Hamleya 15ê Tebaxa 1984î reyde seba Rayberê Şarê Kurdî û PKKyî rojanê tewr zehmetan dest pêkerd. Guleyanê 15ê Tebaxe hem hemkarê dewlete tersnabî hem zî warê mîyanneteweyî de bi paştdayîşê welatanê Ewropa vera PKK û Ocalanî planê çinkerdişî visîya dewre.

Dewleta tirkeya ke şokê 15ê Tebaxe antêne NATO vist dewre ke a zî endamanê ci ra yew a. Seba ke no serewedaritişo newe yê kurdan zî bêro pasîfkerdene peynîya 1984î de NATOyî reyde pêvînayîşan dest pêkerd û werteyê 1985î de bire ameye girewtene. Hedef de PKK û Ocalan estbî. Ê rojan de cepheyê PKKyî de se bîyêne? 21ê adara 1985î de ronayîşê Cepheyê Xelisîyayîşê Şarî yê Kurdîstanî (ERNK) hetê PKKyî ra amebi îlankerdene ke vatêne pêro şarê Kurdîstanî do rêxistin bikero. 1985î ra dima 15 serran ERNKyî Kurdîstan de tarîx nuşt.

NATOyî planê xo ard ca

Dima ke ERNK ronîya hamnanê 1985î seba Têgêrayîş zaf krîtîk bi. Endamê Komîteya Rayberdişî ya PKKyî Duran Kalkanî rojnameyê Yeni Ozgur Politika rê derheqê prosesê ê çaxî de wina qisey kerdbi: ''Payîzê 1984î de rayberîya Kenan Evrenî de vera ma hêrişî ameyî kerdene. Înan seba ma vatbi 3-4 eşkîyayî. La ê ser nêkewtî. Eqsê ci gerîlayan 3 mengan de qasê 60 çalakîyî kerdî. Kenan Evren bi konvoyê xo amebi Şemzînan. Gerîlayan da konvoyê ey ro zî, pawitoxê Evrenî kiştî. Artêşa tirke vera gerîlayan bin kewte. Dima serra 1985î de dewleta TCyî mesele berde NATO û waşt ke madeya 5. ya NATOyî wa bêa caardene. Goreyê na made eke vera endamêkê NATOyî hêriş bêro kerdene seke vera endamanê bînan zî hêriş yeno kerdene. Endamê bînî seba ke nê welatî bipawê tewrê şerî benê.

Dewleta TCyî NATOyî ra waşt ke vera PKKyî na made bêra caardene. NATOyî no qebul kerd. Şerê vera PKKyî hetê NATOyî ra amebi rêxistinkerdene, plankerdene û caardene. Kerdişê dewleta TCyî hetê NATOyî ra ameyî tesdîqkerdene. Dewleta TCyî verî ke NATOyî ra destûr bigêra çîyêk nêkerd. Pêro prosesê şerî hetê NATOyî ra ame caardene.''

Kampanyaya reşkerdişî ya vera Ocalanî

NATO seba şerê vera PKKyî bahaneya xo 26ê sibata 1986î de paytextê Swêdî Stockholm de dîye. Dostê şarê kurdî û şaranê bindestan Serekwezîrê Swêdî Olof Palme wexto ke sînema ra vejîyayêne ame kiştene. Ewropa de no cînayet bi bahaneya operasyonanê vera kurdan. Hedefê înan de Rayberê Şarê Kurdî û PKK estbî. Bi hemkarîya medyaya tirkan medyaya Swêd û Almanya îdîa kerd ke Abdullah Ocalanî talîmatê kişîyayîşê Palmeyî dayo. Kampanyaya reşkerdişî wina dest pêkerd.

Nê operasyonê vera kurdan derbazê Almanya zî bîyî. 15ê Adara 1986î de Duisburg de kurdîstanijê ke waştêne Newroze fîraz bikerê, ameyî destbendkerdene û îfadeyê înan ameyî girewtene. Goreyê polîsan ê almanan plankarê kişîyayîşê Palmeyî Ocalan do tewrê Newroze bibo û qisey bikero. Nê zanayîşî hetê rêxistinanê kurdan ra ke vera Abdullah Ocalan û PKKyî Swêd de ameybî pêser, dîyayêne.

