Rojane peyênan de vera hêrişê dewlete yê vera cinîyan ê kurdan vatişê xoverdayîş ciwîyayîş o morê xo da rojdemî rê. Senî ke yeno zanayene xoverdayîş semedê kurdan û cinîyan têna qale de nîyo, ê  raşta zî semedê cuyeya azade xover danê. Eke çîyêk têna vatiş de memano serkewtişê ci miheqeq o. Xora ters û xofê naye ra dewlete tewr zaf hêrişê kurdan û cinîyan kena.

Hêrişê vera cinîyan zaf hetin û polîtîk o. Dewlete hetêk ra wazena destkewteyanê cinîyan destê înan ra bîgêro û cinîya kole biaferno hetê bînî ra bi hawayêkê bêehleqî hêrişê cinîyan ê kurdan kena ke komel bêro dejnayene. Camêrdê sîstemî hela ke hêrişê sîyasetmedaranê kurdan kenê zî cinîyan ser ra nêngan çînenê û heqaret kenê. Sîstemo faşîst de cinî xoser çîn a. Goreyê înan cînî dadî ya, waye ya la a bi xo çîn a.  Xora camêrdê sîstemê helisyayî ra çîyêko raşt nîno pawitene.  Seba ke şar nê zîhnîyetê axuyinî ra bêro xelisnayene ganî sîstem bêro bedilnayene ke no zî bi xoverdayîş beno.

Qezenco tewr pîl ê têgêrayîşê azadîye oyo ke cinî kerde wayîrê nasnameyî. Kurdîstan de cinî, cinî ya. Cinîya kurde ya xoverdayoxe her warê cuye de pê kerdişanê xo ramojnena ke xoverdayîş ciwîyayîş o. Dewlete bi heme hêzê xo her hetî ra hêrişê  aktîvîstan û sîyasetmedaran ê cinîyan ê kurdan kena. Cinîyê xoverdayoxî zî bi  kampanyaya 'Têkoşînê cinîyan her ca de yo' cewabê ci danê. Cinîya kurde bi şîarê xoverdayîş ciwîyayîş o, keye, kuçe, zîndan û koyan de her ca de sereberz vera dişmenî bêters têkoşîn kena. Pê antişê tilîlîyan şina mergî ser. Zana ke peynîya ci de merg zî bibo do têkoşînê ci zîl  bido û welatê ci zergûn bikero.

Hemrayê Sarayan ê ke ewro xeta şehîdanê de têkoşînê xo aver benê tersî nasnêkenê. Sara, a xoverdayoxa ke vatêne  ''Hela ke mi Zîndanê Amedî de îşkence dîyêne sey mîlîtanêka dewaya biheqe ez şarmîya axêk biance.'' Coka nîşandayîşê serkewtişî û vatişê xoverdayîş ciwîyayîş o tewr zaf pê hemrayanê Sarayan yeno. Hinî xoverdayîş û cinîyê kurdan ameyî pêşîyayene û pîya  ameyî muntene ke sey kilayêkê cinîya azade ameyî piştene.

Sîstemê qirkerdişî zaf hole zano ke hêzo  ke peynîya înan do bîyaro têkoşînê kurdan û xoverdayîşê cinîyan o. Coka cinîya xoverdayoxe ya kurde ra dilab tersenê û zafêr hêrişê ci kenê. Têna ganîyî qîm nêkenê, hêrişê merdeyanê kurdan zî kenê û tim vanê ke ma do qoqê înan raqilnê. La qicê herra bimbareke yê ke pabesteyê qoqanê xo yê desturê naye nêdanê.

Kurdî  sîya erzenê zerrîya xo sipî danê teber û xo wela xo ra newe ra afernenê. Kurdan de bitaybetî zî cinîyan ê kurdan de heskerdiş û yewbînî rê girêdayîşê zaf xorî yo. Coka wayîrê têkoşînê şehîdanê xo vejîyenê û seba ke waştişê înan bîyarî ca reyna wirzenê pay û ramojnenê ke ê çend mirenê zafêr benê. Kurdî çend yenê kiştene têgêrayîşê kurdan rayberîya cinîyan de pîlêr beno.

Rindîya cinîya xoverdayoxe ke bi qîrayîşê xoverdayîş ciwîyayîş o û cinî cuye azadîye kuçeyan xemilnena do tarîtîya welatî de sey tîje abikewo û sibayanê roştîyan bîyaro.