Bi wesîleya serrgêra 100. ya Pêkerdişê Lozanî  bi şîarê 'Serra 100. ya Pêkerdişê Lozanî de ma sey kurdan û kurdîstanijan Lozan de yê û ma Pêkerdişê Lozanî qebul nêkenê!' konferansêk ame organîzekerdene. Roja yewine ya konferansî vizêr qedîyaye.

Roniştişê konferansî yê vizêrînî de Saleh Elemdarî nameyê Partîya Yewîya Demokratîke ya Sûrîye ser o qisey kerd û vat: ''Dewletî kurdî sey way û birayanê xo nêvînenê û pêro îmkananê xo seba çinkerdişê kurdan şuxilnenê.Ma Sûrîye de bê nasname bîyî. La kurdî ewro ancî xo ver danê. Dewleta tirke teyba Vakur ney hêrişê Rojawanî û Başûrî zî kena û hêrişê ci dewamê Peymana Lozanî yê.''

Temsîlkarê Partîya Xelasa Kurdîstanî pare kerd ke ganî pêro dezgeh û rêxistinê kurdan vera Lozanî pîya têbigêrê û yewîya neteweyîye ser de bêrê pêser.

Temsîlkara Koordînasyonê Komelê Êzidîyan Nûrê Alkiş bale ante qirkerdişanê vera kurdan ser û vat ke Peymana Lozanî sebeba dejanê kurdan a.

Wekîlê verênî yê HDPyî Îmam Taşçierî vat: ''Kurdî ganî cade kongreya neteweyîye serûber bikerê û yewîya neteweyîye awan bikerê. Vera Peymana Lozanî tewiro tewr raşt caardişê yewîya neteweyî yo.

Wekîlê Iraqî Dr. Şoreş Hecîyî vat: ''Bêrê ma dormeyê sembolêkê hemparî de bêrê pêser û wayîrê tecrubeyanê xo vejîyê. Ma Peymana Lozanî wina pûç bikerê.''

Mamostaya kurdkî Gulnara Azadî vat: ''Peymana Lozanî ra Kurdîstan ame parçekerdene, ziwan û kulturê kurdan raştê hêrişan ameyî. La kurdî hema zî seba ziwan û kulturê xo xo ver danê. Ez Rayber Apoyî selam kena ke nê şertî dayê ma.''

Serekê FEDAyî Demîr Çelîkî îfade kerd ke ganî sûcê dewleta tirke yê vera kurdan hetê komîsyonêkê mîyanneteweyî ra bêrê cigêrayene û belgekerdene.

Qiseykerdişan ra dima panelê 'Peymana Lozanî û netîceyanê ci yê serê kurdan' ame kerdene. Moderatorîya panelî Selma Irmak û Xelîl Xezerîyî kerde.

Panelî ra verî Serekê Partîya Îslamî ya Kurdîstanî (PÎK) Hîkmet Serbilindî derheqê Peymana Lozanî de û Rêxistina Kawayî ser o Hesen Huseyînî  qisey kerd. Serbilindî vat: ''Ê dewletê ke kurdan rê zulm kenê yew eleqeyê înan ê bi Îslamî çin o. Kurdî ganî yewîya xo awan bikerê û dewleta xo ronê.''

Rêxistina Kawayî ser o Hesen Huseyînî zî ard ziwan ke Peymana Lozanî 100 serran kurdî înkar kerdî û îmzadarê peymane Îngilîstan û Fransa zî hemkarê qirkerdişan ê vera kurdan ê.

Destpêkê panelî de Selma Irmak da zanayene ke kurdan pê xoverdayîşê xo Peymana Lozanî pûç kerda.

Panelîstê verênî Prof. Narmen Muhamad Amen Alîyî derheqê têkilîyanê hegemonîkan de agahîyî dayî û vat ke Peymana Lozanî netîceya nê têkilîyan a.

Dr. Suheyla Qadirî vat ke Peymana Lozanî seba şarê Kurdîstanî netîceyê sîyasî, komelkî, cografîk û kulturelî vetê werte. Suheyla vat ke girîng o ke seserra diyîne de kurdî hînî yewîya xo awan bikerê.

Cigêrayox û nuştox Mehmet Bayrakî pê hesna ke Peymana Lozanî kerd ke kurdkî çin bikera û ganî vera ney kurdî wayîrê ziwanê xo vejîyê.

Panel pers û cewaban ra dima qedîya. 

Konferans ewro do dewam bikero.