Cehenemê Nairobi û serewedaritiş

Rayberê Şarê Kurdî paytextê welatêkê Afrîka de ke tira vatêne 'cehenem' xo ver dayêne û heta hela peyêne gêrayêne ke yew çare bivîno.

Paytextê Kenya Nairobi û paytextê Tanzanya Daresselam de heman wextî de 7ê tebaxa 1998î de bombayî ameyî teqnayene. Bombayê ke sersefîrîyanê Amerîka hedef kerdbi, bîyî sebebê alozîyêka pîle. Teqayîşê Nairobî de 213 kesî, teqayîşê Tanzanya de zî 11 kesî merdî.

Cade eşkera bi ke wird hêrişî zî hetê El-Kaîde ra ameybî kerdene. Nê hêrişan ra dima serra 1998î de DYA wird şaristanî kerdî merkezê CIA yê Afrîka. Nê şaristanan de çi biqawimîyayêne cade CIA pê hesîyayêne.

CIA zanayêne ke 2ê sibata 1999î de Girawa Korfu ra kamyew tayara ameya kenya û zereyê ci de kam estbi. Xora Rayberê Şarê Kurdî senî ke Sûrîye ra vejîya bi hedefê teqîbanê MOSSAD û CIA. Heta dima ke Rayberê Şarê Kurdî Sûrîye ra vejîya şefê MOSSADî Semîh Batikiyî Komîsyonê Karanê Teberî yê Parlamento ra beyan kerd ke beno ke Abdullah Ocalan Rûsya de yo.

Ocalan teyara de musa ke ho şino Nairobi

Rojanê Kenya yê Abdullah Ocalanî de têkilîya MOSSAD û CIA ya bi MÎTî zêdîyaye. Rayberê Şarê Kurdî zî wexto ke teyara werişte musa ke ho şino şaristanê Nairobi yê Kenya. Îstîxbaratê Yunanîstanî ra Savas Kalenderidisî teyara de ci rê vatbi ke wextêkî ra dima o do Kenya ra şoro welatêkê bînî. Rayberê Şarê Kurdî qala ê helan wina kerdêne: ''Wexto ke înan mi rê vat ê do mi berê Afrîka mi vat 'Senî Afrîka!' û reaksîyon da. Kalenderidisî seba ke ez pê şik nêkewa xeylêk waatî dayî mi û vat 'Ti do sersefîrîya ma de bimanî. Uca erdê ma yo. Ma ra ber hêzêk nêeşkeno mudaxeleyê uca bikero. Uca de asayîşê to do bêro caardene.' Reyna vat ke uca de ez bi hawayêkê demkî bimana. La mi rê nêvat ke o welat Kenya ya. Dima eşkera bi ke pêro waatê înan zûr bîyî...

Rayberê Şarê Kurdî wexto ke Nairobi de ame war Sersefîrê Yunanîstanî yê Kenya George Kostoulasî o pêşwazî kerd. Kostoulasî meydanê teyarayan de Ocalanî rê wina vatbi: ''Mi 20 serran NATO de cigêrayîşê to kerd. Nika ti hê verê mi de yî.'' Ocalan uca ra ame berdene bi keyeyê sersefîrîye. Ocalano ke 13 rojan Kenya de mend nê rojan sey 'Cehenemê Nairobi' pênase kerdêne.

Paytextê komplogerî têgêrenê

Roja bîne 3ê sibate de paytextanê ke 9ê teşrîna verêne ya 1998î ra nata vera Rayberê Şarê Kurdî tede komployî virazîyayêne, têgêrayîşê pîlê estbî. Sekreterê Mende yê Wezaretê Karanê Teberî yê Kenya Kathourima û Sersefîrê Yunanîstanî George Kostoulasî pîya pêvînayîşêk kerd. Heman saetan de rayberîya Şefê Îstîxbaratî yê Îsraîlî David Ivry de heyetêkî Wezaretê Karanê Teberî yê Tirkîya, MÎT, Fermandarîya Leşkerîye ya Tirkîya reyde kombîyayîşêk kerd.

Wexto ke nê terefan selahîyetdaranê tirkan reyde plansazîye kerdêne Sersefîrîya DYA ya Atîna Nicholas Burnsî Selanîk de vat: ''Yunanîstan seba Ocalanî destê ci ra çi ameyo kerde.'' Nê qewimîyayîşan mojnayêne ke Kenya çarçewa planêkî de amebî weçînayêne.

