Vakur û Rojhelatê Sûrîye de şarê suryanî, asûrî û ermenî zî wayîrê hêzê xo yê eskerî yê. Destpêkê xoverdayîşî ra heta ewro binê serbanê Hêzê Sûrîyeya Demokratîke (QSD) de bi nameyê Meclîsê Leşkerî yê Suryanîyan , Meclîsê Leşkerî yê Asûrîya  û Tûgaya Armeneyan ya Nûbar Ozanyan de hêzê xo rêxistine kerdî. 

Hemvervatoxê Meclîsê Leşkerî yê Suryanîyan Matay Henna, Fermandarê Meclîsê Pawitişî yê Xabûrî yê Asûrîyan Nebîl Werde û Fermandarê Tûgaya Armenîya a Nûbar Ozanyanî ra Monte Melkonyanî hazirîya xo ya hemverê hêrîşanê îşlaxî yê dewleta tirke ser o ANFyî rê qisey kerd.

'Seba her kesî tehdît o' 

Matay Hennayî dîyar kerd ke hêrîşê îşxalî yê dewleta tirke şarê suryanîyan ser o tehdîtêko xeylê gird o û vat, ‘‘Dewleta tirke hewl dana ke operasyonêko newe yê eskerî herême ser o bida destpêkerdene. No seba pêroyê suryanîyan û seba pêroyê şarê herême tehdîtêko xelyê gird o. Şarê herême pîya aramîye mîyan de ciwîyenê. La belê nê hêrîşê îşlaxî yê pêroyê cuya herême, destkewtîyan rê benê tehdîtêk. Bi koçberîye zirar danê binawanîyê tîyayî. Heta cayanê ma yê pîrozî yê bawerîyanê ma rê tehdîtêk o.’’

'Ma do rayîr nêdê îşxalkeran‘

Hennayî dîyar kerd ke hemverê hêrîşê îşlaxî de ê hazirîya xo kenê û vat, ‘‘Ma bi nameyê Meclîsê Leşkerî yê Suryanîya hemverê operasyonêîşxalî yê dewleta tirke de bi haydarî têwgêrenê û hazirîya xo dewam kenê. Wexto ke dewleta tirke ya îşxalkere hêrîş kerd, ma do sey hêz û şerwanê şarê suryanîyan cewabê înan bidê û ma do rayîr nêdê ke dewleta tirke reyna  Rojawanî îşxal bikera.’’

'Hewl danê ke asûrîyan koçber bikerê'

Fermandarê Meclîsê Pawitişî yê Xabûrî yê Asûrî Nebîl Werde zî ard ziwan ke tehdîtê îşxalî halêko newe nîyo û vat, ‘‘Wexto ke dewleta tirke bi destê çeteyê xo DAÎŞî hêrîşê herême kerd, şarê asûrîyan ser o tehdîtêko gird est bî. Serra 2015î ra heta nika tesîrê hêrîşê îşxalî yê tirk est bî. Nê tehtîdê îşxalî şarê asûrî û suryanî ser o, pêroyê şarê Bakur-Rojhelatê Sûrîye ser o tehdîtêk o.’’

Nebîl Werdeyî bale ante muhîmîya serewedartişî yê vera hêrîşê îmha û koçberîye ser o û vat, ‘‘Seba ke ma nê cayê baw û bawkalanê xo de bimanê gere ma hemverê nê hêrîşê îşlaxî de sere wedarnê. Serra 1915î ra û heta nika dewleta tirke polîtîkayê hêrîş, îmha û koçberîye dewam kena. Asûrîyî nê cayan de mendê û soz dayo ke hemverê her tewirê îşxalîye de xover bidê. Hêzê Asûrî û Suryanî yê nê herêman binê serban QSDyî de ca gênê. Hemverê hêrîşê îşxalî yê dewleta tirke de, ma QSDyî reyde hazirîya xo kenê û ma do xover bidê. Hazirîyê ma hîra yê û ma do bi hewayêko giran zorê dewleta tirke ya hêrîşkare berê. Heta peynîya çilka gonîya ma zî ma do xover bidê û ma do cayê xo bipawê.’’

Tûgaya Armenîyan a Nûbar Ozanyanî Monte Melkonyan zî îşaretê hîrayîya hedefê hêrîşan kerd û vat, ‘‘Dişmentî, şer û polîtîkayê dewleta tirke ya hemverê armenî û kurdan de, stratejîk ê. Îttîhat-Terakkî ra heta Hukmata Kemalîstan û heta ewro, dişmentîya hare ya hemverê şarî de dewam kena. Dewleta tirke 1ê hezîrane  ra nata hêrîşê xo vêşî kerdî. Nê hêrîşî tena Bakur-Rojhelatê Sûrîye ser o nîyî. Rojhelatê Mîyanên û kafkasî zî armenî û kurdî zî binê nê hêrîşê îmha û çinkerdişî de yê. Xeyalê înan ê tirkkerdişê nê cografyayî dewam keno. Qirkerdişo ke vizêrî nêeşkîyayê bikerê ewro wazenê temam bikerê.’’ 

'Bi hewayêkê tewr giranî do cewabê hêrişan bêro dayene'

Melkoyanî bal ante tehdîtê çinkerdişî yê armenîyan ser o û vat, ‘‘Şarê armenî Rojawanî de bi rengê xo, bi zerrîya xo ciwîyenê. Kultur, ziwan û bawerîyanê xo azad ciwîyenê û pawenê.’’

Monteyî ard ziwan ke tewr zaf gere armenîyî hemverê qirkerdişî de xover bidê û vat, ‘‘Hişê qirkerdişî yê armenîyan hema teze yo. Coka gere tewr zaf ê wayîrê azadîya xo bivejîyê. No heqê înan o. Bêçare yê ke gere nê heqî bîyarê ca. Eke wina nêkerê do reya diyine qirkerdişêko pîl înan rê bêro kerdene. Ma do sey şoreşgêr û rayberê şarê armenî, ma do hemverê hêrîşanê qirkerdişî de xover bidê û şer bikerê, sey Monte Melkoyan û Nûbar Ozanyanî.’’