Beybûne

Êdî aye waştêne unîversîteya koyî de biwana. Sey Zerdeştê Kalî, sey pêxemberan waştêne şikeftan de biwana. Înzîva da bimana. Beybûne êdî zanayêne ke înzîva çîyêka tarîx de mende nîya. Tewr zaf nika hewcedarî bi înzîva esta.

Beybûne newe teberê welatî ra amêbî. A hîna diwêsserrîya xo de bîbî koçber û şîbî xerîbîye. Beybûne bejne ra mîyane ya. Porê ci reseno kulayanê ci. Tenê ci sipî, sey vewre yo. Çim û birûy heta vajê sîya yê. Zincîya ci winî rîyê ci ser o ronişta, ti vanî qey peykersazî viraşta.

Rojan ra yewê teşrîne di hezar û newês bî. Beybûne şewdir rew werişte, rîyê xo şût û verê xo da duçerxe. Lezkanî duçerxe vete kuçe û espar bîye. Badê di kuçeyan reyna amê ê meydanî. Beybûne xo zerre de vat: “Çi meydanêko ecêb! Verê no meydan çin bî, la kuçeyî zî teng bî”. Beybûne meydanê Cinîya Azad de yew rey çerexîyê. Peykerî ra nîyada. Na fin bi veng vat: “Na cinîye çi kerdo ke biperr a, biheybet a”. Badê cû verê xo da cadeyê girdî ke nameyê cadeyî Şehîd Sarya bi. Cade ra pedalî day piro. Wexto ke edizîyê, peyser ageyrê û amê. Verê banî ra ke şî zerre, duçerxe na cayê ci ra. Badê şîye şûte. Giran-giran xo şût û vejîyê teber. Arayî ra dima xo verda telefonî ser. Wextêko derg vîyart. Êdî çimê Beybûne bîy giran. Telefonî ver edizîyêbî. Xaftila teber ra veng ame. Şêlig qîreno. Sloganan erzeno. Beybûne caran Kobanî de vengê wina bi hêrs û aheng nêheşnabî. Qîrayîş zerrîya merdiman ra ameyêne. Beybûne meraq kerd, goşî nayî vengî ser.

Beybûne bê ke maya xo ra vaja, keyberî ra kewte teber. Amê, resê meydanî. Meydan merdimanê rengînan ra bîbî pir. Gedeyan ra heta kokiman, cinîyan ra heta camêrdan, feqîran ra heta zengînan, sermîyananê şaristan ra heta dewijan; her kes uca bî. Meydan de seyyewbînî, demokrasî, azadî, dadperwerî, yewbînî rê rêzgirewtiş; hest û raman de yewbîyayîş, fikirkerdiş de seypêyî, huyayîş, qîrayîş yew bî. Bi kilmî, meydan de sosyalîzm estbî.

Beybûna ke xeyal kena ke şira unîversîte biwana û biba doktor, dî ke rasta dinyayêka bîne ameya. Beybûne şaşmendê û xo ra şîyayê xo verda şêligî mîyan. Her kes yewbînî de huyayêne. Cinî, camêrd her kesî yêwbînî de toqa kerdêne. Destê tayê mayan de fotografê leteyê cîgere, destê tayê kesan de zî sembolê cîya-cîyayî estbî. Beybûne sey kameraya destê sînemakarî de ba winî heme çî mezgê xo de qeyd kerdêne. Beybûne meydanî de reyêk çerexîyê. Yew embazê xo ra musabî ke Roja Dinyayî yê Kobanî yena pîroz kerdene.

Beybûne ageyrê, amê keye. Senî ke şîye odaya xo, dest nêeşt telefonê xo û xo pê mijûl nêkerd. Beybûne çimê xo zîq verdayî dêsê sipî. Winî dêsî ra ewnayêne. Mezg de hezar çî vêrayêne. Aye neke dêsî ra ewnayêne, tena çimê xo dêsî ser o sabît kerdî. Bi çiman nêewnayêne, mezgê xo de xorîn fikirîyayêne.