Roja Krîtîke; 4ê Sibate

4ê sibata 1999î prosesê komployî de roja tewr krîtîkî bîye. Sersefîr Kostoulasî şi Wezaretê Karanê Teberî yê Kenya Kathourimayî reyde qisey kerd. Kenyayîjan vatêne ''Ey bidê ma dima têmedê çîyêk.''Heman roje şan endamêkê CIA Musteşarê MÎTî Şenkal Atasagunî reyde keyeyê ci de ame têhet. Ê pêvînayîşî de CIA bi fermanê Serekê DYA Clintonî planê esîrkerdişê Rayberê Şarê Kurdî pêşkêşê MÎTî kerd.

Dewleta tirke no plan qebul kerd. Serekwezîrê ê çaxî Bulent Ecevîtî dima vat: ''Xeberêke ameya ma ke beno ke 4ê sibate de Ocalan Afrîka ra bêro ardene ma destî. Seba ney na mekanîzma têgêraye.'' 4ê sibate de Girawa Îmraliyî zî ameye vengkerdene. Na xebere medya de zaf ca nêgirewt. Çewî nêvatêne ke Îmrali do bibo merkezê serebûtan ê girîngan.

Nairobi de keyeyêk

Rayberê Şarê Kurdî pawitişanê xo de derheqê rojanê xo yê Kenya de nê çîyî vatêne: ''Cehenemê Nairobi de 3 rayîrî pêşkêşê mi ameybî kerdene. Oyo yewîn; mergo ke do sey pêkewtişê dergî do bêro mojnayene. Oyo diyîn; mi do pêro waştişê CIA do bîyardêne ca. Oyo hîrêyîn; ez do teslîmê hêzanê taybetan ê tirkan biameyêne kerdene. Nairobi de kesan ra ke cayê mi de bibîyêne, Dîlane qerqilîyayêne. Eke aye fikrê xo bi hawayêkê eşkerayî bivatêne û bikerdêne ke rêxistinê komelê sivîlî têbigêrê beno ke komplo pûç bîyêne. Dîlane waştêne ma xo bi çekêke bipawê. No fikr mi rê ecêb ameyêne. No seba ma û mi ameyêne manaya xokiştişî. La wina yew nîyetê mi çinbi. Bi israrî seba ke ez xo serî de bi çekêke bigêra heta peyêne Dîlane dormeyê mi de şîyêne û ameyêne. Eke mi serê de çekêke bibîyêne û mi çeke biantêne qetî înan do ez bikiştêne. Dima wextê îfadedayîşî de înan mi rê vat ke eke ez çeke bixebitna do bimira û eke ez sersefîrîye ra vejîya do bimira.

Prosesê Nairobi de tewirê Kostoulasî muxlaq bi. Gelo o zî zereyê planî de bi yan? Ez nêeşkaya mîyanê ci ra vejîya. Verî ke ez ameya teslîmkerdene qet nêame keyeyê xo. Seba ke ez bi zorî sersefîrî ra ameyêne vetene zebanîyê Nairobi ra hêrs bi. La beno ke qestî ra wina kerd. Na reye zî qaşo Pangalosî seba şîyayîşê Hollanda destûr girewtbi. Ez pê naye bawer nêbîya. Çunke eke ez keye ra vejîya tîmê taybetî yê yunanî amade bîyî ke hêriş bikerê û bi zorî ez keye ra vejê. Polîsanê Kenya zî amadekarîya winasêne kerdêne. Xora şîyayîşê Afrîkaya Başûre bibî hîikayeya dafike. Pêşnîyazê dêrî ra NYyî ra bextwaştişî zî şikdar bîyî. Seba ke keyeyî ra nêvevejîya mi xo ver da.''

Qalê Essa Moosayî

Detayê planê şîyayîşê Kenya serran ra dima eşkera bîyî. Avûkatê Nelson Mandelayî Essa Mossayî serra 2016î de roportajêk da Ozgur Gundem û wina vat: ''Dima ke PKK bi îlegal Ocalanî tim surgun de ciwîya. Seba Tirkîya teda kerdêne welatanê bînan nêwaştêne heqê bextwaştişî bidê Ocalanî. Afrîkaya Başûre waştêne heq bida ci la ganî Ocalan biameyêne. Eke Ocalan bieşkayêne bêro Afrîkaya Başûre her çi do bivurîyayêne.''