Têkoşînê Azadîye rayberîya PKKyî de hetêkî ra binê şertanê tewr zehmetan ê Kurdîstanî de şerê gerîlayan dayêne hetêkê bînî ra zî girseyê ci her roje zêdîyayêne. Zerrîya her kesî Abdullah Ocalan sey Kurdîstan ca girewtbi. Êyê ke xo ra vatêne 'partîya kurdan' girseyê înan derbazê PKKyî bîyêne. Coka nê rêxistinê kurdan Abdullah Ocalanî ra hêrsbîyaye bîyî. Înan vatêne ke 'senî domanê şarî bi rayberê şarî.' La ê serran de Abdullah Ocalanî hêvîya kurdan newe ra ganî kerdêne. Osman Sebrî zî înan ra yew bi ke dima o û Rayberê Şarê Kurdî bîyî embazê nêzdîyî.

Apogîrî şinê şer, şima şinê Ewropa

Roşnvîr Osman Sebrî bibi şahîdê Serewedaritişê Şêx Seîd, Xoybûn, Ararat, Dêrsim. Werteyê 1980an de îdarekaranê partîyan, roşnvîran û kesanê ke şîyêne Ewropa Şam de Osman Sebrî zîyaret kerdêne. Osman Sebrîyî înan rê wina vatêne: ''Şima şinê Ewropa la Apogîrî şinê welat. Biewnê ez şima rê vana; ê do ser bikewê, şima do bin bikewê.''

Ê serran de Abdullah Ocalanî Osman Sebrî zîyaret kerdêne. Sebrîyî ci rê wina vatêne: ''Ti xeyalanê ma ano ca, ez heta nika wina sereberz nêbîya.''

Bêguman Osman Sebrî têna nêbibi sey ey bi desan kurdîstanijî pê Abdullah Ocalanî şay û sereberz bibî. Înan ra yewna kes zî alîmanê Kurdîstanî ra Mele Evdilahê Timokî bi. Timokî tedaya dewlete ra koçê Rojawanî kerdbi û serra 1992î de şîyo rehm. Abdullah Ocalanî nê wird kena reyde têkilîya xurte ronaye. Heta Rayberê Şarê Kurdî secadeyê Timokîyî bi xo kerdêne ra.

1980an ra dima xeylêk roşnvîr, hunermend, rayber, sîyasetmedar û rojnamegeran Abdullah Ocalan Rojhelatê Mîyanênî de zîyaret kerd. Mutewazîtî û dîsîplînê Ocalanî bala înan antêne. Rayberê Şarê Kurdî eqsê rayberanê bînan hetê elewî, sûnî, êzidî, xizan, zengîn, dewij, karker, vakurij, başûrij, rojhelatij û rojawanijan ra sey rayber ame dîyene.

Cewabê vera Komploya 1986î

1986 de hema zî vera PKK û Rayberê Şarê Kurdî kampanyaya lînçî dewam kerdêne. Nê rojan de 28ê adara 1986î de Fermandarê Hemleya 15ê Tebaxe Mahsum Korkmaz (Egîd) şehîd bi. Têgêrayîşî cewabê nê hêrişî menga teşrîna verêne de Kongreya 3. de da.

Na kongre de vera xeta tasfîye ya PKKyî têkoşîno pîl ame kerdene, Hêzê Azadîye yê Kurdîstanî (HRK) vurîyayî Artêşa Xelisîyayîşê Şarî (ARKG). Kongre de bire ameye dayene ke şerê gerîlayan goreyê sîstemê eyaletî do bêro rêxistinkerdene. Rayberê Şarê Kurdî Kongreya 3. de rexne û xorexneyî kerdî xorin û bi nê hawayî tradîsyonê 'ercnayîşê kesayetî' da destpêkerdene.

Serra 1986î de seba Têkoşînê Azadîye yê Kurdîstanî serebûtêko bîn o tarîxî qewmîya. Seba ke perwerdeyê leşkerî û îdelojîkî yê gerîlayan bêrê averberdene Gelîya Bekaa de Akademîya Mahsum Korkmazî ronîyaye. Heta serra 1992î na akademî de bi desan fermandarê gerîlayan, bi seyan şerwanî ameyî resnayene û Rayberê Şarê Kurdî tîya de girseyan reyde ame pêser. Reya verêne tîya de sloganê 'Bijî Serok Apo' ame vatene. Akademîya Mahsum Korkmazî 6 serran de têna herême de nê pêro dinya de bala her kesî ante.