Beybûne roja bîne maya xo ra persî pers kerdî, la cewab sey her reyî bî. Qala wendişî, zewaj kerdişî, doman ardişî kerdêne. Beybûne kewtibî têgêrayîşan mîyan. Sey deleverga veyşane, mezgê xo rê werd gêrayêne.

Beybûne şîye het kênaya embiryanî ke a kêna wendişî ra hes kena. Beybûne kîşta kênaya embiryanî de ronişte. Badê xoşebere Beybûne cidî bîye û çi mezgê ci de vêreno rokerd. Naye ser kênaya embiryanî qala şoriş, welatperwerî, şehîd û hevalî kerd. Beybûne zaf meraq kerdêne ke ê yê ke nê vurnayîşan kenê kam ê. Qandê cû pers kerd. Kênaya embiryanî vat: “Şorişgêrî”. Beybûne vat: “Şorişgêrî” û fina wexto ke meydanî de şaş mendebî fina winî şaş mende.

To vatêne heme şaneyê Beybûne cemedyayê. Na rewşe ver, kênaya embiryanî yew şîrmak da Beybûne ro. Beybûne amê bi xo. Sere de huya, badê cû cidî bîye. Beybûne kênaya embiryanî ra pers kerd: “Şorişgêrî kam ê?”. Kênaya embiryanî: “O keso ke hema-hema her roje kuçeyê ma ra vêreno, ma a roje dîye û to pers kerd û vat: ´No kam o?ʼ o şorişgêr o.” Beybûne fina mat mende. Bi huyayîşî dest bi qiseyan kerd: “O nêzano rayîr ra şiro. Timî şalwar dano xo ra, doşa ci de çante. Nêşono merdimanê nê şaristanî”. “Ya” vat kênaya embiryanî û çîyêko bîn nêvat la serê zerrîya ci jan da. Beybûne tinazê xo şorişgêrî kerdêne û cehaleta Beybûne ver zî kênaya embiryanî kewtêne Beybûne ver.

Zanayîş bi meraqdarî dest pêkeno. Beybûne de serûbinbîyayîşî ra pey meraqê ecêb dest pêkerdbî.

“Haho! O yo yeno, ez çi bikera” vat Beybûne.

Saete bîye newê roje. O yo ke yeno, Xemgîn o. Bejne ra şenik derg o. Wayîrê qameka barîk o. Sere de şepqa esta. Yew çanteyo sîyayo çermin doşe ra aleqnaye yo. Binê şepqa ra qasî ke dîyeno porê ci ver bi sipîbîyayîşî şino. Beybûne texmîn kena ke serkeçel o. Rîyê ci de xetê xorînî estê. Rayraşîyayîşê ci normal nîyo. Nerm û bi aheng ney, huşk û sert şino. Bedenê ci têser nîyo, ti vanî qey her endamê leşa ci bi hewayêk ceneno. Sey camêrdêk da çewres serrî aseno. Beybûne xo pîze de vat: “No senîn merdim o? Badê cû xo da ser rayîrê Xemgînî. Aye waştêne  ey a qisey bikera la senîn?

Xemgîn, dersê ke Akademîya Civaka Demokratîk de bidero ser o fikirîyayêne. Çunke ey şîyayîşî de fikirîyayîşî ra hes kerdêne. Bi no hewa wextê xo zî veng nêvîyarnayêne. Gama ke Xemgînî Beybûne dîye, bi tecrûbeyê serran fam kerd ke çîyêk do biqewimîyo, asayî nîyo. Qandê cû sere de huya. Ey waşt sere de Beybûne asan bikero. Çunke rewşe normal nêbî. Badê cû Xemgînî vat: “Ma bixeyr dî. Senîn a? Senîn ravêreno? Nê kuçeyê vengî de çi karê to esto? Tirê ti wendekar a? Persî pey yewbînî de yê. Pawibê cewaban zî nîyo. Coka Beybûne fam kerd ke rastî yew camêrdê nenormalî ameya.

