayîro tewr girîng ê têkoşînî zî viraşt. Şorişo ke do rijîyayîşê Kurdîstanî vindarno, verê berî de bi.

Zafê nê ciwananê ke nameyê înan sey ronayoxanê PKKyî tarîx de ca girewt, Anqara de zanîngehan de wendêne. Oyo ke sey miqnatiş nê ciwanî ardî têkişt, Abdullah Ocalan bi.Coka wextêkê dergî nameyê ey sey 'Apo'zanîya. Tesbîto verên ê nê têgêrayîşî wina bi: 'Kurdîstan kolonî yo.'

O çax dinya de krîzê sîyasî û ekonomîkî estbî. Heman serran de Vakurê Kurdîstan de bêvengîya serranê 1930-60an dewam kerdêne. Parçeyê bînî yê Kurdîstanî xebera înan yewbînan ra çinbî û bi taybetî binkewtişê Başûrê Kurdîstanî yê 1975î ra dima kurdî hînî xo ra şîbî.

PKK yew sentezê rojhelat-rojawanî yo

Dewêka qije ya Kurdîstanî de Fîs de komêke rayberîya Abdullah Ocalanî de vera tarîtîya Kurdîstanî têgêraye.Wezîfeyê zehmetî, rojê giranî pabeyê înan bîyî. Ocalanî pawitişê xo yê bi nameyê 'Pawitişanê DMME-Dewleta Rahîban a Sumeran ra ver bi Komara Şarî' de wina wala hemleya destpêke ra PKKyî û modelê xo kerde:

''Tesîrê şovenîzmê çepê Tirkîya çepgîranê kurdan ser o giran bi, hetê bînî ra neteweperestîya kahane zî kurdan ser o hema zî tesîr kerdêne. Rixmê nê pêro astengî û xeletîyan zî vengîya pîle ya ke estbîyayîş û meseleya kurdan tede bîyî, bîye sebeb ke tay xîretê qijî vejîyê vernî. Yew wayîrê na mesele çinbi. Coka na mesele mendêne têgêrayîşanê pêxamberan.

Zanîyeno ke 12 hawarîyê Îsayî bi zorî ameybî têkişt. Der û dore de feqîrî pabeyê mucîzeyan bîyî. Rixmê ney zî tarîx de têgêrayîşê îrade û bawerîye vejîya werte. Nê hawarîyî mîstîzmê Rojhelatê Mîyanênî de estê. Awanîyê modernî yê Rojawanî seba PKKyî model nêbîyî. Coka ma eşkenê vajê ke bi sosyalîzmê xo û bi nasnameyê xo yê Rojhelatê Mîyanênî sentezê rojhelat û rojawanî yo.''

Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan wina eşkera keno ke çira kurdî hende PKKyî ra hes kerd û wayîrê ci vejîyayî: ''Çunke PKKyî nêda xeyalanê erjanan pey û prestîj û menfaatê şexsîyî nêda endamanê xo. PKK qîmet dano edalet, raştî, rindîye û cuya têdûşt û azade esas gêno.''

'Ma pê raştîyanê xo bawer bîyî'

Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî bawerîya xo ya seba têkoşînî ra wina behs kerd: ''Wexto ke ma PKK sey rêxistinêka xelisnayîşê neteweyî ya moderne pênase kerd û bi nê hawayî dest pê têkoşînî kerd seke ma Qoranî ra bawer kenê hende pê raştîyanê xo bawer kerd û ma zanayêne ke ma do ser bikewê.'' Ocalanî da zanayene ke seba ke qewimîyayîşê ke PKKyî kerd raşt bêrê famkerdene raştîya seserra 20. zî bêra zanayene. Ocalan vano: ''Estbîyayîş û meseleya kurdan pabesteyê taybetmendîyanê prosesê ê çaxî bîyî. Coka tay babetê sey şîdet û parçekerdişî ganî yew çarçewe ra nêrê ercnayene.''

Pawitişê rijîyayîşî

Ronayîşê xo ra dima PKK raştê zor û zehmetîyan ame. Hêverî Cuntaya 12ê Êlula 1980î de zafê kadroyê rayberî yê PKKyî ameyî tepiştene û maruzê îşkence û zulmî bîyî. Dima zî Şorişê Îslamî yê Îranî û Şerê Îran û Iraqî yo ke tesîrê Başûr û Rojhelatê Kurdîstanî kerd, qewimîyayî. PKK nê tengasîyan ra xo xelisîya, payan ser o vinder? Rayberê Şarê Kurdî wina vano:

''Dima ke têgêrayîş bi pîlêr meseleyê pratîk û îdareyî qewimîyayî, kêmasîyî vejîyayî werte. Ê rojan de şertê Fîlîstîn, Lubnan, Îsraîl û Sûrîye seba averşîyayîşî firsend bîyî. Şorişê Îranî û Şerê Iraq û Îranî zî kerdêne ke nê şertî bibê holêr. Seba ke ma ra tay kesî wextê Cunta de teber de bîyî avantajêk bi. Yeno pawitêne ke têgêrayîşê ma birijo, bimiro. La Hemleya 15ê Tebaxe dest pêkerd. Prosesê na hemle plankerde nêbi. Rixmê ney zî netîceyê ci serkewte bîyî. Sere de Rayberîya PKKyî û endamê Rayberîye kesêkî proseso winasên û averşîyayîşî texmîn nêkerdêne.''