Zaf şarî ameyîşî wisarî pîroz kene, labelê seba kurdan Newroze wayîrê manayêka bîn a. Kurdan de Newroze, roja pîroz a ke rayberîya Kawayê asinkarî vera kralê asurîyan Dehaqî fîştişê adirê serewedaritişî ya.

Çekuya Newroze kurdî ya. New: newe, (Bi kirdaskî: nû. Roz zî roje/roze/roce ya. Yanî na çekuye yena manaya roja newîye. Newroze ameyîşê wisarî yo, neweracandarbîyayîş o, destpêko newe yo. Hewesê azadî yo, eşq û hêvî yo. Bi sedserran o kurdî û şarê Rojheto Mîyanênî na roja 21ê Adare bicoşî pîroz kenê. Newroze, seba şarê kurdan yena manaya hêvî û birîya azadîye.

Goreyê mîtolojîyê kurdan, 2515 serrî verê cû qralê asuran Dehaqî qralê kurdan Cemşîd text ra ard war û îdareyê xo na ro. Goreyê efsaneyî Î.V 612 de împaratorîya asuran, şaranê Mezopotamyayî rê, yanî sey med, hurî, pers û elaman rê zaf  zulm û zordarîye keno Generalê medan Keyasker, yanî Kawayo asinkar zî vera nê zulm û zordarîye Dehaqî serewedarito û netîceyê nê serewedaritişî de şaranê bînan ra zî hetkarîye gêno û Dehaqî kişeno û seraya ci veşneno. Roja 21ê Adare de seraya Dehaqî bi adirê sereweritişê yena veşnayene û no adir êdî beno adirê Newroze yê azadî û aşîtîye şaran. 

Ewro verê kurdî, heme şarê Rojheto Mîyanênî 21ê Adare de Newroze pîroz kenê. Xeylê serran Tirkîya û welatê ke kurdî tede ciwîyenê de Newroze ameye qedexekerdene. Labelê têkoşînê kurdan ê azadîye nê qedexekerdişî şikanayî û kurdan newe ra adirê Newroze hîna gur tafîşt. Bitaybetî adiro ke zîndananê Dîyarbekir de Kawayo modern Mazlum Doganî bi leşe xo kerdo gur ewro her cayê Kurdîstanî de veşeno: Koyan de, bajaran de, dewan de, kuçeyan de… 

Têvgerê şarê kurdî tarîxêko newe afirna û newe ra mana da Newroze û hîna zaf çîyanê hêcayan.  Kurdê ke vizêrî semedê qedexekerdişê dewlete ra nêvejîyêne meydanan, ewro meydanan de ca nêbenê.  Ewro zî kurdî  bi hêvî û bi bawerîya girde vera Dehaqan têkoşînê xo devam kenê. 

Ewro êdî adirê Newroze bîya nîşanê azadîya şarê kurdan.

Newroza şarê ma pîroz ba…