Tirkîya de polîtîkayanê îqtîdarê AKPyî yê vera cinîyan ra kiştişê cinîyan benê zêdêr. Goreyê eşkerayîyanê fermîyan ê dewleta tirke serra 2016î de Tirkîya de 304, serra 2017î de 353, serra 2018î de 280, serra 2019î de zî 299 cinîyî hetê camêrdan ra ameyî kiştene. Goreyê doneyanê Platformê Ma Do Kiştişê Cinîyan Vindarnê serra 2017î de 409 cinîyî, serra 2018î de 440 cinîyî û serra 2019î de zî 474 cinîyî hetê camêrdan ra ameyî kiştene. Platformî da zanayene ke serra 2019î de 185 cinîyî bi çekan, 101 cinîyî bi kardî ameyî kiştene. 29 cinîyî fetisîyayî, 6 cinîyî bi dermanê kîmyewîyî, 27 cinîyî bi pirodayîşî, 6 cinîyî zî bi vêşnayîşî merdî û 19 cinîyî zî berzîye ra ameyî wareştene.

Aktîvîsta Têgêrayîşê Cinîyan ê Azadan (TJA) Fîgen Ektî derheqê polîîkayanê qirkerdişî, şîdetê vera cinîyan û xebatanê 8ê Adare de ANFyî reyde qisey kerd. Aktî ard ziwan ke qirkerdişê vera cinîyan polîtîk o û wina dewam kerd: ''Ma vanê qirkerdişê vera cinîyan polîtîk o. Aqlê dewlete bi hezaran serran o ke hîşmendîya xo ya camêrdan dewam keno. Kurdîstan de cinîyî qasê cinîyanê bînan 10 rey zêdêr yenê kiştene, rastê şîdetî yenê. Şîdetê vera cinîyan asta mîyanneteweyîye de yo. Her cayê dinya de cinîyî hedefanê hêzanê serdestan de yê. Şexsê cinîyan de vera erjê komelî û exlaqî hêriş yeno kerdene. Na rewşe bi taybetî Kurdîstan de wina ya û tesadufî nîya.

Kurdîstan de têkoşînê azadîye ra dima hêrişê vera cinîyan bîyî zêdêr. Çunke dewlete têkoşînê azadîye yê cinîyan seba xo sey tehlûke vînena. Ma 29 serewedaritişan de zî rêçê cinîyan vînenê. Serewedaritişanê verênan de zî sere de Zarîfeyanê Dêrsimî ma vînenê ke zaf cinîyanê kurdan têkoşînê azadîye de ca girewt.

Kurdîstan de kiştişê cinîyan tesadûfî nîyê, ma vînenê ke serranê 1990an de zaf cinîyî 'faîlî meçhûlan'' de ameyî vînkerdene. Nika zî yenê vînkerdene. Hêzê serdestî nika zî seba hêrişanê vera cinîyan zanîngehan xo rê kenê hedef. Dêrsim de serebûtê Gulîstan Doku tesadufî nîyo. No serebût hêrişêko vera ciwananê kurdan o. Nika xeylêk şaristananê bînan de zî cinîyî estê ke vînbîyaye yê. Wexto ke ma nê serebûtan ser o cigêrayîş kenê, ma vînenê ke binê nê serebûtan ra dewlete vejîyena. Kesê ke vera cinîyan nê hêrişan kenê, dezgehanê dewlete de gurîyene, polîs ê, leşker ê. Gef û tecawuz polîtîkayê dewlete yê.

Vera qirkerdişan ganî pêro cinîyê dinya bibê yew. Cinîyê Kurdîstanî, Tirkîya û Rojhelatê Mîyanênî ge ge tay konferansan de, aktîvîteyan de yenê pêser. La nê qîm nêkenê. Eke cayêk de cinîyî rastê kiştişan, tacîz û tecawuzan yenê û komel zî vera nînan nêwerzeno payan ser, hînî uca de erjê exlaqî pûç benê. Coka dezgehê sivîlî ganî vera nê hêrişan bêveng mebê. Çunke o xewt dewamê ci zî do bêro.

Xebata ma ya seba 8ê Adare bi coş û keyf dewam kena. Bi hezaran cinîyî nê xebatan de ca gênê. Ma dewe bi dewe, taxe bi taxe gêrenê û xebatanê xo kenê. Ma emser Dêrsim de 8ê Adare danê dest pêkerdene. Şexsê Gulîstane Doku de ma seba pêro cinîyanê ke rastê hêrişan ameyî bira winasêne daye.

Emser çalakîyî do 27ê sibate de dest pêbikerê. Destkewteyê cinîyan wina bi asanî nêameyî destvistene. Cinîyî bi hawayêkê bihêzî wayîrê nînan vejîyenê. Cinîyî pîya bihêz ê. Tirkîya û Kurdîstan de seba têkoşînê cinîyan ganî ma pîya têbigêrê û ma nê têkoşîn bikerê têkoşînêkê unîversalî.''