Antolojî seba heme ziwan û edebîyatan ê dinya cayêko zaf girîng gênê. Manaya antolojî 'guldeste' yo. Xebatê ke esaranê edebîyan ra parçeyanê weçîniteyan anê pêser ra êno vatene. Antolojî bi metodanê cîya-cîyayan êno amadekerdene. Antolojî seba yew edebîyatî vîr (hafiza) o, neynika yew ziwanî yo, maceraya ma ya poetîk bi xo yo. Feydeyanê antolojîyanê şîîran ê tewr muhîman ra yew no yo: Antolojî musnenê ma ke heta nê dewrî şîîre û hîkaye senî qonaxanê vurîyayîşî ra derbaz bîyê û ameyê reştê sewîyeya senêne, se bîyê û şeklo senên girewto. Nika ma cêr ra antolojîyê ke lehçeya kirmanckî de weşanîyay bivînê.

“Antolojîyê Hîkayanê Kirmanckî (Zazakî)”

Lehçeya kirmanckî de antolojîyo tewr verên antolojîyê hîkayeyan o û no antolojî hetê Munzur Çemî ra ameyo amadekerdene. Nê antolojî de yewendes hîkayayê hewt nuştoxan cagirewto û nê hîkayeyî bi alfabeya Celadet Bedirxanî ameyê nuştene. Ziwanê nê heme hîkayeyan standard o, yanî goreyê qeydeyanê Grûba Xebate ya Vateyî redaktê bîyê. Munzur Çemî “Antolojîyê Hîkayanê Kirmanckî (Zazakî)” de yew krîter yan zî yew metodo xususî teqîp nêkerdo, tena hîkayeyî weçinitê û têdima kerdê rêzê. No antolojî hetê Weqfa Kurdî ya Kulturî li Stockholmê, serra 2005 de ginayo çape ro. “Antolojîyê Hîkayanê Kirmanckî (Zazakî)” 158 rîpelan ra pêyeno.

“Antolojîyê Şîîranê Kirmanckî (Zazakî)”

Lehçeya kirmanckî de antolojîyo tewr verên ê şîîran zî yê Alî Aydin Çîçekî yo. “Antolojîyê Şîîranê Kirmanckî (Zazakî)” yê Alî Aydin Çîçekî de vîst û hîrê (23) şaîrî û heştay (83) şîîranê nê şaîran ca girewt. Nê vîst û hîrê (23) şaîran ra hîrê (3) kesî cinî yê, yê bînî zî camêrd ê. Antolojîyê Şîîranê Kirmanckî (Zazakî) reyna bi alfabeya Celadet Bedirxanî ameyê nuştene. No antolojî hetê Weşanxaneyê Vateyî ra, serra 2017 de ginayo çape ro. “Antolojîyê Şîîranê Kirmanckî (Zazakî)” 158 rîpelan ra pêyeno. 

“Destpêk ra Heta Ewro Antolojiyê Şîîranê Zazakî”

Lehçeya kirmanckî de antolojîyo dîyin ê şîîran yê Harun Bozkurtî yo. “Destpêk ra Heta Ewro Antolojiyê Şîîranê Zazakî” yê Harun Bozkurtî de 205 nuştoxan û 308 şîîrê înan ca gênê. Harun Bozkurtî antolojîyê xo de mudaxaleyê ziwanê nuştoxan nêkerdo û nuştoxan senî nuşto bi o şekil antolojî de kerdê ca. No antolojî hetê Weşanxaneya Peywendî ra, serra 2021 de ginayo çape ro. “Destpêk ra Heta Ewro Antolojiyê Şîîranê Zazakî” 435 rîpelan ra pêyeno.

Teberê nê hîrê antolojîyan de zî ma eşkenê qalê çend antolojîyanê bînan zî bikerê. Çunke nê antolojîyê ke ma do qalê ci bikerê de zî şîîr û hîkayeyê kîrmankî/zazakî ca girewto. Bi kilmekî nê antolojî zî nê yê:

• Antolojiyê Sairunê Dina - Berfin Jêle

• Kürt Şiiri Antolojisi (2 Cilt) - Selîm Temo

• ANTOLOJIYA ÇÎROKEN KURDÎ - Cîld 1-2-3