Malmîsanij: Standardkerdişê ziwanî elzem o

M. Malmîsanij: Goreyê malûmatan ma fam kenê ke ‘dimil’ û ‘zaza’ nameyê eşîran ê. Ma sey Grûba Xebate ya Vateyî nameyê ‘kirmanc’î tercîh kerdo la goreyê mi ‘kird’ zî raşt o û eşkeno bêro şuxilnayene.

M. Malmîsanijî derheqê xebatanê ziwanî de 8ê Gulane de Dîyarbekir de semînerêk da. Semînerî de xeylê kesî ameyî têhet.

               

M. Malmîsanijî bi nameyê ‘Persê Kirmanckî’yî Dîyarbekir de semînerêk da. Semîner Galeria de Odaya Mişawiran de ame viraştene. Senînerî de wendekarî, nuştoxî û xeylê hemwelatîyî ameyî têhet. Verê semînerî şaîr Îdrîs Yazarî şîîrêk wende. Dima semîner dest pêkerd. Moderatorîya semînerî hetê Uxur Sermîyanî ra ameye kerdene.

‘Nuştiş de standardêk elzem o’

M. Malmîsanijî verê cû derheqê destpêkerdişê nuştişê xo de û derheqê Grûba Xebate ya Vateyî de malûmatî dayê. Malmîsanijî dima derheqê xo namekerdişê Kirmancan ser o vindert. M. Malmisanijî va, ‘Şarê ma mintiqa ra mintiqa xo cîya-cîya name kerdo. Dêrsim de şar xo rê vato ‘kirmanc’ û ziwanê xo rê zî vato ‘kirmanckî', Çewlîg û Dîyarbekir de şar xo rê vato ‘kird’ û ziwanê xo ra vato ‘kirdkî’, Sêwrege û çend cayanê bînan de şar xo rê vato ‘dimil’ û ziwanê xo ra vato ‘dimilkî’ û Pali û çend cayanê bînan de zî şar xo rê vato ‘zaza’ û ziwanê xo ra zî vato ‘zazakî’. Wextê vatişî de problem çin o la nuştişî de ganî înan ra yew tercîh bibo. Nuştiş de satandardêk elzem o. Mavajê ti vanê ‘Kitabo Kirdkî’, ti nêşkenê pêro nameyan binusî. Ganî merdim nê çar nameyan ra yewî tercîh bikero.”

‘dimil û zaza nameyê eşîran ê’

M. Malmisanijî va, “Goreyê malûmatan ma fam kenê ke ‘dimil’ û ‘zaza’ nameyê eşîran ê. Şecereyê Kureyşî ra û Seyahatnameyê Ewlîya Çelebîyî ra fam beno ke ‘zaza’ nameyê eşîrêk bîyo. Reyna goreyê malûmatanê tarîxnasan ma fam kenê ke nameye ‘dimil’î zî nameyê eşîrêk bîyo. La nameyê ‘kird’ û ‘kirmancî’ nameyê eşîran nîyê. Nê nameyî etnîsîteyî nîşan danê. Heta cayanê cîyayan ê Kurdistanî de tayê kurmancî zî xo ra vanê ‘kirmanc’. ‘Kird’ û ‘kirmanc’ nameyê kehen û orîjînal ê. Ma sey Grûba Xebate ya Vateyî nameyê ‘kirmanc’î tercîh kerdo la goreyê mi ‘kird’ zî raşt o û eşkeno bêro şuxilnayîş.”

‘Nika ‘zaza’ û ‘zazakî’ hîna zêde yenê şuxilnayîş’

M. Malmîsanijî derheqê namekerdişê ‘zaza’yî de va, “Ma fam kenê ke ‘zaza’ nameyê yew eşîre bîyo. Semedo ke belgeyanê Osmanîyan de şarê ma sey ‘zaza’ ameyo qeydkerdiş û şar ni no qeyde name bîyo, xebatanê îlmîyan de zî no name vila bîyo. Seba ke têkîlîya ma xerîban de zî tirkan ser ra bîya, teber de zî şarê mas ey ‘zaza’yî ameyo zanayene. Kirmancê ma ke dewanê xo ra ameyê bajaran, tîya de raştê nameyê ‘zaza’yî ameyê û seba ke bajaran de hulmê dewlete zêde bi, înan mîyan de zî nameyê ‘zaza’yî vila bi.”

M. Malmîsanijî derheqê ziwanî de xeylê malûmatê bînî dayî û pêşkêşîya xo qedînaye. Dima semîner bi pers û cewaban dewam kerd. Semîner bi çapikan qedîya.

Çime: Yeni Ozgur Politika