Embaztîya Beybûne û Xemgînî dest pêkerd ra dima, game bi game cuya Beybûne vurîya. Beybûne êdî zanayêne ke Xemgînî zaf şer kerdo. Linge ra heta sere zîyê dirbetan mîyan de mendo. Nînan qîm nêkerdo felcê mezgî zî dîyo. Hetê çepe ra temam nîyo.

Maya Beybûne fam kerdibî ke Beybûne a verêne nîya. Qandê cû Xemgînî reyde qisey kerd. Aye verê waştêne Beybûne têkoşîne ra dûrî bifîno la nêbî. Êdî razî bîbî ke Beybûne do rêxistinê ciwanan mîyan de bixebetîya la nêşira koyan ser û nêba gerîla. Şertê xo wina rona la Xemgînî zî bi huyayîş cewabê aye da. Badê cû vat: “Çi kes nêeşkeno yewo/a bînî/e birusno koyan ser, eke kesî/e bi xo bire nêdo”.

Beybûne Xemgînî ra zaf çîyanê teorîkan musê. Mezgê ci bî hîra. Êdî aye waştêne unîversîteya koyî de biwana. Sey Zerdeştê Kalî, sey pêxemberan waştêne şikeftan de biwana. Înzîva da bimana. Beybûne êdî zanayêne ke înzîva çîyêka tarîx de mende nîya. Tewr zaf nika hewcedarî bi înzîva esta. Belkî reng û şert û şûrtî vuryayê la bêînzîva şexs raver nêşino.

Beybûne gama ke vejîyayêne teber çîyê verênî rehet vînayêne. Aye zî şaş bîyêne ke çirê verê nê kemaneyî nêvînayêne. Her ke wina fikirîyayêne xo zere de Xemgînî rê sipas kerdêne.

Beybûne rojêk vejîyê teber ke hem bifikirîyo hem zî kemaneyan bihûmaro. Sere de amê Meydanê Cinîya Azad; dî ke peyker ganî bêro boyax kerdene. “Eke peyker pîroz o û cinîyanê azadan temsîl keno ganî boyaxkerde bo, ney”? vat. Weta dî ke di mayî û hîrê qeçekî ha rayîr de şinê la ne kîşte ra, orte ra şinê. Wexto ke verê xo da sûke mîyan: “Wax wax, çiqas cayê werd werdişî estê. Ti vanî qey cayî banan mîyan de ney, teber de ameyê akerdene. Heme çî cayê şîyayîşê peyatîye ser o ameyo ronayene. Çi ecêb! Ne şaredarî ne zî şarê ma qet çîyêk nêvano” vat. Beybûne qilêrê ke kuçeyan de esto dîye. Ame vîrê ci û vat: “Baş o ke maya mi verê banî her roje pak kena”.

Beybûne sûke mîyan ra ver bi keyberê sînorî yo ke dagirkeran kurdan mîyan de ronayo şîyêne. Ame vîrî ke çiqas kênayî yenê kiştene. Beybûne rîyê xo çarna Rojî ser û vat: “Kênayî xo nêkişenê yenê kiştene. Yan rast gule verdanê bedenê kênekan û vanê xo kişt yan zî winî kenê ke kêneke bêçare xo bikişa”. Beybûne nê peynîyan de heşnabî ke keyeyan mîyan de ensest zî esto la kes nêewtano qal bikero. Xora sebebê kiştişê kênekanê ezeban ra sebeb yew zî no bî.

Beybûne resê verê mizgefta girde. Ê kesê ke seba se di sey dolaran fek îslamîyet ra verdayo û bîyê xirîstîyan ameyî vîrî. Beybûne vat: “Çi ecêb! Hetêk ra seba dîn yewbînî kişenê heto bîn ra seba se dolarî fek dînê xo ra veradanê. Ya, embaz Xemgîn, ti rast vanê, ganî îslamîyet û heme dîn û mezhebî ganî bêrê demokratîk kerdene. Nêke dîn do komelî çin kero”.