5ê Sibate: Teyaraya Kalkan Çaglarî

Planê remnayîşê Ocalanî yê CIA-MOSSADî hêverî 5ê sibata 1999î de gamêke eşte. Dewleta tirke merdimê Çîllere û Demîrelî û endamê dewleta xorine Cavît Çaglarî ra teyaraya ci ya Falcon 900Byî girewte. Tayara de ekîpa taybete ya 9 kesan estbî. 10ê sibate de teyara şîye Uganda. 14ê sibate de teyara bi alaya Malezya û hûmara boçikî ya zûrayêne şîye Nairobi.

Nê rojan de Yunanîstan û Kenya tedaya vera Rayberê Şarê Kurdî zêdînaybî. Hînî Wezîrê Karanê Teberî yê Yunanîstanî Pangalos û Şefê Îstîxbaratî yê Kenya Noan Arap Ta zî kewtbî dewre. Pangalosî tim sersefîrîye rê telefon kerdêne û waştêne ke ''Ocalan sembolanê ma yê neteweyîyan ra teber bikerê.''15ê sibate de Kenya û Yunanîstan eşt sersefîrîye ser. A roje serê sibayî selahîyetdarê Wezaretê Karanê Teberî yê Kenya û îstîxbaratî dekewtî sersefîrîye. Sersefîr Kostoulasî Ocalanî rê vatêne: ''Wextê to qedîyayo hînî ganî ti sersefîrîya ma ra vejîye.''

Ocalanî seba vejîyayîşî yew roje waştêne la waştişê ci nêame qebulkerdene. Şan polîsê Kenya zî tede 5 wesayîtî ameyî baxçeyê keyeyê Kostoulasî. Şefê Îstîxbaratî yê Kenya Noan Arap Ta zî amebi. Rayberê Şarê Kurdî xo ver dayêne, xîret kerdêne ke rayîrêk bivîno û selahîyetdaranê Kenya ra vatêne: ''Heta ke hukmat temînat nêdo mi ez tîya ra nêvejîyena.'' Nê helî helê tewr krîtîkî yê Têkoşînê Azadîye yê Kurdan bîyî û tarîxê Kurdîstanî de sey ''Roja Reşe'' ameybî pênasekerdene.

Teyara amade ya, cade vejîyê!

Noan Arat Tayî Ocalanî rê gef werdêne û vatêne: ''Teyara amade ya, cade vejîye. Hînî bena şewe. Şewe do çi biqewimo ez nêeşkena vaja.'' Yogos Kostulasî dima ê rojan ra wina behs kerd: ''Mi waşt ke ez pê wesayîtê xo Ocalan bero meydanê teyarayan la no qebul nêbi. Polîsan vat înan seba Ocalanî wesayîtêk şawenê. Dima nîqaşî qewimîyayî. Kenyayîjan derheqê tîpê teyara de zî zanayîşêk nêdayêne. Mi Ocalanî rê mesele vate. Ocalanî zî vat eke ey hînî xo ver bido mesele do biba xirabêr. 5 wesayîtî ameyî verê berî. Înan Ocalan nişna Toyota Land Curiser. Konvoy kewt rayîr. La wesayîtê Ocalanî konvoyî ra cîya bi. Ma şîyî meydanê teyarayan. Kenyayîjan vat 'Seba asayîşî wesayîtê Ocalanî do cayêkê bînî ra bêro.' Ma heta 20:30 wesayît pawit la nêame. Mi Atîna rê telefon kerd, înan zî mi ra waşt ke ez abigêra sersefîrîye.''

Rayberê Şarê Kurdî aslê xo de dima ke Kalenteridisî nameyê Yunanîstanî ser o tay temînatî dayî keyeyê sersefîrîye ra vejîya. Fekê Ocalanî ra prosesê teslîmkerdişê ey: ''Êyê ke bi zorî pê cîpêkî ez remnaya selahîyetdarê îstîxbarat û asayîşî yê Kenya bîyî. Wesayît de 4 merdimê reşî estbî. Meydanê teyarayan de polîsêk yan zî noqtayêka kontrolî çinbî. Ez rasta rast berda teyara. Nê zî nîşan kerdêne ke her çi verî ra amebi plankerdene. Merdimanê reşan wesayît berdî heta fekê berê teyara. Dormeyê teyara de merdimê çekdarî estbî. Nê merdiman kincê sîyayî dabî xo, rîyê înan de verçimikî estbî. Tayê înan gewre tayê înan kej, derg, kilm bîyî. Destê înan de tifingê otomatîkî estbî.

