Dêrsim de serranê 90an de dewleta tirke ya îşxalkere 1994 de 183 dewî, 823 dewekî, 8 hezar û 439 keyeyî ameyî vengkerdene û 41 hezar û 939 kesî cayê xo ra ameyî kerdene.
Serekê Komeleya Kultur, Hetkarîye û Komelkî ya Dewa Yarimkaya ya Gelîya Mercanî Seyfî Çaresîzî pare kerd ke 1994 de dewa înan ameye vêşneyene û bi nê hawayî ame armanckerdene le herêma înan bêmerdiman bêra verdayene.
Çaresîzî vat: ''O çax zaf merdimî bêkeye mendî. 5 serran ma sey komele Îstanbulî ra ameyî gelîya Mercanî û kampe kerde. Ma seba ke şar abigêro Festîvala Mercanî kerde. Vera Dêrsimî hêrişê giranî est ê. Ma derheqê înan de panelî viraştî. Ma emser zî wazenê vera HESan û seba le awe reyna bêra dayene gelîya ma Festîvala Mercanî bikerê. Wa her kes abigêro erdê xo û tewrê berardişî bibo. Eke bieşkê abigêrê, eşkenê verê madenan, şewatê daristanan û projeyanê awbendan bigêrê, pîya vera înan xo ver bidê.''