Beybûne amê çarrêya qaz. Dore ra reyêk fetelîyê. Verê xo da kuçeyê rojawanî. Uca de yew merdim amebî kiştene. Serebûte ser o wina vatêne: Yew ciwano asayî. Bêkar û bêgure. Newende û nezan. Rêxistinanê welatperweran reyde netêkildar. Îstîxbaratî dest erzenê ci. Sere de musnenê hebikan. Badê ci madeyanê hişbir yê cîya cîya bikar ano. Her ke wext vêreno xorînîya qilêrî de şino. Peynîye de teklîf kenê ke wa yew merdimî bikişo, badê çi biwazo danê ci. Beybûne serebûte ser o fikirîyê û vat: “Welatî destê dişmenî ra reynayîş qîm nêkeno. Bi no hewa kes nêbeno azad. Ganî şorişî mîyan de şoriş bêro kerdene. Yanî ganî şoriş her roje bo. Naye ra zî kadro lazim o. Kadroyê ke şorişê komelkî bikerê. Her roje, her ca de, timî”.

Beybûne heta verê kêberê sînorî şî. Badê cû ageyrê û şî yew banê çar katinî ser. Hetêkê ci de leşkerê romî û înan ra wet merdimê ci ke ronayîşê sînorî ra nata yewbînî nêdîyêne. Yew sitûna dergî ser de alaya dewleta tirkan. Heto bîn de muzeya şerî. Şer tede senî bîyo yeno dîyene. Xora muze winî zî menda. Kes dest nêdano ci. Destpêk de çeteyanê gonîwer tîya de bin kewtî.

Beybûne vayo ke muze ra yeno, ant xo sîne. Boya şehîdan ameyêne. Vengê qîrayîşê mayan. Ê rojê ke mayan qeçek eştêne ameyî vîrî. Kokiman ra goşdaritbî, dewranê verênan de zî mayan keçekî eştibî. Vengê vayî ra qîrayîşê gerîlayan ameyêne. Venga Beybûne dayêne û vatêne: “Xoverdayîş ciwîyayîş o. Aj bi ardişê tutan ney, bi beşdarbîyayîşê xoverdayîşî dewam keno”.

Beybûne xo verda zerrîya xo mîyan. Gip-gip dayêne piro. Germ bî, sey germahîya zerrîya xobexşêk. Gonî damaran ra lezkanî şîyêne û ameyêne. Tansîyonê Beybûne bîbî berz. Do bireyêk bidayêne û dest bi cuya newîye bikerdêne. Rehet nêbî bire dayîş. Çunke çin bî bire ra agêrayîş. Beybûne Miştenûrî ra nîyada. Kaşê ci de rîyê Arîn Mîrkane dîye. Beybûne bi kêfweşî ya vat: “Ma beno damarê canê mi bivisyê? Eke damar bivisyê beden beno çi? Beno goşt, goşto bêmana. Ganî zerrî pirodo gip-gip. Gonî biherekîyo heta damaranê qijkekan. Beden bi tendurist bibo. Cuye biba sey veyve, neqra û zirna reyde. Ganî ez biherikîyî koyan. Ajê gerîlatîye dewam kero. Rêxistin nêvisyo, bibo pêt. Mayî qeçekan meerzê. Roje û şewe, maye û qeçekan rê bibê şayî.

Êdî wisar o. Beybûne Herêma Gare de. Herêma Gare de Deşta Kafya esta. Gul, vilikî; kenger, tolik, tuzik; manga, estore, bize, mîye aj dabî. Gerîlayî zî aj danê. Bi fikranê xo yê newîyan duştê teknolojîyê tewr raverî de şer kenê. Gerîlayî eke aj nêdê, benê kor. Nêşenê şer bikerê.

Deşta Kafya de çimeyêk esto. Herikîno, şino Gelîya Hazir. Gelîya Hazir de bena Awa Hazir. Beybûne û Bager kîştê awe de ronişte yê. Beybûne bi awiranê fikirdar dorûverê xo ra ewna û Bagerî rê vat: “Homa Kurdîstan seba kurdan xelqnayo. Hende weş xelqnayo ke sey cenetî; coka şarê bînî hesûdîye kenê. Timî wazenê Kurdîstanî dagir bikerê. No, bi hezar serran wina yo”!