Beno ke nê merdimî Îsraîlî ra bîyî la zêdêr mendêne amerîkayîjan. Bi îxtîmalêkê pîlî CIA û MOSSADî ra bîyî. Heta ke ez cinuşta teyara werte de tirkî çinbî. Tirkî zereyê teyara de bîyî. Senî ke ez dekewta teyara Tîmo Taybet ê Tirkan alizîya mi û înan ez erd de kerda derg. Serê mi de çi estbî înan girewt û pê bandanê qalindan ez destbend kerda. Bi nê bandan çimê mi zî girewtî û ez berda peyê teyara. Hîşê mi şibî. Ez nêeşkayêne bifikira. 2 saetan ra dima ez ameya xo ser.

Kurdî û Kurdîstan weriştî payan ser

Rayberê yew şarî komployê tay hêzan ra dima teslîmê dewlete ame kerdene ke vera a dewlete bi serran têkoşîn kerdbi. Şewa 15-16ê sibate de MED TVyî da zanayene ke Rayberê Şarê Kurdî ra bi seatan o ke xeberêke nêna girewtene. Cade adir kewt zerrîya bi mîlyonan kurdan. Kurdî cara bi rojan o ke paytextanê welatan de vejîyayêne meydan. Kurdan hînî seba roja newe amadekarîya serewedaritişê tewr bitesîrî kerdêne.

Destpêkê sibate ra nata Yunanîstanî de seba Ocalanî çalakî, nawnayîş û grevê vêşanîye ameyêne kerdene. 16ê sibate de serê sibayî xeylêk merkezan de konsolosxane û sersefîrîyanê Yunanîstanî de çalakîyê şîdetê û çalakîyê bêîtaatî yê sivîlî ameyî kerdene.

Teyara 6,5 saetan ra dima 03:30 de Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan ardbi Îstanbul. Abdullah Ocalan cade ame berdene bi Îmrali. 16ê sibate de nêmeroje Ecevîtî kamerayan rê vat: ''Abdullah Ocalan Tirkîya de yo.'' Ecevîtî wextêkê dergî ra dima zî do bivatêne''Mi fam nêkerd ke înan çira Ocalan da ma.'' Eşkerayîya dewleta tirke ra dima çar parçeyanê Kurdîstanî de, Tirkîya de û pêro dinya de kurdî weriştî payan ser. Tarîxê Kurdîstanî de serewedaritişêkê neweyî xo mojnayêne ra.

Qirkerdişê 17ê Sibate

Rojnameyê Ozgur Politika bi manşetê ''Vatiş qedîya, wext wextê çalakîye yo'' vejîya, her cayê dinya de seba Rayberê Şarê Kurdî sloganî ameyî vatene, her kesî komplo ra hesab persayêne.

Kurdî têna Tirkîya rê nê DYA, Rûsya, Kenya, Îsraîl û welatanê bînan ê Ewropa rê zî hêrsbîyaye bîyî. 17ê sibate de paytextê Almanya Berlin de kurdan vera Konsolosxaneyê Îsraîlî çalakîya bêîtaate ya sivîle kerde. La netîceya çalakîye de qirkerdişêk ame kerdene. Wezîfedaranê Îsraîlî 4 welatperwerê kurdî qetil kerdî. Sema Alp, Mustafa Kurt û Ahmet Acar cayê serebûtî de, Sînan Karakuş zî 10 rojan ra dima nêweşxane de şehîd bîyî. Çalakîye de 18 kesî zî birîndar bîyî.

Adirê Serewedaritişî Efrînî ra heta Mahabadî, Amedî ra heta Hewlêrî, Qamişloyî ra heta Serhedî pêro Kurdîstan de geş bi. Tarîxê Kurdîstanî de rojê tewr krîtîkî qewimîyayêne. Şaîr Şêrko Bêkeso ke serra 2013î de dinyaya xo bedilnaye, bi şîîranê xo venga kurdan dayêne ke sere wedarê. Şêrko Bêkesî ê rojanê tarîyan ê 15ê sibate de MED TV de nê cumleyî qirayêne: ''Tîya Silêmanî yoi çend rojan ra nata tîya de huznêko pîl esto. Verê çimanê pêro dinya de înan Ocalan girewt la nêeşkenê ruhê kurdan teslîm bigêrê. Ê nêeşkenê Dîyarbekîr Silêmanî ra cîya bikerê, Newroze bêadir bena? Tîya Silêmanî yo û nê şaristanî de pêro zerrîyî sey sayêran lerzenê. Bêkesîya nê şarî qehirnena. No qehir qehrêko neteweyî yo. Mi hewnê perperikêke dî. Ez nêbermena, çimê mi hê Dîyarbekîr de yê.''