Şehadetê embaz Hamzayî

Rayberê Şarê Kurdî xeylêk reyan tehlukeyê cidîyî redye têrî mend. Aslê xo de hema ronayîşê Têgêrayîşî de bi hedefê guleyan. 18ê gulana 1987î de Abdullah Ocalan seba ke xoverdayîşê vera qirkerdişê Halîl Çavgunî rêxistin bikero bi wesayîtê zerdî şîyêne Riha. Wexto ke Ocalan Curnê Reşî ra şîyêne Hoşin vera ey hêrişêk ame kerdene. Wesayîtê Ocalanî ser o guleyî vera dîyayî. Nê hêrişî de zerarêk nêreso Abdullah Ocalanî ser.

25ê çeleyê 1990î de Akademîya Mahsum Korkmazî de wextê tatbîkatêkî de embazê domanîye yê Abdullah Ocalanî Hamza (Hasan Bîndal) hetê Topal Metîn (Şahîn Balîçî ra ame qetilkerdene. Nê serebûtî ra dima Abdullah Ocalan zereyê partîye de vera 'cergîya xedare û komplogerîya feodale' şerêk da destpêkerdene. Abdullah Oacalnî seba Şemdin Sakik (Zekî), Şahîn Balîç (Topal Metîn), Halîl Kaya (Kor Cemal) ve Cemîl Işik (Hogir) îfadeyê '4 Cergan' nê wextî de xebitna û seba ke mîyanê PKKyî de hîşmendîya winasêne biqeda Konferanso 2. adê da.

Abdullah Ocalanî derheqê ê prosesê krîtîkî de wina qisey kerd: ''Destpêkê 1990an ra dima nîşaneyê komloyan asayêne. Embazê mi Hasan Bîrdal qaşo xeletî ra kişîyayo. La nê serebûtî de zaf hetê nimiteyî estê. Bi îhtîmalêkê pîlî na komplo hetê Sari Baran, Mehmet Şener û Şahîn Bîlîçî ra ameye plankerdene. Eke mi pê na komplo bawer bikerdêne dima înan do ez zî tasfîyê bikerdêne. 2 ajanî seba ke mi tasfîye bikerê ameybî wezîfedarkerdene. Nê ajanan Star TV de vera sûcdarkerdişê xo wina vatêne: 'Ma bin nêkewtî. Ma eşkayêne ey bikişê la ameyêne waştene ke ma ey hema weş o tepişê.' Îtîraf wina dewam kerdêne. No îtîraf raşt bi. Cergîya ke mîyanê PKKyî de estbî, eşkayêne mi bikişa. La seba ke kontolê Têgêrayîşî destê înan de bo ganî ez weş bimendêne û dima ke kontrol bikewo destê înan biameyêne tasfîye kerdene. Coka înan pêro kadroyê duristî û 'bitehlukeyî' seke 'xelatî ra bi' kiştî.''

Kongreya 4. ya PKKyî rojanê peyênan ê 1990an de ameye pêser. Kongre yena a mana ke Têgêrayî dormeyê Rayberê Şarê Kurdî de amebi pêser. Hetê bînî ra Kongreya 1. ra dima reya verêne Kurdîstan de kongreyêke amebî kerdene. Rayberê Şarê Kurdî tewrê kongre nêbi la ercnayîşê xo yê derheqê serebûtanê Kurdîstan û dinya de 'Raporo Polîtîk' pêşkêşê kongre kerd.

Serranê verênan ê 1990an de Kurdîstan sere de ê Nisêbîn, Cizîre û Amed de bi serewedaritişan lerza û bi têkoşînê gerîlayan xeylêk qereqolê dewleta tirke ya kolonyalîste xerîta ra ameyî estaritene. Heman wextî de sîyaseto legal ê kurdan ê çaxî dîya destpêkerdene. Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan merkezê nê serebûtan ê tarîxîyan de bi û coka zêdêr bi hedefê teber û zereyî.