IPPNW: Dewleta tirke çeka kîmyewîye şuxulnena

IPPNWyî vat dewleta tirke çeka kîmyewîye şuxulnaya û waşt wa cipersayîş bêro destpêkerdene.

Rêxistina Yewîya Doktoranê Mîyannteweyîye ya Vera Şerê Atomî / Doktorê ke Berpirsîyarîya Komelkî Kirişenî (IPPNW) waşt wa derheqê şuxulnayîşê çekanê kîmîyewîyan ê dewleta tirke de cipêrsayîşo xoser bêro destpêkerdene.

Dr. Josef Savary û Dr Jan van Akenî bi nameyê IPPNWyî yê Swîsre raporêk amade kerd. Rapor de ame vîrvistene ke Wezîrê Pawitişî yê Tirkîya Hulusî Akarî vato  ê vera PKKyî gazo KE hesran ano war şuxulnene û vat no binpaykerdişê pêkerdişê çekanê kîmyewîyan o û ganî hetê komelê mîyanneteweyîyî ra bêro teqîpkerdene.

IPPNWyî Swîsre û Almanya ra mabênê tarîxanê 20-27ê êlula 20226î  yew heyet şawitbi Başûrê Kurdîstanî. Heyetî derheqê şuxulayîşê çekanê kîmyewîyan de tay kanitî fînayî dest. Heyetî vat saba ke PDK verê înan girewt ê nêeşkayî maxduranê hêrişî reyde pêvînayîş bikerê. Heyetî endamanê parlamento û aktîvîstanê dezgahanê komelî sîvîlî reyde pêvînayîşî kerdî. Reyna derheqê îdîayan de xeylêk vîdeo û fotografî ameyî cipersayane.

Rapor de nê ameyî vatene: ''1999 de analîzanê laboraruvaranê almanan de de ame tesbîtkerdene ke artêşa tirke şerê xo yê vera PKKyî de gazanê ke hesran ano war şuxulnena. 2010 de ame tesbîtkerdene ke dewleta tirke bombayê gazî yê ke hesran anê war viraştî. No binpaykerdişê pêkerdişê çekanê kîmyewîyan o. 2004 de zî vejîyabi werte ke leşkerê tirkan perwerdeyê şuxunlanyîşê gazanê kîmyewîyan genê.

Payîzê 2021yî de badê pêkewtişanê Werxelê herême de yew bîdonê asîtê hîdroklorîkî yo veng yê hende 30 lîtreyan û bîdonê awa kincan ame vînayene. Goreyê heyetî pê nê madeyan çew eşkeno klorîn virazo. Leşkeran xo dima maskeyê gazî verdayî. Artêşa tirke heta ewro nêvato PKK çekanê kîmyewîyan şuxulnena. La leşkeranê ci maskeyê vera çekanê kîmyewîyan şuxulnayî.  Ganî OPCW heyetêkê xoserî bişawo herême ke cipersayîş bêro kerdene.''